Uyku apnesi kalbi de vuruyor beyni de! / Haberin Peşinde Urfa
Göğüs Hastalıkları Uzm. Prof. Dr. Ceyda Kırışoğlu, uyku apnesinin tedavi edilmediği takdirde kalp krizinden unutkanlığa kadar pek çok ciddi hastalığı tetiklediğini söyledi. Dikkat edilmesi gereken noktaları sıraladı.
Uyku apnesi, uyku sırasında hava yolunda gelişen daralmaya ve gevşekliğe bağlı uykuda onlarca veya yüzlerce kez nefesin durmasıyla karakterize hayatı tehdit eden bir hastalık. Peki kimlerde görülür? Nasıl anlaşılır? Hangi sorunlara neden olur? İşte Göğüs Hastalıkları ve Uyku Uzmanı Prof. Dr. Ceyda Erel Kırışoğlu’nun bu sorulara yanıtları ve bu riski taşıyıp taşımadığınızı öğrenebileceğiniz test…
FAZLA KİLOLARA DİKKAT
Tüm yaş gruplarında görülmekle birlikte erkeklerde 40 yaş sonrası, kadınlarda ise menopoz sonrası sık görülür. Obezite, kalın boyun çevresi, sigara ve alkol tüketimi, genetik bazı, hipotiroidi, ilaçlar (kas gevşeticiler, uyku ilaçları..) uyku apnesi gelişiminde risk faktörüdür. Anatomik olarak küçük ve geride çene yapısı veya yüz kemiklerinde basıklaşma, iri bademcikleri ve küçük dili olanlar, dili büyük olanlarda daha sık görülür.
HORLAMA DEĞİŞKENDİR
Horlama tipik olarak düzensizdir. Apne bittikten sonra tekrar nefes alınmasıyla birlikte horlama devam eder. Şiddeti değişkendir. Hatta yan odalardan, alt ve üst kattan duyulacak şiddette olabilir. Uykudan boğulma hissi ile uyanma daha az sıklıkta görülür ancak hastayı hekime getiren semptomların başında gelir. Sıklıkla sabah ağız kuruluğu ile uyanma, gece idrara sık kalkma, reflü, gece göğüs ağrısı, kalpte çarpıntı hissi ile uyanma görülebilir. Esas tanı uyku testi ile konabilir.
HAYATİ TEHLİKE YARATABİLİR
Uyku apnesi tedavisiz kaldığında hayatı tehdit etmektedir. Uykuda sık tekrarlayan oksijen düşüş ve yükselişleri kalp ritminin bozulmasına, hipertansiyon, kalp krizi, felç, depresyon, unutkanlık, dikkat eksikliği, insülin direnci, Tip 2 diyabet gelişme riskini artırır. Uyku apnesi tüm sistemleri etkiler. Düşük göz kapağı, göz içi basıncında artış, göz dibinde ödem, işitme azlığı, diş eti ilt.bı, reflü, karaciğer yağlanması, pulmoner hipertansiyon, atar ve toplardamarlarda pıhtılaşmaya eğilim, cinsel istekte azalma, iktidarsızlık ve sperm kalitesinde bozulmaya neden olur. Son yıllarda uyku apnesinin kanser gelişiminde de rol oynadığı gösterilmiş, akciğer ve kolon kanseri ile ilişkili bulunmuştur.
KENDİNİZİ TEST EDİN
– Haftada 3 geceden fazla horluyor musunuz? Evet 2 puan, Hayır 0 puan
– Horlamanız yan odadan duyulacak kadar çok gürültülü mü? Evet 2 puan, Hayır 0 puan
– Uykuda nefesiniz durduğu söylendi mi? Hayır 0 puan, Ara sıra 3 puan, Sıklıkla 5 puan
– Boyun çevreniz kaç cm? Erkek 43 cm’den ince 0 puan, 43 cm’den kalın 5 puan, Kadında 40 cm’den ince 0 puan, 40 cm’den kalın 5 puan
– Yüksek tansiyon tedavisi aldınız mı? Evet 2 puan, Hayır 0 puan
– Meşgul olmadığınızda sıklıkla uyuyakalır mısınız? Evet 2 puan, Hayır 0 puan
– Araba kullanırken veya trafik ışığında beklerken ara sıra uyukladığınız oldu mu? Evet 2 puan, Hayır 0 puan
SONUÇ: 9 puan ve üzeri: Yüksek olasılıkla apneniz olabilir. Uyku çalışmasının gerekliliği açısından bir doktora başvurun. 6-8 puan: Belirsiz. Hekim tarafından klinik olarak değerlendirilmeli. 5 puan ve altı: Düşük olasılık.
