Türkiye, fıstık üretimiyle Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre ABD ve İran’ın ardından üçüncü sırada, Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2018 yılı verilerine göre Şanlıurfa fıstık üretiminde ise ilk sırada yer alıyor.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şube Başkanı Abdullah Melik şanlıurfa’da fıstık üretimi ile ilgili bir yazılı açıklama yaptı.
Abdullah Melik, açıklamasında, “Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2018 yılı fıstık rekoltesin de 2017 yılına göre yüzde 208 artış sağlayarak ve 240 bin tonluk bir üretim gerçekleştirdi. 2019 yılında da 85 bin ton üretim gerçekleştirmiş. Fıstığın yıllar arasındaki yüksek verim ve düşük verim olmasının sebebi fıstıkta yaşanan Periyositede (bir yıl meyve verip, ertesi yıl vermemesi ya da çok az vermesi) kaynaklanmaktadır.
Şanlıurfa Türkiye fıstık üretiminin yaklaşık yüzde 50’sini karşılamakta. Son yıllarda da Urfa’da fıstık dikim alanı bayağı artmaktı.
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesi olarak yaptığımız maliyet analiz hesaplamalarında üreticiye bir kilo fıstığın maliyeti 25 bin 311 TL’dir. Bu maliyet hesaplanmasında üreticinin Fıstığa yapmış olduğu 15 yıllık Fıstık meyve verene kadar ki bakım masrafları eklenmemiştir.
Maliyetlerin yüksek olmasıyla birlikte Fıstık üreticileri çok zor durumdadır. Üretilen Fıstık maliyetleri dahi karşılayamamaktadır. Bugün tek yılda üretilen çekirdeğin kilosunun bile 40 TL ye satıldığı bir dönemde 15 yılda ürün alınmadan bakım yapılan bir kilo kavlatılmış Fıstık piyasada 42 TL ye fiyat bulmaktadır. Fıstıktan başka gelir kaynağı bulunmayan ve Periyodisite (bir yıl ürün verip bir yıl ürün vermeme) nedeniyle ancak iki yılda bir ürün alabilen fıstık üreticileri zor durumdadır.
TMO Fındık alımları için nasıl fiyat açıklıyorsa ve TMO fındığı alıyorsa Fıstık içinde fiyat açıklamalı ve alımını yapmalı. Şanlıurfa dada Fıstık borsası kurulmalıdır ve ürüne prim verilerek desteklenmelidir, aksi takdirde üreticiler tüccarın vicdanına terk edilecektir. GAP projesi kapsamında Fıstık üretim alanları da tarımsal sulama kapsamı içerisine alınması gerekir” ifadelerini kullandı.
ŞANLIURFA İLİ 2020 YILI ANTEPFISTIĞI ÜRETİM MALİYETİ (TAHMİNİ)
