Torba Yasa teklifinden borçlanma operasyonu çıktı. Kamu bankalarının ucuz konut ve taşıt kredisi dağıtabilmesi için devletin hazinesi rantiyeden 21 milyar 640 milyon lira borç alıp bankalara aktaracak.
AKP’li vekillerin TBMM’ye sunduğu torba yasa teklifinin içinden kamu bankaları için 21 milyar 640 milyon liralık devasa borçlanma operasyonu çıktı. Bütçe açığı nedeniyle bu yıl 140 milyar liranın üzerinde piyasadan borç alacak olan Hazine, bol keseden dağıtılmaya başlanan kredilere para yetiştirebilmek için de 54.1 milyar lira ilave borçlanmaya gidecek. Torba yasa teklifi, kamu bankaları üzerinden dağıtılan ucuz kredilerin var olan parayla değil devletin rantiyeden yapacağı borçlanmalarla karşılanacağını gözler önüne serdi. Hazine, piyasadan alacağı 21.4 milyar liralık yeni borcu, sermaye artışı için kamu bankalarına gönderecek.
PARA YOK, MECBUR
Yeni torba teklifte yer alan maddeye göre, Hazine’nin bütçe gelirlerinin yüzde 3’üne kadar ikrazen özel tertip devlet iç borçlanma senedi ihraç etme yetkisi 2020 yılı için yüzde 5’e yükseltilecek. Bu borçlanma senetleri, Hazine’nin kamu kurumlarıyla kamu bankalarına olan borçlarının ödenmesinde, yani Hazine’nin bu kurumlara para aktarmasında kullanılıyor. Hazine, kamu kurumlarına bu yolla para aktarabilmek için piyasa faizleri üzerinden rantiyeden borç para alıyor, sonra da aldığı bu paraları ilgili kurumlara gönderiyor. Sonuçta kamunun borç yükü daha da artmış oluyor.
54.1 MİLYARLIK BORÇ
Hazine’nin bu şekilde borçlanma yetkisi, 2019’a kadar bütçe başlangıç ödeneklerinin yüzde 1’i ile sınırlandırılmıştı. Ancak kamu kurumlarına ‘görev zararı’ verilmeden çeşitli popülist görevler yüklenmesi yüzünden bu sınır 2019 yılında yüzde 3’e çıkarıldı. Bu yıl ekonomik kriz ve salgın nedeniyle yavaşlayan ekonominin canlandırılması için kamu bankalarına daha fazla yüklenilince yetersiz kalan yüzde 3’lük borçlanma oranı yüzde 5’e çıkarılacak. Teklifin yasalaşması halinde, sene başında 32 milyar 460 milyon liralık özel borçlanma yetkisi verilen Hazine, piyasadan 21 milyar 640 milyon lira daha borç para alacak ve devletin borç yükü toplamda 54.1 milyar lira daha artmış olacak.
KAMU BANKALARINA GİDECEK
Hazine’nin piyasadan alacağı 21.6 milyar liralık devasa borç paranın tamamı sermayelerini artırmaları için Türkiye Varlık Fonu (TVF) üzerinden 3 kamu bankasına gönderilecek. Bütçe açığını finanse etmek için bu yıl en az 140 milyar lira borçlanma yapacak olan Hazine, yeni torba yasayla kamu kurumları ve bankaları için 54.1 milyar lira, yani bütçe açığının yüzde 38.62’si kadar daha borçlanmış olacak.