Pandemi stresiyle hangi yaşta nasıl başa çıkılır? / Haberin Peşinde Urfa
Klinik Psikolog Yekta Korkmaz HaftaSonu’na anlattı…
Pandemiyle birlikte virüse yakalanma korkusundan sosyal izolasyona kadar birçok olumsuzluk stres yükümüzü de artırdı. Klinik Psikolog Yekta Korkmaz’a yaş gruplarına göre adım adım stresle baş etme ve psikolojiyi sağlıklı tutma yollarını sordum… İşte açıklamaları…
ÇOCUKLAR
Pandemi sürecinin uzaması çocuklarda derslere odaklanamama, arkadaşlarıyla görüşemedikleri ve dışarıdaki hayatlarını çok kısıtlı yaşadıkları için öfke ve mutsuzluk çok sık görülmektedir. Bu noktada çocukların rutinleri korumak çok önemlidir. Evde onlar için okuldaymış gibi ders düzeni oluşturmak, uyku saatlerini tenefüs aralarını hatta kıyafetlerini okul rutinini hissedecekleri şekilde düzenlemek önemlidir. Ekran sürelerini ders dışındaki zamanlarda sıfırlamak çok önemlidir. Bu nedenle çocuklarla birlikte oyunları oynayıp, keyifli zaman geçirmeleri sağlanabilir. Ayrıca pandemi koşullarına uygun şekilde akranlarıyla bir arada olabilecekleri alanlar oluşturmak sosyal gelişimleri ve duygusal kontrol sağlamaları için önemlidir.
Yekta Korkmaz
GENÇLER
Kuşkusuz bu süreçten en çok etkilenen gruplardan biri özellikle üniversite ve lise giriş sınavlarına hazırlanan gençler oldu. Bu süreçteki öğrencilerde daha fazla stres, sınav kaygısı, umutsuzluk, öfke gibi çeşitli duygular çok sık görülebilir. Dolayısıyla ebeveynlerin onların duygularını anlamaları; onlara destek olmaları, sürekli ders çalışmaları konusunda öğütler vermek yerine hangi konuda zorlandıklarını ve neye ihtiyaçları olduğunu fark etmeleri önemlidir. Çocuklara mutlaka iyi hissedeceği alanlar oluşturmak; kaygılarını kontrol altına almaları için strese çok iyi gelen fiziksel egzersizin müziğin, sanatın iyileştirici gücünü kullanmalılar. Sınav kaygısının yüksek olduğu çocuklarda zaman kaybetmeden uzman desteği almalarını sağlamak oldukça önemlidir.
YETİŞKİNLER
Bu süreçte yetişkinlerin de çalışma süreleri ve şekilleri çok fazla değişti. Özellikle çocuk sahibi olan kişiler için hem online çalışma hem de çocuğun online eğitim süreçlerini düzenlemek ve evin ihtiyaçlarıyla ilgilenmek ciddi yorgunluk ve tükenmişlik hissi oluşturmaktadır. Bu noktada yapılabiliyorsa mutlaka mesai saatlerinin düzenlenmesi önemlidir. Yine; müzik dinlemek, dans etmek, resim yapmak, istediğimiz ve ertelediğimiz filmleri izlemek, arkadaşlarımızla kitap kulübü oluşturmak kendimizi iyi ve üretken hissettirecektir. Fiziksel egzersizlerimize yoga, pilates, yürüyüş, müzikle egzersiz zumba gibi bütün olumsuz duyguları atacağımız aktiviteler katabiliriz.
65 YAŞ ÜSTÜ
Pandeminin başından bu yana 65 yaş üstü grup ciddi kısıtlamalara ve felaket senaryolarına maruz kaldı. Bu sürecin ileri yaş grubu üzerindeki etkilerinde umutsuzluk, korku, stres, dikkat dağınıklığı gibi sonuçları gözlenmiştir. Özellikle ciddi risk grubunda oldukları için sevdiklerinden uzun süre uzak kalmak, torunlarını, çocuklarını uzun süre görememek ve dışarıya çıkma kısıtlamalarının yüksek olması onları duygusal anlamda oldukça etkilemiştir. Bu süreçteki duygusal yük var olan hastalıkların artması için risk oluştururken; bellek ve dikkat performanslarında da zorlanmalara neden olmuştur. Her gün kısa yürüyüşler yapmak, ekran sürelerini azaltmak, küçük hobilerle uğraşmak salgının olumsuz etkileri azaltır.