Sorunumuz şampiyon yaratamamak / Haberin Peşinde Urfa
“Şirketlerin büyümesini engelleyen teşvik ve regülasyonlar var” diyen Prof. Dr. Ufuk Akçiğit: “Sormamız gereken sorulardan bir tanesi uluslararası rekabetçi dev şirketleri nasıl ortaya çıkarabiliriz olmalı” dedi.
Türkiye’nin inovasyon haritasını anlayabilmek için önemli akademik çalışmalar yürüten Chicago Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ufuk Akçiğit, Türkiye’nin en büyük probleminin uluslararası şampiyonlar yaratamaması olduğunu söyledi. Akçiğit, Türkiye’nin çok fazla mikro ölçekli küçük işletme ile iş yapan bir ekonomisi olduğunu belirterek, küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ) desteklerinin ve uygulanan regülasyonların küçük kalmayı cazip hale getirdiğine değindi. Türkiye’nin inovasyon bazlı büyümek için mevcut stratejilerini yeniden belirlemesi gerektiğini kaydeden Akçiğit, “Verilen teşvik programlarının detaylı olarak incelenmesi ve etki analizlerini yapılması, verimli olmayanların tekrar gözden geçirilmesi şirketlerin küçük kalmasını daha az cazip hale getirecektir” dedi.
YAŞLANMAK İSTİYORLAR
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) ve Sabancı Üniversitesi tarafından kurulan Rekabet Forumu Konferansları kapsamında “Türkiye’de İnovasyon” başlıklı bir sunum gerçekleştiren Akçiğit, Türkiye ekonomisinin şirketler üzerinden röntgenini çeken araştırmalarına yer verdi. Akçiğit, bazı firmaların stratejik olarak ‘küçük’ kalarak yaşlanmayı tercih ettiklerine, bu nedenle Türkiye’de 50’den az personel çalıştıran şirketlerde bir yığılma olduğuna işaret etti. Akçiğit, “50 kişi ve daha fazla personel çalıştıran şirketler için zorunlu olan ‘en az yüzde 3 engelli işçi çalıştırma’ veya iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırma’ gibi yükümlülükler var. Bu şirketler üzerinde daha sıkı denetimler yapılıyor. Bu nedenle firmalar küçük kalmayı tercih ediyor” dedi. Akçiğit, şöyle konuştu:
Prof. Dr. Akçiğit’e göre, inovasyon bazlı büyümek için Türkiye’nin mevcut stratejilerini yeniden belirlemesi gerekiyor.
ORTA ÖLÇEKLİLERE DESTEK
“Geriye doğru patinaj yapmış firmaları takibe alarak onlara destek vermek gerekiyor. Küçük firmalara destek vermek tabii ki önemli ama sürekli küçük firmalara gözümüzü dikmektense aynı zamanda orta ölçekli firmalara da dikkat etmemiz gerekiyor. Çünkü Türkiye’nin aslında en büyük problemi uluslararası şampiyonları yaratamaması. Dolayısıyla sormamız gereken sorulardan bir tanesi uluslararası rekabetçi dev şirketleri nasıl ortaya çıkarabiliriz. Elimizdeki limitli kaynakları onların inovasyon yapabileceği, yeni teknolojiler üretebileceği şekilde nasıl kullanabiliriz.”
Şirketlerin büyüme hızı yavaşladıkça işsizlik arttı
Türkiye’deki çalışmalarına Koç Üniversitesi’nde özel araştırmacı olarak devam eden Prof. Ufuk Akçiğit, TCMB, IMF, Chicago Merkez Bankası, Danimarka Bilim ve Teknoloji Bakanlığı başta olmak üzere birçok uluslararası kuruma danışmanlık yapıyor.
Merkez Bankası Yapısal Ekonomik Araştırmalar ekibi ile gerçekleştirdikleri “Türkiye’de Rekabet ve Firma Dinamikleri araştırmasında ortaya koydukları önemli bulguları aktaran Akçiğit, 2012 yılından itibaren firmaların ortalama büyüme hızının yavaşladığına, işsizliğin de artmaya başladığına dikkat çekerek, “Bunu canlandırabilmek için de politikalarımızı genelde başaltı (orta ölçekli) şirketleri destekleyecek şekilde dizayn etmemizde fayda var” diye konuştu.