Kimler zatürre aşısı yaptırmalı? / Haberin Peşinde Urfa
İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk anlattı. “Zatürre, corona enfeksiyonuyla birlikte daha ağır seyredebilir” diyen Erk, zatürre aşısıyla ilgili merak edilenleri tek tek sıraladı…
Halk arasında zatürre olarak bilinen pnömoni, ölümcül hastalıktır. Bu hastalıktan korunmanın en etkili yolu aşı yaptırmaktır. Peki en fazla kimler risk altında? Zatürre aşısı kimlere, ne zaman yapılmalı? Yan etkileri var mı? Coronavirüsten korur mu? İşte İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk’in zatürre aşısıyla ilgili en çok merak edilen sorulara yanıtları…
Prof. Dr. Osman Erk
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Yüksek ateş, titreme, öksürük, nefes darlığı, göğüs yan ağrısı, paslı veya kanlı balgam zatürrenin en sık ortaya çıkan belirtileridir. Yaşlılarda fazla şikayete yol açmadan sadece genel durum bozukluğu, bilinç değişiklikleri ortaya çıkabilir. Pnömokok bakterisi zatürre dışında; menenjit, sepsis (kan zehirlenmesi), kemik iltihaplanması, orta kulak iltihabı, kalp iltihabı ve sinüzit gibi hastalıklara da yol açabilir.
NE ZAMAN YAPTIRILMALI?
Zatürre aşısı yılın her ayında yapılabilir. Özellikle yaz ayları tercih edilmelidir. 65 yaş üzerindeki kişiler, 2 yaşın altındaki çocuklar, 2-64 yaş arasındaki kronik hastalığı olanlar, bağışıklık sistemi zayıf olanlar, şeker hastaları, obezler ve sigara kullananlar mutlaka zatürre aşısı olmalıdır. Yaşlıların çevresinde bulunan kişilerin de aşılanması gerekir.
KAÇ KEZ UYGULANMALI?
İki çeşit zatürre aşısı vardır. Birincisi uzun ömürlü olan ve geç bağışıklık oluşturan Prevenar 13, diğer ise kısa etkili ve hızlı bağışıklık oluşturan Pnömovax 23 aşıdır. Prevenar 13 aşısı 1 kez, Pnömovax 23 aşısı ise 5 yıl ara ile en fazla 3 kez yapılır. 65 yaşın üzerinde olanlarda önce Prevenar 13, 1 yıl sonra Pnömovax 23 aşısı yeterlidir. Bağışıklık sistemini baskılayan lösemi, lenfoma, kanser, organ nakli yapılmış olan hastalarda ise önce Prevenar 13, 8 hafta sonra Pnömovax 23 aşısı yapılmalıdır. 5 yıl sonra Pnömovax 23 aşısı tekrarlanır, 3. aşı 65 yaş sonrasında uygulanır. Kalp, böbrek, akciğer ve nörolojik hastalıkları olanlarda, sigara içenlerde, alkol kullananlarda ve diyabet gibi kronik hastalıkları olanlarda ise aynı protokol uygulanabilir veya Pnömovax 23 aşısı 5 yılda bir tekrarlanabilir.
CORONADAN KORUR MU?
Coronavirüs enfeksiyonu pnömokok bakterisinin üst solunum yollarına yerleşmesini kolaylaştırır, bu bakteri en az iki kat daha sıklıkla o bölgelerde yer alır ve akciğerlere ulaşabilir. Coronavirüs enfeksiyonu ile birlikte pnömokok enfeksiyonu olduğunda hastalık çok ağır seyredebilir. Aşıyla bu olasılık ortadan kaldırılmış ve bağışıklık sistemi rahatlatılmış olur. Aşı, ölü aşıdır herhangi bir yan etkiye yol açmaz. Gerekirse grip aşısı ile birlikte yapılabilir. Aşının bağışıklık sistemini aktive ederek coronavirüs enfeksiyonunun hafif geçmesini kolaylaştırır.
