TL’deki değer kaybı kamu bankalarını nasıl etkiledi? / Haberin Peşinde Urfa
TL’nin hızlı değer kaybettiği ağustosta kamu bankalarının kur zararı 6,1 milyar TL oldu. Döviz açık pozisyonlarının yüksekliği, kur zararını yükseltti. Ağustosta 7 milyar TL net faiz geliri elde edildi ancak yüksek kur zararının etkisiyle 514 milyon TL’lik net zarara imza atıldı.
Ağustosta TL’nin yabancı para birimleri karşısındaki sert değer değer kaybı, kamu bankalarının bilançolarını da olumsuz etkiledi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, temmuzda 2 milyar 848 milyon TL net kâr elde eden kamu mevduat bankaları, ağustosta 514 milyon TL’lik net zarara imza attı. Geçen yılın ağustos ayında söz konusu bankalar 1 milyar 154 milyon TL net kâr elde etmişti.
Kamu mevduat bankalarının 8 aylık toplam net kârı ise 11,8 milyar TL oldu. Net faiz marjının görece yüksek seyri, kredi hacmi artışı, komisyon gelirleri ve sorunlu kredilerin yapılandırılarak ertelenmesi, bankaların kârlarını yılın ilk 8 ayında olumlu etkilemişti.
TL’de devam eden değer kaybının yanı sıra net faiz marjındaki düşüş, kredi-mevduat makasının daralması ve sorunlu kredilerdeki olası artış önümüzdeki dönemde banka kârlarını olumsuz etkileyebilir.
AĞUSTOSA REKOR DÖVİZ AÇIĞIYLA GİRMİŞLERDİ
TCMB verilerine göre temmuzda son iş gününü 6,93 seviyesinden kapatan dolar/TL kuru, ağustos sonunda 7,32’ye ulaşmıştı.
Kurun hızlı bir şekilde arttığı ağustos ayına kamu bankaları 11 milyar dolarlık rekor döviz pozisyon açığıyla girmiş, daha sonra bu açığın bir bölümü Hazine’ye aktarılmıştı.
Ağustos başında 12,2 milyar dolara kadar yükselen kamu mevduat bankalarının döviz pozisyon açığı 18 Eylül itibarıyla 5,8
milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Geçen sene eylül ayında ise aynı kalem 0,4 milyar dolarla bugüne göre oldukça düşük seviyelerdeydi.
Ağustos 2018’deki kur şokuna kamu mevduat bankaları 0,5 milyar dolarla yine görece düşük döviz açık pozisyonuyla yakalanmıştı.
8 AYDA 18 MİLYAR TL KAMBİYO ZARARI
Kamu mevduat bankalarının 2020’nin ocak-ağustos dönemindeki toplam kambiyo zararı, 18 milyar 43 milyon TL’ye ulaştı. Aylık kambiyo zararı temmuzda 4 milyar 482 milyon TL, ağustosta 6 milyar 118 milyon TL oldu.
Ağustosta kamu bankaları 7 milyar TL’lik net faiz geliri elde etti ancak yüksek kur zararının da etkisiyle toplamda bilançoda 514 milyon TL’lik net zarara imza atıldı.
Bankaların bilanço içi açık pozisyondan kaynaklanan kur farkı gideri “kambiyo zararı” kaleminde görülüyor. Bilanço dışındaki türev işlem kâr ve zararları ise “sernaye piyasası işlemlerinde” takip ediliyor. “Sermaye piyasası işlemleri” kalemi, menkul kıymet alım satım kârları gibi kalemleri de içeriyor.
Ocak-ağustos döneminde kamu bankalarının sermaye piyasası işlemlerinden kaynaklanan net kârı ise 5 milyar 343 milyon TL odu.
Bankaların bilanço içi ve bilanço dışı net döviz açık pozisyonu kaynaklı olarak tam olarak ne kadar zarar ettiği BDDK’nın aylık verilerinden bulunamıyor ancak konuştuğumuz bankacılık uzmanları, verilerin kamu bankalarındaki zarara döviz açık pozisyonunun neden olduğuna işaret ettiğini aktardı.
ÖZEL BANKALAR AĞUSTOSTA KÂR ETTİ
Bankacılık sektörünün toplam net kârı, ağustosta bir önceki aya göre yüzde 52, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14 düşüşle 3,9 milyar TL oldu.
Kamu mevduat bankaları ağustosta zarar ederken, yerli özel mevduat bankaları 1,9 milyar TL, yabancı mevduat bankaları 1,3 milyar TL kâr elde etti.
8 aylık dönemde toplam net kâr yerli özel mevduat bankalarında 13,8 milyar TL, yabancı mevduat bankalarında 10,3 milyar TL oldu.
Sektörün toplam 8 aylık net kârı ise, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 30,8’lik artışla 42,9 milyar TL’ye ulaştı.
