Süperdöngü enflasyon endişelerini körüklüyor / Haberin Peşinde Urfa
Pandemi sonrası toparlanma sürecinde emtia fiyatlarındaki hızlı artış, enflasyon endişelerini artırıyor. Kereste, demir cevheri ve bakır fiyatları rekor üzerine rekor kırıyor. Mısır, soya ve buğday son 8 yılın zirvesinde. Uzmanlar süperdöngü uyarısı yapıyor.
Gelişmiş ülke ekonomileri, hükümetlerinin dağıttığı pandemi nakit yardımları ile toparlamaya başlarken, emtia fiyatlarındaki hızlı artış kaynaklı enflasyon endişeleri de artıyor. Financial Times (FT) ve Wall Street Journal (WSJ) gazetelerinde yayımlanan analizlerde, emtiada bir süperdöngü dönemine girildiği iddialarına yer verildi. Capital Economics, ‘süperdöngü’yü emtia fiyatlarının 10 ila 35 yıl boyunca sürekli yükseldiği dönemler olarak tanımlıyor.
KÂRLILIKLAR ERİYOR
Çin’de üretici fiyatları 2008 Ağustos’undan beri en yüksek seviyesine doğru giderken yarın (10 Haziran) açıklanacak ABD enflasyon verisinin trend belirleyici olacağı belirtiliyor. Enflasyon kaygıları nedeniyle ABD Merkez Bankası’nın (Fed) açıklanandan daha önce parasal sıkılaştırmaya gitme olasılığı Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeleri olumsuz etkiliyor. WSJ’deki analizde merkez bankaları için bir süperdöngüye girilmesinin enflasyon kaygılarını artıracak etki yaratabileceği vurgulandı. Analizde üreticilerin kârlılıklarının da emtia fiyatlarının uçması ile eridiğine işaret edilerek şöyle denildi:
“Dünya son global finansal krizden beri bu çaplı bir emtia fiyat artışı yaşamadı. Kereste, demir cevheri ve bakır fiyatları rekor üzerine rekor kırıyor. Mısır, soya ve buğday son 8 yılın zirvesinde. Petrol ise 2 yılın en yüksek seviyesine çıktı.” Uluslararası Enerji Ajansı, bakır başta olmak üzere nadir metallerin pazar büyüklüğünün 2020-2030 arasında 7’ye katlanacağını öngördü. FT’ye konuşan uzman fon yöneticisi Janus Henderson ise “Birkaç on yıllık bir emtia süperdöngüsü ufukta” ifadesini kullandı.
SIFIR KARBON YATIRIMLARI İLE BAKIR YENİ DÖNEMİN PETROLÜ OLACAK
FT’deki analizde dünyayı karbonsuzlaştırma sürecinde bakıra talebin hızla artacağı vurgulandı.Sıfır karbon yatırımları bakırı çok stratejik bir hammadde haline getiriyor. Talepteki artışla arzın yetersiz kalması bakırın yeni dönemin ‘petrolü’ olabileceğini gündeme getirmiş durumda. Süperdöngüye girildiğinin en güçlü savunucularından biri olan Goldman Sachs emtia araştırma birim şefi Jeff Currie, FT’ye yaptığı açıklamada bakırın yakın gelecekteki öneminin altını çizerek, “Çünkü eğer ulaştırma sektörünü karbon 0 hale getirmek istiyorsanız bol miktarda bakıra ihtiyacınız olacak” dedi.