Geçen hafta yıl sonuna kadar kimseyi işten çıkartmayacağını söyleyerek gündem olan Toyota Türkiye CEO’su Ali Haydar, “Amacım kahramanlık değil farkındalık yaratmaktı. Ciddiye alınmazsa maaşın değil bir ekmeğin derdine düşebiliriz” dedi.
ALJ Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı ve Toyota Türkiye CEO’su Ali Haydar Bozkurt, dün sosyal medya üzerinden yaptığım canlı yayına katılarak sorularımı yanıtladı. Yıl sonuna kadar hiç satış yapamasalar dâhi kimseyi işten çıkartmayacağını açıklayarak büyük övgü alan Bozkurt, “Bu hafta bu konuyla ilgili birçok röportaj talebi aldım ama kabul etmedim. Şimdide izin verirseniz bu konuyu konuşmamayı tercih ediyorum. Çünkü bizim amacımız kahramanlık yapmak değil, farkındalık yaratmaktı. Bunu da ilk gün başardık ve artık fazlası sanki reklam yapıyoruz gibi algılanacağı için daha fazla bu konuda yorum yapmak istemiyorum. Farkındalık yaratmak istediğimiz konu, içinden geçtiğimiz sürecin ciddiyeti, geçmişte yaşadığımız ekonomik krizlerden farklı olduğu ve firmalar tarafından farklı yönetilmesi, gerektiğidir. Bu süreci, işin ciddiyetini kabul ederek, olası en kötü senaryoya göre planlamalarını yapan firmalar, en az kayıpla atlatacaklardır. Planlamasını iyi yapamayanlar, panikleyecekler ve geçmiş ekonomik krizlerdeki reflekslerle durumu kurtarmaya çalışıp, hataya düşebileceklerdir. ” dedi.
KÂRDAN ZARARLA OLMAZ
“Bu dönemi kârımdan zarar ederek geçiririm, 6 ay sonra normal hayata dönerim’ diyen varsa hayal kuruyordur” diye konuşan Bozkurt şunları söyledi: “Bu süreçte, farklı büyüklüklerdeki tüm şirketlerin kayıpları olacaktır. Ancak altını çizerek söylemek istiyorum, ‘kardan zarar’ değil kastettiğimiz şey, şirketler işletme sermayelerinden, öz kaynaklarından kayıp yaşayacaklarını bugünden görmeli, planlamalarını buna göre yapmalıdır. Ne yazık ki yaraları sarmak birkaç sene sürebilir. Bu süreçte birincil önceliğimiz dokunabildiğimiz kadar insanı karşı kıyıya geçirmek olmalıdır. Çünkü en kötü senaryoda bu iş 9 ay, 1 sene sürebilir. Bugün sadece ‘karımdan zarar ederim’ diyen firmalar, ‘her şeyimi vereyim, yeter ki bu felaket dursun’ seviyesine gelebilir. O gün gelmeden, bugünden bu en kötü senaryoya göre planlamalarını yapmaları gerekmektedir. Çünkü öyle bir duruma gelirsek, maaşın değil bir ekmeğin derdine düşebiliriz. Maaşınız ne kadar büyük olursa olsun o bir ekmek çok daha kıymetli hâlâ gelir. Ekonomik kriz olsa 1-2 sene sürer, geçer ama bu başka bir durum. İnsanlık bunun üstesinden gelemezse, bugün kardan zarar hesapları yaparken, o gün her şeyinizi vermeye razı olabilirsiniz.”
EN AZINDAN MUTFAK MASRAFI
Dayanışma ile üstesinden gelinir
Bunları söylerken amacının kötümser bir tablo çizmek olmadığını söyleyen Ali Haydar Bozkurt, “Ancak, tüm büyük devletlerin milyarlarca dolar bütçe ayırdığı virüs sorununun, tüm ülkelerin ekonomilerini olumsuz etkilerken, ‘biz kardan zarar ederiz, sonra devam ederiz’ anlayışıyla yönetilemeyeceğini, konunun gerektiği kadar ciddiye alınması ile tüm kurumlar, firmalar arasında gerçek bir dayanışma ile bu sürecin üstesinden gelinebileceğinin farkında olmamız lazım. Sadece devletten beklemekle olmaz, her bir bireyin, her bir kurumun sorumluluk hissetmesi ve dayanışma içerisinde olması gerekir. Özellikle de KOBİ’lerin korunması çok çok önemlidir” dedi.
ALJ Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı ve Toyota Türkiye CEO’su Ali Haydar Bozkurt
Süreç uzarsa 2020 komple kayıp yıl olur
Pazara, sektöre, ekonomiye ilişkin öngörüde bulunmanın şu an mümkün olmadığını kaydeden Ali Haydar Bozkurt, “Şu ortamda hiç birimiz sağlıklı bir dayanakla tahmin yapamayız. Örneğin; sektörde üretim başlamadan konuşacağımız hiçbir şey yok. Ortada ürün yoksa, neyi konuşuyoruz? En iyi tahminle mayısta üretim başlasa bile, satışlar ancak en erken yaz aylarında peyderpey rayına oturur” diye konuştu. Birden fazla bilinmez varken yapılan tahminlerin hiçbir geçerliliğinin olmadığını aktaran Bozkurt özetle şunları söyledi: “Şu anda görünen tabloda, bu yıl ‘kayıp yıl’ olur. Eğer yazın işler düzelip eylülden sonra satışlar artarsa o zaman ancak 350-400 bin adetlere ulaşılabilir. Süreç daha da uzarsa komple kayıp yıl olur. 700-800 bin öngörülerini duyuyorduk ama bizim en başından beri bu yıl için öngörümüz 550-600 bin adet seviyelerindeydi. Ama şimdi bırakın 700 bin adetleri, 550-600 bin seviyesinin bile yakalanması için, bir mucize ile her şeyin önümüzdeki 2 hafta içerisinde normale dönmesi, üretimin tam kapasite çalışıyor olması, insanların rahat rahat sokağa çıkıyor, işe gidiyor olması gerekmektedir. 500 bin ve üzerindeki tahminler pek gerçekçi gelmiyor.”
Bu dönemde devletten bir şey istemeye utanırım
ÖTV ve hurda teşviki hakkındaki beklentileri de değerlendiren Bozkurt, “Bu birincil öncelik değil. Bugün ona sıra geleceğini hiç zannetmiyorum. ÖTV indirimi bugünkü ortamın konusu değil. Sonuçta ortada araç da yok. Bu dönemde zaten devletten bir şey istemekten utanırım, çünkü birinci derdimiz de o değil. Bu dönem el birliğiyle hep birlikte bu belayı defetme dönemi. Sektörümüzün sorunlarını sonra döner çözeriz, ama önce bu sağlık tehdidini çözmemiz lazım. Arkasından ekonominin temel dinamiklerinde oluşacak genel sorunların çözülmesi gerekecektir. Finans sektörü başta olmak üzere, ekonominin temel dinamiklerinin sağlıklı şekilde işleyeceği ortam oluşturulmalıdır. Böyle süreçlerde hiçbir şekilde ne marka ne sektör rekabeti yaşanmamalı, toplam fotoğrafın sağlıklı olmasına öncelik verilmelidir. Hepimizin bulunduğu bu geminin karşı kıyıya geçmesi gerekir. Ve son olarak; böyle zor zamanlarda birbirimize tahammülümüzü ve hoşgörümüzü kaybetmemeliyiz. Bu günler de gelip geçecektir, o zaman hala birbirimizin yüzüne bakabiliyor olmamız gerekecektir. Bu süreçte, en temel insani değerlerimize de sonuna kadar sahip çıkmalıyız. “