Vergi makinesi vatandaştan devlete 93 milyar Türk Lirası / Haberin Peşinde Urfa
Otomobillere yapılan son ÖTV zammı da tekrar ortaya koydu ki otomobili olan, sigara içen ve alkol tüketen vatandaşlar devletin gelir hanesinde ciddi bir boşluğu dolduruyor. Bu vatandaşlar adeta bir vergi makinesi gibi çalışıp aldıkları hizmetin büyük bir kısmını devlete vergi olarak ödüyor. 2020’nin ilk 7 ayında toplamda 411,9 milyar TL vergi toplanırken, bunun yüzde 22,7’si, yani 93,3 milyar TL’si alkol, tütün, yakıt ve motorlu taşıttan alınan ÖTV’den geldi. Sozcu.com.tr’ye konuşan vergi uzmanı Dr. Ozan Bingöl, OECD üyesi ülkeler arasında ÖTV gelirinin milli gelire oranında Türkiye’nin yüzde 4,5’lik oranla ilk sırada yer aldığını belirtti. Doç. Dr. Baki Demirel, parasal genişlemenin kur ve enflasyon üzerindeki baskısını azaltmak için otomotiv dışında başka sektörlerde de vergi artışlarının gündeme gelebileceğine dikkat çekti.
Önceki gece Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe giren Cumhurbaşkanı kararıyla yüzde 45 ve 50’lik en alt ÖTV dilimlerde matrah sadece 15 bin TL artırılarak güncellenirken, yüzde 60, 100, 110 ve 130’luk ÖTV dilimleri ise sırasıyla yüzde 80, 130, 150 ve 220’ye yükseldi.
Bu düzenlemeyle en alt 2 dilimde yapılan güncelleme fiyatlara sadece yüzde 3 ila 6 arasında indirim olarak yansırken, orta ve üst segment araçların fiyatları ise ÖTV artışlarıyla yüzde 13 ila 23 arasında zamlandı.
Böylece motorlu taşıt satın almak isteyen vatandaşların ödemesi gereken ÖTV miktarı artırıldı.
VERGİ GELİRİNİN DÖRTTE BİRİ ÖTV’DEN
Hükümetin toplam vergi gelirleri içinde ÖTV’nin büyük bir ağırlığı bulunuyor. 2020 yılının ilk 7 ayında toplanan 411,9 milyar TL’lik verginin yüzde 24,2’sine denk gelen 99,5 milyar TL’lik kısmı ÖTV’den toplandı.
ÖTV içinde de tütün, alkol, akaryakıt ve motorlu taşıtlar kalemi öne çıkıyor. Bu dönemde motorlu taşıtlardan alınan ÖTV, 16,1 milyar TL oldu.
Yine 2020’nin ilk 7 ayında tütün mamüllerinden 33,6 milyar TL, akollü içkilerden 7,8 milyar TL, akaryakıttan (petrol ve doğalgaz ürünleri) 35,9 milyar TL ÖTV topladı. Bu dört kalemin toplamının toplam vergi geliri içindeki payı yüzde 22.7 oldu.
TÜRKİYE’DE ÖTV’DE OECD BİRİNCİSİ
Sozcu.com.tr’ye konuşan Başkent Üniversitesi’nden vergi uzmanı Dr. Ozan Bingöl, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) üyesi ülkeler arasında 2017 yılında ÖTV gelirinin milli gelire oranında Türkiye’nin yüzde 4,5’lik oranla ilk sırada yer aldığını belirtti.
Vergi sistemi gelişmiş ülkelerin ÖTV’yi mali amaçlar yanında, çevreyi, sağlığı, gençliği korumak amacıyla ve özellikle lüks ürünleri daha yüksek vergilemek için kullandığını belirten Bingöl, “ÖTV Türkiye’de daha çok mali amaçlarla, bütçe ihtiyaçları için kullanılmaktadır” dedi.
“Ayrıca son olarak, doğru ve adil vergileme, bir ülkenin hukuki gelişmişliğinin de aynasıdır. Yani örümcek ağı gibi, küçük sinekleri yakalayan ancak büyüklerin delik deşik edip geçtiği bir vergi sistemi sürdürülebilir değildir” diyen Bingöl, “Mesele ayrım gözetmeksizin herkese eşit davranan bir vergi sistemine sahip olma meselesidir. Unutmamak gerekir ki, geliri adil dağıtmak için vergiyi de adil toplamak gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
Başkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Ozan Bingöl
“BAŞKA VERGİ ARTIŞLARI GELEBİLİR”
Yalova Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Baki Demirel, son ÖTV düzenlemesinin genel ekonomiye olası etkilerini sozcu.com.tr’ye yorumladı.
Son ÖTV artışında amaçlananın bütçe açığı finansmanı olmadığını belirten Demirel, “Aşırı parasal genişlemenin kur ve enflasyon üzerinde yarattığı baskıdan kaçınmak için faiz artırılıyor. Daha fazla faiz artışı olmaması için de vergi ayarlamaları yapılıyor” dedi ve başka kalemlerde de vergi artışları gelebileceğine, pandemi dönemi için getirilen bazı vergi indirimlerinin geri çekilebileceğine işaret etti.
Taşıt kredilerinin son aylarda ciddi şekilde arttığını hatırlatan Demirel, “Faizleri artırmadan kredi talebini azaltmak amaçlanıyor” dedi.
Diğer amacın da, ithalatı frenlemek olduğunu belirten Demirel, devletin harcamaları otomotiv yerine inşaata kaydırmayı amaçlamış olabileceğine de işaret etti.
