Katar’ın devlet petrol şirketi ile ABD’li enerji devi ExxonMobil, Kıbrıs açıklarında sondaj çalışmalarına başladı. Güney Kıbrıs’ın tek taraflı ilan ettiği Münhasır Ekonomik Bölge’deki (MEB) 13 parsel içinden sadece 10. ve 11. parseller Türkiye ile Kuzey Kıbrıs’ın hak iddialarıyla çakışmıyor. Cumhuriyet’in The National Herald’dan aktardığına göre , Katar Petrolleri (namı diğer Katar Enerji) ile ExxonMobil’in 10. parselde sondaj çalışmaları yürütüyor. Haberde, “Türkiye’nin hak iddia ettiği sulara girmeleri halinde Türk savaş gemileriyle karşı karşıya kalma tehdidi altındalar” vurgusu yapıldı.

Türkiye’nin hak iddia ettiği bölgeye ExxonMobil’in girmeyeceğine dair ABD Dışişleri Bakanlığı açıklamasını aktaran The National Herald, daha önce bölgeye giren İtalyan enerji araştırma gemisinin Türkiye’nin savaş gemileri tarafından korkutulmasına İtalya’dan karşılık gelmediğini hatırlattı.

Kuyu açılacak

2019 yılında Exxon Mobil-Katar Petrolleri konsorsiyumunun yaptığı araştırma sondajında 142-227 milyar metreküp arasında doğalgaz bulunduğu sonucuna varılan 10. parseldeki Glafkos gaz yatağı için Güney Kıbrıs son olarak NAVTEX (denizcilere duyuru) yayımladı. Buna göre 19 Kasım 2021 – 22 Ocak 2022 arasında önhazırlık ve sondaj faaliyetlerinin yürütüleceği Glafkos gaz yatağında, konsorsiyum bir değerlendirme kuyusu açacak.

Üstüne üstlük AB Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Yunanistan’ın kısa sahanlığını Türkiye’nin içine kadar soktuğundan Ankara’nın taraf olmayı reddettiği Birleşmiş Milletler (BM) Deniz Hukuku Sözleşmesi’ni (UNCLOS) yeniden gündeme getirdi.

Ne olmuştu?

Exxon Mobil-Katar Petrolleri konsorsiyumu, 5 Nisan 2017’de Kıbrıs’ın güneybatısındaki 10 numaralı parselde doğalgaz arama ve sondaj hakkı için Güney Kıbrıs ile anlaşmıştı.

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, Kıbrıs açıklarında doğalgaz arama çalışmalarıyla ilgili gelişmelere tepki göstermişti.

Exxon Mobil-Katar Petrolleri konsorsiyumunun 15 Kasım 2018’de başladığı sondajla ilgili 18 Kasım’da açıklama yapan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, “ExxonMobil şirketinin Kıbrıs Adası açıklarında, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin verdiği sözde 10 numaralı ‘parselde’ doğalgaz arama faaliyeti başlatması bölgenin istikrarına katkıda bulunmamaktadır” demiş ve Ankara’nın “Rumların tek yanlı arama ve çıkarma çalışmalarına iştirak eden şirketlere yönelik ikazını” yinelemişti.

Rumların hamlelerine yanıt olarak Türkiye, Fatih ve Yavuz isimli sondaj gemilerini Türk savaş gemilerinin korumasında Akdeniz’e göndermişti.