Menenjit, beyni saran zarların iltihaplanmasıyla oluşan ve erken evrede tedavi edilmediğinde başta işitme kaybı, beyin hasarı ve ölümle sonuçlanabilen ciddi bir bakteriyel enfeksiyondur. Peki, menenjit hastalığı bulaşıcı mı? Menenjit belirtileri ve tedavisi ile ilgili merak edilen tüm detaylar haberimizde…
Viral enfeksiyonlar menenjitin en yaygın nedenidir, bunu bakteriyel enfeksiyonlar ve nadiren mantar enfeksiyonları takip eder. Menenjit ayrıca kimyasal reaksiyonlar, ilaç alerjileri, bazı kanser türleri ve sarkoidoz gibi enflamatuar hastalıklardan da kaynaklanabilir. Peki, menenjit hastalığı bulaşıcı mı? Menenjit belirtileri ve tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik.
MENENJİT NEDİR?
Menenjit, beyin ve omuriliği kaplayan koruyucu zarların iltihaplanmasıdır (şişmesidir). Beyni ve omuriliği çevreleyen sıvının bakteriyel veya viral bir enfeksiyonu genellikle şişmeye neden olur. Bununla birlikte, yaralanmalar, kanser, bazı ilaçlar ve diğer enfeksiyon türleri de menenjite neden olabilir. Menenjitin spesifik nedenini bilmek önemlidir, çünkü tedavi nedene bağlı olarak değişir.
MENENJİT TÜRLERİ
Menenjitin birden fazla türü bulunmaktadır.
Bunlardan bazıları;
Bakteriyel menenjit
Meningokok, pnömokok ve hemofilus influenza bakterilerilerinin sebep olduğu menenjit türü.
Viral menenjit
Herpes simplex virüs, enterovirüs, zona, kabakulak, su çiçeği gibi hastalıklara neden olan varicella zoster virüsü ve HIV virüsünün neden olduğu menenjit türüdür.
Tüberküloz menenjiti
Fungal menenjit
Mantar kaynaklı menenjit diye de bilinen bu tür menenjite yol açan en yaygın mantar çeşitleri; Cryptococcus neoformans, histoplasma capsulatum, coccidioides immitis, blastomyces dermatitidis, ve candida türleridir.
Bakteriyel menenjit hayatı tehdit edebilen bir durumdur ve insandan insana bulaşabilir. Viral menenjit, bakteriyel menenjite göre daha zararsızdır, birçok insan tedaviye ihtiyaç duymadan viral menenjitten kurtulabilir. Tüberküloz menenjiti çok ciddi bir hastalıktır ve gelişmemiş ya da gelişmekte olan ülkelerde görülür, tedavi gerektirir. Fungal menenjit ise nadir görülür ve genellikle bağışıklık sistemi düşük olan kimselerde görülür.
Foto: shutterstock
MENENJİT HASTALIĞI BULAŞICI MIDIR?
Viral ve bakteriyel menenjit bulaşıcıdır. Temas, öksürük, hapşırık yoluyla insandan insana bulaşabilir. Menenjit herkese bulaşabilir, ancak beş yaşın altındaki çocuklarda, 16-25 yaş arası gençlerde ve 55 yaş üstü kimselerde daha sık görülmektedir. İnsanların birbirlerine yakın yaşadığı kalabalık bölgelerde sık görülen bir durumdur. Buna bağlı olarak da yatılı okullarda okuyan çocuklara ve askerlere bulaşma ihtimali daha yüksektir.
MENENJİT BELİRTİLERİ NELERDİR?
Erken menenjit belirtileri gribi (influenza) taklit edebilir. Semptomlar birkaç saat içinde veya birkaç gün içinde gelişebilir.
2 yaşından büyük herhangi bir kişide olası belirti ve bulgular şunları içerir:
– Baş ağrısı,
– Yüksek ateş,
– Boyun tutulması,
– Ense sertliği,
– Mide bulantısı ve kusma,
– Parlak ışığa bakmaktan kaçınma,
– Zihin bulanıklığı,
– Havale,
– Soğuk el ve ayaklar,
– Titreme,
– Hızlı soluk alıp verme,
– Eklem ve kas ağrıları,
– 2 yaşından küçük çocuklarda az yemek yeme, inleme ya da çok tiz ağlama, soluk ve lekeli bir görünüm, kafada bulunan bıngıldağın aşırı gergin ve şiş olması, kaskatı olma.
Foto: shutterstock
Yenidoğanlarda belirtiler
Yenidoğan ve bebeklerde aşağıdaki belirtiler görülebilir.
Bunlar:
– Yüksek ateş
– Sürekli ağlama
– Aşırı uyku hali veya sinirlilik
– Hareketsizlik veya halsizlik
– Yetersiz beslenme
– Bebeğin kafasının üstündeki yumuşak noktada (bıngıldak) bir çıkıntı (fontanel)
– Vücudunda ve boynunda sertlik
MENENJİT TEDAVİSİ
Tedavi menenjit tipine bağlıdır.
Bakteriyel menenjit
Akut bakteriyel menenjit derhal intravenöz antibiyotiklerle ve bazen kortikosteroidlerle tedavi edilmelidir. Bu iyileşmeyi sağlamaya ve beyin şişmesi ve nöbetler gibi komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olur.
Antibiyotik veya antibiyotik kombinasyonu, enfeksiyona neden olan bakteri türüne bağlıdır. Doktorunuz menenjitin kesin nedenini belirleyene kadar geniş spektrumlu bir antibiyotik önerebilir.
Viral menenjit
Antibiyotikler viral menenjiti tedavi edemez ve çoğu vaka birkaç hafta içinde kendi kendine düzelir.
Hafif viral menenjit vakalarının tedavisi genellikle şunları içerir:
– Yatak istirahati
– Bol sıvı
– Ateşi düşürmeye ve vücut ağrılarını hafifletmeye yardımcı olan reçetesiz de satılan ağrı kesici ilaçlar
Doktorunuz beyindeki şişmeyi azaltmak için kortikosteroidleri ve nöbetleri kontrol etmek için antikonvülsan bir ilaç reçete edebilir. Bir herpes virüsü menenjitinize neden olduysa, antiviral bir ilaç mevcuttur.
Diğer menenjit türleri
Menenjitin nedeni tam olarak belli değilse, doktorunuz neden belirlenirken antiviral ve antibiyotik tedavisine başlayabilir.
Kronik menenjit tedavisi altta yatan nedene dayanmaktadır. Antifungal ilaçlar mantar menenjitini tedavi eder ve spesifik antibiyotiklerin bir kombinasyonu da tüberküloz menenjiti tedavi edebilir. Bununla birlikte, bu ilaçların ciddi yan etkileri olabilir, bu nedenle bir laboratuvar testi nedenin mantar olduğunu doğrulayana kadar tedavi ertelenebilir.
Alerjik reaksiyona veya otoimmün hastalığa bağlı enfeksiyöz olmayan menenjit kortikosteroidlerle tedavi edilebilir. Bazı durumlarda, durum kendiliğinden iyileşebileceğinden tedavi gerekmez. Kansere bağlı menenjitte, spesifik kanser tedavisi gerekir.
