Tüm dünyayı etkisi altına alan corona virüsü salgını sonrasında uzmanların en çok vurguladığı konu el hijyeninin sağlanması ve bağışıklık sisteminin güçlendirmek. Peki propolis kullanmak bağışıklık sistemini güçlendiriyor mu? Dr. Emel Damarlı, konu ile ilgili bilgiler verdi.
Corona virüsü salgını sebebiyle uzmanlar sık sık bağışıklık sisteminin güçlendirilmesine vurgu yapıyor. Konu ile ilgili bilgiler veren Dr. Emel Damarlı, propolisin önemine değindi ve faydalı bilgiler verdi.
1. Propolisin faydaları neler?
Özellikle son 10 yıldır bilim dünyasının büyük ilgi gösterdiği propolisin, içerdiği fenolik bileşenlerin sinerjik etkileri nedeniyle antimikrobiyal, antiviral, antioksidan, antienflamatuvar, antikanserojenik özellik göstererek sağlık üzerine önemli etkileri olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
Bu özelliklerinden dolayı propolis, genel bağışıklık sistemi üzerinde olumlu etki gösterir. Vücudun savunma elemanlarını uyarıcı etkileri ile soğuk algınlığından tutun kansere kadar geniş bir biyolojik etki yelpazesinde çocuk, yetişkin ve ileri yaşlarda koruyucu olarak kullanılır.
Yapılan bilimsel araştırmalarda propolisin bakteri, mantar, virüs gibi farklı mikroorganizmalar üzerinde etkileri kanıtlanmıştır. Bu özelliğine bağlı olarak antibiyotikle birlikte kullanıldığında tedaviye yardımcı olabiliyor ya da enfeksiyon riskini azaltarak antibiyotiğe gereksinimi minimalize ediyor. Propolis, fenolik madde ve yüksek antioksidan içeriği ile bilinen nar, çilek, böğürtlen, üzüm gibi meyvelerden çok daha fazla antioksidatif etkiye sahip.
Ayrıca oral olarak kullanıldığında ise antibakteriyel etkisi nedeniyle ağız ve boğaz enfeksiyonları, cilt hastalıkları ve yaraları iyileştirici olarak da önemli fayda sağlanmaktadır.
2. Bağışıklık sisteminde nasıl bir etkisi var?
Propolis, antimikrobiyal, antiviral ve antioksidatif özellikleri sayesinde bağışıklık sistemini destekliyor.
3. Hangi hastalıkların korunmasında yardımcı bir etki gösteriyor?
Uzmanlar tarafından propolisin başlıca kanser, nefrolojik, nörolojik, kalp ve damar sağlığı ve gastroentestinal hastalıklarından korunulmasında yardımcı etki gösterdiği belirtiliyor.
4. Kullanırken nelere dikkat etmek gerekiyor? Yaş ve cinsiyet gibi etkenler önemli mi?
Propolis kovandan alındığında içeriğinde balmumu ve farklı kirlilikler bulunabiliyor. Bu nedenle aynı bal gibi, kovandan alındığı haliyle tüketilemeyeceğini unutmayın. Bu bakımdan ekstraksiyon işlemi yapılarak yapısındaki etken maddelerin bir çözücüye geçirilmesi gerekiyor. Bu işlem sırasında su, etil alkol, alkol türevi propilen glikol gibi farklı çözücüler kullanılıyor. Ancak etil alkol veya alkol türevi olan propilen glikol gibi çözücülerin kullanılması durumunda, günlük kullanım miktarlarına dikkat edilmeli. Dünya Sağlık Örgütü tarafından propilen glikol’ün günlük kullanım miktarı kilo başına 25 mg. ile sınırlandırıldı. Ancak farklı bilimsel araştırmalar bu gibi çözücülerin özellikle çocuklarda kullanılmasının sakıncalı olduğunu ortaya koyuyor ve bu konudaki çalışmalar devam ediyor.
TÜBİTAK destekli proje kapsamında geliştirilen özel bir üretim sistemiyle ham propolisten etken maddesi yüksek, propilen glikol dahil hiçbir alkol içermeyen, suda tamamen çözünen, saf propolis ve sudan oluşan standardize propolis ürünü elde edilmektedir. Antioksidan kapasitesi ve toplam fenolik madde miktarı su, etil alkol ve propilen glikol kullanılarak üretilen propolislere göre daha yüksektir.
Elde edilen bu ürünleri hem yetişkinler hem de çocuklar belirlenen dozda güvenle kullanabilir. Propolis satın alırken mutlaka etken maddesi yüksek, kalıntı içermeyen ürün ve güvenilir bir marka olmasına dikkat edilmelidir.
Ayrıca tek kullanımlık ürünleri tercih edebilirsiniz. Tek kullanımlık ambalajlı ürünler, hem hijyenik hem de ambalajlama teknolojisi gereği hava ve ışık ile temas etmediğinden etken maddeleri iyi korunmaktadır.
Propolis, propolise karşı alerjisi, düşük tansiyon sorunu olan, organ transplantasyonu geçirmiş, propolis intoleransı veya kan pıhtılaşma sorunu olan kişiler gibi çok az istisnai durum dışında neredeyse herkes tarafından kullanılabilir. Çocuklar soğuk algınlığı, grip, bağışıklık sistemi zayıflığı gibi birçok durumda ihtiyaç duydukları an propolisi kullanabilirler.
5. Propolis ne kadar kullanılmalı, kullanırken nelere dikkat etmek gerekiyor? Yaş ve cinsiyet gibi etkenler önemli mi?
Genellikle önerilen doz 11 yaş üzeri ve yetişkinler için günde 250-1000 mg, 4-10 yaş arası çocuklar için ise 100-200 mg olarak belirtilmektedir. Propolis doğası gereği acı olduğundan aç ya da tok karnına bal veya diğer yiyecek/ içeceklere ilave ederek tüketebilir.
