Yozgat’ta bir mezarlıkta, üzerinde hiçbir isim olmayan ve ay yıldızlı mezar taşlarıyla döşenmiş 100’ün üzerinde toplu mezar gizemini korurken, bölge halkı tarafından da mezarlar merak konusu haline geldi.
Taşköprü Mahallesi Top Mezarlığı’nda isimsiz ve ay yıldızlı mezar taşlarıyla döşenmiş şehitliği andıran 100’ü geçkin toplu mezar, aydınlatılmayı bekliyor. Bölge halkı tarafından da merak konusu haline gelen ay yıldızlı isimsiz mezarlığın Yozgat’ın ilk şehitliği olduğu iddia ediliyor.
İddiaya göre Yozgat’ta o dönemde bulunan 93. Süvari Alayı ve 6. Jandarma Er Eğitim Alayı’nda görev ve eğitim sırasında hayatlarını kaybeden askerlerin buraya defnedildiği ve burasının ‘Devlet Mezarlığı’ olduğu söyleniyor. O günün şartlarında naaşları memleketlerine gönderilme imkanı bulunmadığı için 93. Süvari Alayı ve 6. Jandarma Er Eğitim Alayı’nın eğitim sahası olan bu mevkiiye askerlerin defnedildiği tahmin ediliyor.
Diğer yandan ise Kurtuluş Savaşı döneminde Yozgat’ın asker toplama merkezi olduğu ve Batı Cephesi’nde yaralanan askerlerin bir kısmının Yozgat’a sevk edildiği belirtiliyor. Bu askerlerin Yozgat halkı tarafından gönüllülük esasına göre evlerde tedavi edildiği ve çeşitli nedenlerle hayatını kaybeden bazı askerlerin de bu mezarlığa defnedildiği ifade ediliyor.
Şehitlik olarak düşünülen toplu mezarların bulunduğu bu alan, 1990’lı yıllarda Yozgat’ta bir yerel gazetenin başlattığı kampanya ile her bir mezara, ay yıldızlı mezar taşları dikilmiş mezarların etrafı da duvarlarla çevrilmiş ve çevresindeki halk mezarlığından ayrılmış.
Yaptığı araştırmalar sonucu açıklamalarda bulunan Araştırmacı-Yazar Osman Karaca, “Kışla olarak nitelendirdiğimiz bu mevki Yozgat’ın ilk şehitliğidir. Yozgat’ta 93. Süvari Alayı var ve bu alayın karargahı şehir merkezinde. Askerlerde buraya eğitim yapmaya çıkıyorlar. Bu yüzden buraya kışla denilmiş. O dönemden bu güne kadar Yozgat’ta şehit olan ya da görev, eğitim zaiyatı olarak şehit olan askerlerimiz buralara defnediliyor. Burada yatan askerler hem 93. Süvari Alayı’n hem de 6. Jandarma Er Eğitim Alayının askerleridir” dedi.
“MEZAR TAŞLARINI ASKERLER YAPTI”
1994 yılında Yozgat’ta bir yerel gazetenin başlatmış olduğu kampanya ile bu mezarların mezar taşlarıyla kaplandığını belirten Karaca, “1992 ya da 1994 yıllarında bir gazetenin aracılığıyla bir kampanya düzenleniyor. Bugün ki Yıldız Tepe denilen mevkideki Türk Bayrağı yapılırken bu şehitlerin mezarlarının da yapılması kararlaştırılıyor ve bu mezar taşlarını o dönem askerler döküyor. Tabi ki isimleri bilinmediği için hepsi isimsiz olarak yer alıyor. Sadece iki tane ismi belirli olan askerimiz var. Burası Yozgat’ın burası ilk şehitliğidir. 1996 yılından sonra Sarıtopraklık Mezarlığı dediğimiz yere şehitlik taşınıyor” şeklinde konuştu.
Mezarların askeri bir nizam içerisinde olduğunu da vurgulayan Karaca, “Bu şehitlik ile ilgili sözlü olarak çok kaynak var. Yozgat halkı o dönemlerde bayram günleri bu şehitliği ziyaret eder sonra da diğer mezar ziyaretlerini yaparmış. Mezarlığa dikkat edildiğinde hepsi belli bir askeri nizam içerisinde defnedilmiş ve mezarlıkların hepsi de askeri bir organize ile yapılmış. Aynı şekilde mezar taşları da tek tip yapılmış askerlerimiz tarafından. Burada 110’u geçkin mezar var” ifadelerini kullandı.
“BU MEZARLARI GÖRDÜĞÜMDE ÇOK ETKİLENDİM”
Ay yıldızlı isimsiz mezarları inceleme fırsatı bulan Erdoğan Budak isimli vatandaş ise, “Bir vatandaş olarak buraya geldiğimde bu ortamı gördüğümde çok etkilendim, insanı çok derinden etkiliyor. Burayı daha sonra bir araştırma yönünde çalışmalar yaptım ama net bir bilgi yok. Tüm mezarların üzerinde ay yıldız var. Bunlara ben diyebilirim ki hepsi isimsiz kahramanlar. Ben yetkililerden buranın en azından çevre bakımının yapılmasını istiyorum. Bazı mezarlar tahrip olmuş, kırılmış, dökülmüş ve burasının özel günlerde gelinip ziyaret edilmesini istiyorum. En azından buranın tarihi araştırılarak ne olduğunu hangi dönemde yapıldığını bilmek ve buraya bir şekilde yetkililerin ilgi göstermesini istiyorum” dedi. İHA
asker,şehit,Toplu mezar,Yozgat