Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Nedir? / Haberin Peşinde Urfa
Koah için bilgi mi arıyorsunuz? Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Nedir? makalesine göz atın ve Koah hakkında daha fazla bilgi edinin
Kronik obstruktif akciğer hastalığı (KOAH) nedir?
KOAH geri dönüşümsüz (irreversible) hava yolu darlığı ile karakterize ilerleyici (progresif) bir akciğer hastalığıdır. KOAH’ın nedeni, genellikle uzun süre, başlıca sigara dumanı olmak üzere, duman, zararlı toz ya da kimyasal maddelere maruziyettir. Uzun süre biomass (odun, tezek vs.) dumanına maruziyet de KOAH sebepleri arasında sayılır.
Sigara içen herkeste KOAH olur mu?
Sigara içen herkeste KOAH olmaz. İçilen sigara miktarı ve süresi önemlidir. 20 paket yıl ve üzeri sigara içenlerde risk daha fazladır. KOAH hastalığının ortaya çıkmasında genetik faktörlerin rolü çok önemlidir. Bundan başka düşük doğum ağırlığı gibi akciğer gelişimini etkileyen faktörlerin de KOAH hastalığı ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Uzun süre sigara içen hastaların yarısından azında KOAH gelişmektedir.
KOAH hastalığının tanısı nasıl konulur?
Kesin tanı spirometre denen bir solunum fonksiyon testi ile konulur. Uygun klinik tablosu olup, bronş genişletici ilaç verilmesine rağmen spirometre testinde hava yolu darlığı bulgusu düzelmeyen hastalar KOAH olarak değerlendirilebilir. Hastaların çoğunun uzun süreli tütün (sigara vs.) dumanı ya da biomass maruziyeti gibi bir öyküsü vardır. Ülkemizde nadir görülen bir genetik bozukluk olan, alfa-1 antitripsin (akciğerleri koruyan bir enzim) eksikliğinde de duman, kimyasal maruziyeti olmadan da KOAH olabilir. Bu tür hastaların toraks tomografilerinde yaygın amfizem alanları gözlenir. Bundan başka hiç sigara içmemiş, hiçbir toz, duman maruziyeti olmayan ancak (yeterli) tedavi olmamış bronşiyal astımlı hastalarda da erken dönemde bronş genişletici ilaçlara yeterli yanıt alınamayabilir. Bu gibi durumlarda kortizonlu ilaçlar bir süre kullanıldıktan sonra spirometre testi tekrarlanır. Bu teste geç reversibilite (geri düzelme, geri dönüşme) testi denir. Böyle bir durumda spirometre testinde düzelme olursa hastaya bronşiyal astım tanısı konulabilir.
KOAH’ın tedavisi var mıdır?
KOAH hastalığının, tam sağlıklı duruma gelmeyi yani tamamen normal hale gelmeyi sağlayan, bir tedavisi yoktur. Çünkü KOAH’lı hastaların akciğerlerinde hastalara göre değişen oranlarda ve hastalara göre farklılık gösteren yapısal değişiklikler oluşmuştur. Bu değişikliklerin önemli bir kısmı geri dönüşümsüzdür.
Diğer yandan KOAH hastalarında akciğer fonksiyonlarını korumak, akciğer fonksiyonlarında azalmayı yavaşlatmak, alevlenme denilen kötüleşmeleri önlemek, semptomları azaltmak, yaşam kalitesini artırmak ve egzersiz kapasitesini artırmak amacıyla uygulanan (tedavi) yöntemleri vardır. Bunların en önemlisi sigarayı bırakmaktır (Genel olarak zararlı duman, toz ya da kimyasallardan uzak durmak). En önemli bileşenleri egzersiz ve hasta eğitimi olan pulmoner rehabilitasyon KOAH’lı hastalar için faydası gösterilmiş tedavi yöntemlerindendir. Bronş genişletici inhaler ilaçlar KOAH’lı hastalarda belirgin faydası gösterilen ilaçlardandır. KOAH’lı hastalar mevsimsel grip ve zatürre aşılarından fayda görürler. KOAH’lı hastalar dengeli beslenmelidirler. Uyku düzenleri iyi olmalıdır. Oksijen düzeyi düşük olan hastalar mutlaka oksijen tedavisi kullanmalıdırlar. KOAH’ta herbir hastanın durumu farklılık gösterdiğinden her bir hastaya, o hastaya uygun olan BİREYSEL bir tedavi uygulanmalıdır.