Milyonlarca çalışan 2020 yılını tam maaş görmeden kapatabilir / Haberin Peşinde Urfa
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kararı ile Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) yine uzatıldı. KÇÖ’ye başvuran şirketlerde çalışanlar eylül ve ekim maaşlarını da tam alamayacak. Kısa çalışma Aralık 2020’ye kadar uzatılabilecek. KÇÖ yine uzarsa çalışanların bir bölümü 2020 yılında ilk iki ay hariç hiç tam maaş almamış olacak. Özel sektörde zamlı maaşlar genellikle şubat ayında yatırıldığı için çalışanların çoğu zamlı maaşını da sadece şubat ayında alabildi. İŞKUR kayıtlarına göre 2.3 milyon çalışan kısa çalışma ödeneği alıyor. Nisan-Temmuz arası 1,9 milyon kişiye ücretsiz izne çıkarılanlara ödenen nakdi ücret desteği verildi. Yani milyonlarca çalışan aylardır pandemi öncesi gelirlerinden uzakta yaşam sürüyor.
31 Ağustos’ta sona eren Kısa Çalışma Ödeneği Cumhurbaşkanı kararı ile iki ay daha uzatıldı. Ekonomideki sorunları firmalara verilecek teşviklerle aşmaya çalışan devlet, çalışanların maaşlarının bir bölümünü İşsizlik Sigortası Fonu’ndan ödemeye devam edecek.
MAAŞ 20 BİN DE OLSA MAKSİMUM 4.380 TL
Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) ücretsiz izne çıkmaktan (Devlet ayda 1170 TL ödüyor) daha yararlı bir uygulama olsa da 20 bin TL maaş alan biri bile bu kapsamda ayda en fazla 4.380 TL kısa çalışma ödeneği alabiliyor.
İKİNCİ DALGA ENDİŞESİYLE UZAYABİLİR
Yeni düzenleme ile kısa çalışma ödeneği kasım ayına kadar uzatıldı. İkinci dalga endişeleri ile uygulama tekrar uzatılabilecek.
31 ARALIK 2020’YE KADAR YASAL ZEMİNİ VAR
KÇÖ süresini uzatma yetkisi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın. Temmuz ayında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen yasa ile Cumhurbaşkanı’nın KÇÖ süresini 6 ay daha bütün sektörler için uzatabilecek. Yani KÇÖ’nün 31 Aralık 2020 tarihine kadar yasal olarak uzatılabilmesinin alt yapısı şu anda hazır. KÇÖ bir daha uzarsa böylece mart ayından bu yana kısa zamanlı çalışanlar 2020 yılında sadece ocak ve şubat maaşlarını tam almış olacaklar. Özel sektörde zamlar şubat ayında belli olduğu için çalışanlar zamlı maaşlarını 2020 yılında sadece bir kez almış olacak.
İŞSİZLİK MAAŞINDAN KESİLMİYOR
Pek çok kişi kısa çalışma ödeneğinin İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılandığı için ileride işsizlik maaşı süresinden düşüleceğini düşünüyordu fakat gerçek öyle değil. Temmuz ayında yapılan yasal düzenleme ile KÇÖ alma süresinin 10 aylık işsizlik maaşı alma süresinden düşülmeyeceği karara bağlandı.
FAZLA MESAİ ŞİRKET TARAFINDAN ÖDENİYOR
Kısa çalışma ödeneğinden faydalanan bir şirkette hafta sonu tatili, resmi tatil ve bayram tatilleri için yatırılacak fazla mesai ücreti şirket tarafından ödeniyor.
PRİM ÖDENMİYOR
Kısa çalışma ödeneğinde en büyük kayıp çalışanın sigortasının eksik yatması noktasında gerçekleşiyor. Ödenek alındığı süre boyunca İŞKUR tarafından sadece çalışanın Genel Sağlık Sigortası ödeniyor, emeklilik için gerekli olan sigorta primi yatırılmıyor.
İŞTEN ÇIKARMA YASAĞI DEVAM EDİYOR
30 Haziran 2021 tarihine kadar işten çıkarmanın yasaklanabilmesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yetkisinde. Mevcut düzenlemeler ile birlikte işten çıkarma yasağı 17 Eylül 2020 tarihine kadar devam ediyor. İşten çıkarma yasağı süresince 15 Mart 2020 tarihinden itibaren işinden olmuş olan herkese aylık 1.070 TL’lik ödeme yapılıyor.
ÜCRETSİZ İZNE ÇIKARILAN İSTİFA EDERSE NE OLUR?
Ücretsiz izne ayrılan kişi işe gitmese de kağıt üzerinde hala çalıştığı şirkete bağlı. Bu yüzden ücretsiz izin aldığı için istifa ederse kıdem tazminatını alamıyor. Fakat ücretsiz izne ayrılan kişiler aynı işlerinde benzer işleri yapan bazı insanların ücretsiz izne çıkarıldığını bazılarının ise çıkarılmadığını yargıya taşırsa son sözü mahkeme veya arabulucu söyleyebilecek.
ÜCRETSİZ İZİN KIDEM TAZMİNATINI ETKİLER Mİ?
Sözcü Gazetesi sosyal güvenlik yazarı Sezgin Özcan, “İş Kanunu’nun mevcut hükümleri, bu yeni olgu karşısında yetersiz kalıyor. Pandemi sürecinde kullandırılan ücretsiz izinlerin kıdem tazminatına esas alınacak kıdem süresinin hesabında dikkate alınıp alınmayacağı sorusuna yanıt vermiyor. Bu durum, önümüzdeki dönemde sayısız ihtilafa neden olabilecek” diyor.
