Şanlıurfa’da kuraklık ile ilgili düzenlenen çalıştayda konuşma yapan Harran Üniversitesi Rektörü Prof. Mehmet Sabri Çelik “vahşi sulamanın” önüne geçilmesi gerektiğini belirtti.
Kuraklık ile mücadele üzerine akademisyen, teknik eleman ve çiftçi temsilcilerinin katıldığı ve GAP BKİ Başkan Yardımcısı Dr. Nusret Mutlu moderatörlüğünde yapılan çalıştayın ilk oturumunda “Kuraklık kader midir? Nasıl başa çıkılabilir?” teması konuşuldu. Açılış konuşmasını yapan Harran Üniversitesi Tarımsal Yayım ve Tarım Politikaları Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Mustafa Hakkı Aydoğdu kuraklığa sebep olan insani davranışlara odaklanmak gerektiğini belirterek “Kuraklık ve kuraklıkla mücadelede son dönemlerde göz ardı edilen esas konu şu: Biz genellikle sulamayla ilgili fiziksel yapılar üzerine yoğunlaşırken kuraklığa sebep insan davranışları üzerine odaklanmamız gerekir ve son dönemlerde özellikle uluslararası yapılan birçok çalışmalarda da kuraklıkla mücadelede doğal faktörleri kontrol etmenin gerekliliğini ama bunun zorluğundan bahsederek ağırlıklı olarak da bu kuraklığa sebep olabilecek insan davranışlarında, su tasarrufu sağlayacak ya da kuraklığa uyum politikaları üzerine yoğunlaşmasına yönelik çalışmalar var. Projenin genel amacı, stratejik öneme sahip olan doğal kaynakların, gelecekteki toplum refahı açısından adil ve paylaşımcı sürdürebilirliğinin sağlanmasıdır” dedi.
DR. MUTLU: ÇİFTÇİYE GÖRE KURAKLIK KADER
Kuraklığa kader olarak bakmanın kuraklık sorununun çözümü için engel olduğuna dikkat çeken Dr. Mutlu “Harran Ovası ve Bozova Yaylak Sulamalarında kullanılan suların etkin kullanımını sağlamak için sorunların tespiti ve buna etki eden faktörlerin belirlenmesidir. Her iki amaç da, hem bölgesel hem de ulusal ekonomi ile bugünkü ve gelecekteki refah seviyesine olumlu yönde katkı yapacaktır. Eğer buradaki insanlar kuraklığı kader olarak görüyorsa, bizim burada damla sulamanın etkinliğinden bahseden uygulamalarımızın sahada yaygınlaştırılmasını ve sahada uygulayabilmemiz pek olası değil.
‘Kuraklık kader midir?’ diye sorduğumuzda Harran’daki çiftçilerin kuraklığı kader olarak görme oranı yüzde 76.6 iken Yaylak’taki çiftçilerin oranı ise yüzde 55 civarında. Yani başka bir ifadeyle cazibe sulama alanı bölgesinde yer alan Harran Ovası kuraklığı kader olarak görüyor. Arazide 50 dekar ve altına sahip çiftçilerin kuraklığın kader olduğuna inancı daha da artıyor” ifadelerini kullandı.
PROF. DR. ÇELİK: KURTULUŞ DAMLAMA SULAMA
Harran Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Sabri Çelik kuraklığa çözüm olarak damlama sulama sisteminin hayata geçirilmesi gerektiğini belirtti. “Öncelikli olarak vahşi sulamanın önüne geçmemiz lazım” diyen Prof. Dr. Çelik konuya dair önerilerini şöyle açıkladı:
“Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç.Dr. Ali Rıza Öztürkmen hocanın bir tweeti vardı, ‘karşıdan damlama sulama yapılabilir’ diye. Benim bildiğim devlet yüzde elli teşvik veriyor zaten. O zaman neden yapılmıyor? Bunu biraz gündeme getirmek lazım. Damla sulamayı neden yaygın bir hale getiremiyoruz? Bunu bir tartışma konusu haline getirmemiz lazım. Belki bazı gerçekler vardır ve bunu biz bilmiyoruzdur. Bizim için tek kurtuluş damla sulama sisteminin kurulması ve bunun için gerekli ekonomik imkanların bir şekilde sağlanması lazım. Eğer bu imkanlar sağlanıyorsa damla sulama neden yapılmıyor? Su miktarı yetmediği için mi yoksa başka bir neden mi var? Gübre, su ve azot miktarının optimizesi yeterli değil mi? Bunun için dijital tarıma mı geçmemiz lazım?”
ÇAKMAKLI KURAKLIK EYLEM PLANINI ANLATTI
Tarım ve Orman Bakanlığı Şanlıurfa İl Müdürü Dr. Murat Çakmaklı da konu ile ilgili tüm yetkili kurumlar, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve ilgili müdürlüklerce Tarımsal Kuraklık İl Kriz Merkezi’nin kuraklığa karşı çalışmalar yürüttüğünü belirtti ve “Tarımsal Kuraklık İl Kriz Merkezi’miz de bu alanda mevcuttur. Nedir görevi? Tarımsal kuraklık yönetimi koordinasyon kurulu kararını uygulamak. Burada koordinasyon Tarım Reform Genel Müdürlüğü bünyesinde. İl tarımsal kuraklık eylem planı; Türkiye tarımsal kuraklık eylem planına uygun yapmak ve uygulamak, il arazi varlığı ve su kaynakları, iklim ile ilgili bilgileri hazırlamak ve güncelleştirmek, kuraklıkla mücadele eylemine yönelik olağan ve olağan üstü durumlar için mali kaynakları belirleyerek mali fikirler kapsamına almak” diye konuştu.