Kulak Kristalleri / Haberin Peşinde Urfa
Kulak Burun Boğaz Rahatsızlıkları için bilgi mi arıyorsunuz? Kulak Kristalleri makalesine göz atın ve Kulak Burun Boğaz Rahatsızlıkları hakkında daha fazla bilgi edinin
* Kristaller neden yerinden oynar?
Günlük yaşamda “kristaller” olarak bilinen yapılar aslında otolitlerdir. Bu yapılar bizim yerçekimine karşı dengemizi sağlayan iç kulak kısmında (utrikül adı verilir) bulunurlar. Birbirlerine bağlanmış haldedirler. Ani hareket, başa gelen bir travma, uzun süreli yatak istirahatleri gibi aslında olağan sayılabilecek birçok neden ile bu yapılar birbirlerinden koparlar ve serbestleşirler. Takiben hareket halinde dengemizi sağlayan kanallara doğru geçiş gösterirler. Bu kanallardan sağda ve sola 3 er tane vardır. Birbirleri ile dik açı oluşturarak yapılanmışlardır. Bu kanallardan hangisinin hangi parçasına geçiş gösterdi ise o lokasyona özgün belirti verirler. Tabii ki denge laboratuvarındaki yansımaları da farklılık gösterir. Başın hareketi ile tetiklenen baş dönmesini bizler gözlerdeki yansıma ile tanılarız. Her bir kanalın her bir parçası farklı göz hareketi ile kendisini gösterir. Böylelikle aslında adı “otolit” olan kristallerin nerede olduğunu değerlendirme şansımız olur.
* Kulak kristalleri oynamasına bağlı baş dönmesinde ne tür belirtiler görülür?
Kulak kristallerinin oynamasına bağlı olan baş dönmeleri baş hareketleri ile tetiklenir. Sabit halde iken kanalın içinde hareketsiz olan kristaller baş hareketi ile yer değiştirir. Bu yer değişikliği ile içinde bulunduğu sıvı hareket eder ve böylelikle denge hücreleri uyarılmış olur ve baş dönmesi gelişir. Bu baş dönmesi hemen hareketler veya birkaç saniye sonrasında başlar ve genelde 15-60 saniye sürer. Bazı durumlarda çok şiddetli olur ve bulantı kusma eşlik edebilir. Genelde hastalarda sersemlik hissi vardır. Hasta hareketsizken rahattır, ama hareket edince baş dönmesi olur. Bu sıklıkla yatakta sağa sola dönerken veya yataktan kalkarken kendisini gösterir. Kural olarak işitme etkilenmemiştir. Bazı durumlarda başın tesadüfi belli hareketi ile olması gerektiği yere (utriküle) geri gidebilir. Bu durumda hastalık kendiliğinden iyileşmiş olur. Ama tedavisi hangi kanalın hangi parçasında ise baş hareketi yaptırılarak (uzman tarafından) kristallerin olması gerektiği yere taşınmasıdır. Yani manevralardır. Bazı ilaçların bu süreçte hastaya faydası olduğu bilinmektedir.
* Hangi yaşlarda sık görülür?
Kristal oynaması (yani pozisyonel baş dönmesi) genelde orta ve ileri yaşlarda daha sık görülür. Çocukluk yaşında nadirdir. Benzer belirtiler veren başka hastalıkları vardır çocukluk döneminin bu nedenle karıştırılmamalıdır. Yaşa bağlı olarak kristalleri birbirine bağlı tutan bağların gevşediği bilinmektedir.