Yeni corona virüs salgınına karşın Türkiye’deki birçok belediye kamusal alanların temizliği ile ilgili çeşitli önlemler alırken Bitlis Belediyesi sokak ve caddelerin temizliğinde Van Gölü’nün sodalı suyunu kullanıyor. Göl suyunun virüslere karşı etkili olup olmadığı merak edilirken Dr. Öğretim Üyesi Erdal Öğün konu ile ilgili açıklamalar yaptı.
Bitlis Belediyesi, corona virüse karşı cadde ve sokaklarda yaptığı dezenfeksiyon çalışmalarında Van Gölü’nün suyunu kullanıyor. Bölgede, göl suyunun yeni corona virüse karşı etkili olup olmayacağı merak konusu olurken, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Fen Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Erdal Öğün, konuya ilişkin açıklama yaptı.
Öğün, gölün suyunun sodalı ve pH değeri yüksek olduğunu belirterek, “Bu alkali pH virüslerin çoğalmasını sınırlandırabilir. Ama bu kesin ve net değildir. Üzerinde çalışılması gereken bir konudur. Göl suyunun veya soda göllerinin virüslere karşı ne derece etkili olduğu ile ilgili bilimsel literatürde çok fazla bilgi yok” dedi.
Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve tüm dünyada hızla yayılan yeni corona virüsün Türkiye’de de görülmesinin ardından önlemler artırıldı. Salgına karşı hem devlet kurumları, hem de belediyeler birçok önlem aldı. Uzmanlar salgından korunmak için kişisel temizliğin önemine vurgu yaparken, halk da yapılan açıklamalara göre önlem almaya devam ediyor. Maske ve eldiven kullanan vatandaşlar, çantalarından kolonya ve antibakteriyel dezenfektanları da eksik etmiyor. Halkın bu önlemlerinin yanı sıra belediyelerde kamuya açık olan ve kalabalık olan her alanı sürekli dezenfekte ediyor.
Dr. Erdal Öğün
‘VAN GÖLÜ’NÜN SUYU, PATOJEN BAKTERİLERİ SINIRLIYOR’
Erdal Öğün göl suyunun alkali olmasının bu sınırlamada etkisinin olduğunu belirterek, “Bunun da göl suyunun alkali olması, pH’ının 9,65 ve 9,70 arasında olması bu etkiyi gösteriyor. Yani alkali pH, patojen bakterilerinin büyümesini çoğalmasını sınırlayan bir faktördür. Bunu arazi çalışmalarımızda da gördük. Üniversitemizin desteklemiş olduğu bir proje kapsamında gölden aldığımız örneklerden aldığımız analizler sonucunda hem fizikokimyasal özellikler hem de radyasyona dayalı bir kirlilik söz konusu mudur, değil midir, bir de mikrobiyolojik kalitesi yönünden göl suyunu inceledik. Yaptığımız çalışmalar sonunda şunu gördük. Van Gölü alkali yapısından dolayı patojen bakterileri sınırlar ve büyümesine engeller. Bunu deneysel olarak da yaptık” dedi.
‘VİRÜSLERLE İLGİLİ BİLİMSEL BİR ÇALIŞMA YOK’
Dr. Öğün, Van Gölü’nün yeni corona virüse karşı sınırlı olabileceğini, ancak bu konuda henüz bir çalışma yapılmadığını belirterek, şunları söyledi:
“Virolog arkadaşlarla görüşmeler yaptık. Van Gölü’nün içindeki karbonat ve bikarbonat iyonları değil, ancak alkali pH’ı, 7’nin üzerinde pH değerleri, virüslerin çoğalmasında sınırlayıcı olabilir. Ama bunu kesin ve net olarak söyleyemeyiz. Dünya literatüründe virüslerle ilgili etkili antiseptiklerle ilgili yapılmış birtakım çalışmalar var. Her virüsün davranışı farklıdır. Yani bugün koronavirüsün bir tipiyle bu denemeyi yaparsınız, ancak yeni tip corona virüse başka bir reaksiyon gösterebilir buna. Onun için bu virüs çalışmaları bakterilerle ilgili yapılan çalışmalar gibi çok kolay çalışmalar değildir. Bunu Türk bilim insanları elbette yapabilirler. Dünya literatüründe antiseptiklerle ilgili çalışmalar var. Şunu net olarak söyleyebilirim, bu alkali pH virüslerin çoğalmasını sınırlandırabilir. Ama bu kesin ve net değildir. Üzerinde çalışılması gereken bir konudur. Göl suyunun veya soda göllerinin virüslere karşı ne derece etkili olduğu ile ilgili bilimsel literatürde çok fazla bilgi yok. Bununla ilgili bilim insanlarının üzerinde çalışılması gerekiyor”
‘GÖL SUYUYLA SOKAKLAR TEMİZLENEBİLİR’
Bitlis Belediyesi’nin yaptığı çalışmanın da faydalı olabileceğini belirten Dr. Öğün, “Bunu çevrede uygulamak mümkündür ama okullarda, camilerde uygulamak mümkün olmayabilir. Ancak caddede sokakta faydalı olabileceğini düşünüyorum. Ama asfalta, parke taşlarına, yollara zarar verip vermeyeceği konusunda da bilgim yok bu konuda, uzmanları bilir” dedi.
Yazın göle girip, serinleyen vatandaşlar ise bazı cilt rahatsızlıklarından kurtulduklarını, göl suyunun şifalı olduğunu düşündüklerini söyledi. DHA