Prof. Dr. Mehmet Zahmakıran: Dönmesen ülkeme ihanet etmiş hissederdim / Haberin Peşinde Urfa

Dünyada ses getiren projeleriyle Doğa ve Sağlık Bilimleri kategorisinde İlim Yayma Ödülü’ne layık görülen Prof. Dr. Mehmet Zahmakıran “Eğer ülkeme dönmemiş olsaydım ben kendimi bir şekilde ülkeme ihanet etmiş olarak düşünürdüm.” dedi.

Bartın Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Zahmakıran (41) akademik kariyerine birçok başarı sığdırarak adından söz ettirdi. ABD’de Massachusetts Institute of Technology’ye Türkiye orijinli proje asistanı olarak kabul edilen sayılı genç araştırmacıdan biri olan Prof. Dr. Zahmakıran ABD’deki kariyerini bırakarak ülkesine döndü. 2019’da yurt dışında bazı bilimsel projelerde yer alan, ‘nano-malzemeler, inorganik hibrit yapılar ve bunların katalitik uygulamaları’ üzerine yaptığı çalışmalarla Doğa ve Sağlık Bilimleri kategorisinde İlim Yayma Ödülü’ne layık görüldü. 

Annem ev hanımıydı babam SGK ile çalışan bir insandı. Devlet okullarında okudum. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü’nden bölüm ve fakülte birincisi, üniversite üçüncüsü olarak mezun oldum. 2002’de o zaman Devlet Planlama Teşkilatı’nın açtığı ODTÜ ile birlikte yürüttükleri öğretim elemanı yetiştirme programı kapsamında temiz enerji alanında araştırmalar yapmak üzere ODTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Bölümü’ne araştırma görevlisi olarak yüksek lisansa kabul edildim. 2005’te yüksek lisansımı 2010’da doktoramı yüksek şeref öğrencisi olarak birincilikle bitirdim. Bartın Üniversitesi rektör yardımcısıyım. Bartın Üniversitesi Fen Fakültesi Nano Biyo Teknoloji Bölümünde de öğretim üyesi olarak görev yapıyorum.

DÖNMESEM ÜLKEME İHANET ETMİŞ HİSSEDERDİM

Yüksek lisans ve doktora yaptığım sırada TÜBİTAK ve Devlet Planlama Teşkilatı bursiyeri olarak Japonya ve Fransa’da iki yıl süreyle misafir araştırmacı olarak araştırmalar yaptım. Öğretim üyesi yetiştirme programı kapsamında gelişmekte olan üniversitelere öğretim üyesi istihdamı sağlanan program kapsamında zorunlu hizmetim Van 100. Yıl Üniversitesi’ne çıktı. Kurumdan izin aldım. 400 aday arasından ABD’de temel bilimler ve mühendislik alanında dünyanın en iyi üniversitesi olarak bilinen Massachusetts Institute of Technology’ye Türkiye orijinli proje asistanı olarak kabul edildim. Yaklaşık 1 yıl boyunca orada araştırmalarımı yaptım. Amerika’ya eğitim için gittim ama ben de oradan istifade ettim. Oradaki bakış açısını, problem nasıl çözülüyor, problemlere yakınlaşmaları nasıl bunları öğrendim. Bunları öğrenip eğer ülkeme dönmemiş olsaydım ben kendimi bir şekilde ülkeme ihanet etmiş olarak düşünürdüm.

BOSTON’DAN VAN’A UÇTUM

2011’de Boston’dan uçağa binerek zorunlu hizmetimin çıktığı Van Yüzüncü Yıl Üniversitesine geldim. Hiç kimse geleceğimi düşünmedi. Orada kalacağımı zannettiler. Her defasında insan ABD’den çıkıp neden Van’a gelir diye soruyor ve şaşırıyorlar. Bunda şaşılacak bir durum yok. Ben olması gerekeni yaptım ve ülkeme döndüm. Bu devlet beni okuttu tabi ki devletime hizmet edeceğim. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan bey ilim yayma cemiyeti ödül töreninde verdiği bir röportajda beni örnek göstermiş. ‘Amerika’da kalabilirdi ama o ülkesine döndü’ demiş. Sağ olsunlar Bilal bey böyle söyleyerek beni onore etti ama ben olması gerekeni yaptım. Aslında normali bu. Bunu o kadar farklılaştırmışız ki yani bu farklı bir şey değil.

BİLİMSEL UKALALIK YAPIYORLAR

İktidarlar gelip geçicidir asıl olan devletin bekasıdır. Bir insan devletine ne kadar bağlıysa devletini ne kadar çok düşünüyorsa bunu yapması gerekiyor zaten. Ne olursa olsun ülkemize gelip elimizi taşın altına koymamız gerekiyor. Bilimsel ukalalık yapanlar her şeye üstten bakan insanlar var ne yazık ki. Yapılan her şeyi eleştirip reddediyorlar. İnsanların artık şunu yadsımadan kabul etmeleri gerekiyor. Türkiye’de ilime ve bilime verilen değer bundan 15 yıl öncekinden çok çok farklı. Şu anda ciddi anlamda değer veriliyor.

AŞI ÜRETEN İLK 10 ÜLKEDEN BİRİYİZ

Ülkemin başarılarıyla gurur duyuyorum. Turkovac aşısı bilimsel alandaki başarımızın en büyük örneklerinden birisi. Turkovac aşısının dağıtımı yapılıyor. Sağlık Bakanımız Şanlıurfa’da üretim tesislerinde açıklama yaptığında tüylerim diken diken oldu. Bundan mutluluk duymamak olur mu? Dünyada koronavirüs aşısı üreten ilk 10 ülkeden biri olmak büyük bir başarı. Bilim ve ilim siyasetle karıştırılmamalı, eleştiriler de siyasi görüş bir kenara bırakılarak objektif olarak yapılmalı. Gerektiği yerde eleştirmeli, gerektiği yerde de takdir etmeliyiz. Kişilerin siyasi gözlüklerini çıkarıp objektif olarak baktıkları zaman en azından 10-15 yıl önce nerdeydik nerelere geldik diyerek bakmalarını takdir edilmesi gereken başarıların ortada olduğu düşünüyorum.

ÜLKEMİZE DÖNÜN

Daha önce de yurt dışındaki bilim insanlarına ülkenize dönün çağrısında bulunmuştum. Bu çağrımı yineliyorum. TÜBİTAK’ın bu kapsamda çok güzel programları var. Prof. Dr. Hasan Mandal hocamız bu alanda çok ciddi hizmetleri var. Ulusal star yıldız programları düzenleniyor. Yurda dönüş programları var. TÜBİTAK’ta da danışma kurulu üyesiyim, alanında başarılı bilim insanları ülkemize geliyor.

TEKNOFEST VİZYONDUR

Bilimsel çalışmalara verilen desteklere o kadar haksız eleştiriler var ki. TEKNOFEST’leri küçümsemeye, itibarsızlaştırmaya çalışıyorlar. 81 ilin en ücra köylerinden gelen çocuklar TEKNOFEST’te ülkesinin ürettiği teknolojileri bizzat görme imkanına sahip oluyor. Kendileri de biz de yapabiliriz diyerek hayal ediyorlar. Çocuklar oralarda vizyon sahibi oluyor. Teknofest bir vizyondur. Çocukların bilime yönelmelerine yardımcı oluyor. Son yıllarda bilime çok güzel destekler veriliyor. Yeterli mi, tabi ki değil ama yapılan ve şu ana kadar atılan adımlar ilerde atılacak adımların teminatıdır.

SAVUNMA SANAYİDE BAŞARILIYIZ

Türkiye bilimsel çalışmalar açısından Kovid’i kenara bırakırsak savunma sanayini önceliyor. Türkiye savunma sanayi anlamında dünyada söz sahibi ülkelerden biri. İlk 5 ülkeden biriyiz. Savunma sanayimiz çok hızlı bir şekilde ilerliyor. Bayraktarın insansız hava araçlarının başarısına bakıyoruz. Yurt dışından gelen taleplerini görüyoruz. Yerli otomobil alanında yapılan çalışmalara bakıyoruz mutlu oluyoruz. İnşallah rabbim yapılan çalışmaların devamlılığını sağlar. Bu alandaki çalışmalar ve başarılar sürdürülebilir olarak büyümemize katkı sağılar diye umut ediyorum.

tübitak, Massachusetts Institute of Technology, Mehmet Zahmakıran, ilim yayma ödülü, Nano Biyo Teknoloji, Bilim Haberleri