Kasık Fıtığı, İnmemiş Testis ve Sünnet / Haberin Peşinde Urfa
Kasık Fıtığı için bilgi mi arıyorsunuz? Kasık Fıtığı, İnmemiş Testis ve Sünnet makalesine göz atın ve Kasık Fıtığı hakkında daha fazla bilgi edinin
Çocuk Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Feryal Gün Soysal; inmemiş testis, kasık fıtığı tedavisi ve sünnet hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
İnmemiş testis ve tedavisi
Anne karnındaki hayatta retroperitoneal bölge dediğimiz böbrekler seviyesinde oluşan testisler, skrotuma doğru bir iniş gösterirler. Doğumda genellikle skrotumda olabilen testislerin inişi 6 ay ile bir 1 yaşına kadar gecikebilir. 6 aydan itibaren testisler skrotumda değilse inmemiş testis söz konusudur ve bu anomaliye kriptorşidizm denir. İnmemiş testis normal yenidoğanlarda %3-5, prematüre yenidoğanlarda ise %25-30 gibi yüksek bir sıklıkta görülür. Bir yaşından sonra ise prematür doğmuş çocuklarda %3-5, zamanında doğmuş çocuklarda ise %0.5-0.8 oranında görülmektedir.
Testislerin skrotuma inmelerindeki aksaklık, intrauterin dönemde (anne karnında) hormonal yetersizliğe bağlanmaktadır. Testislerin inişlerinde hormonal etki yanında, prosesus vajinalis, kremaster adalesi, gubernekulum ve genitofemoral sinir gibi inguinal kanal ile ilgili yapıların da etkisi vardır. Karın duvarı defektleri gibi anomalilerde, testislerin inişinin aksamasında mekanik nedenler de rol oynayabilmektedir.
Testislerin skrotumda olmamasının ne gibi sakıncaları olur?
-
Spermatogenezis fonksiyonunun azalması: Testis tubulusları içindeki germ hücrelerinin maturasyonu ve spermatozoa oluşturabilmesi için vücut ısısından 1.5-2.5°C daha düşük ısıda olan skrotumda bulunmaları gerekmektedir. Testislerin normal inişleri olmayınca, daha yüksek bir ısıda kalırlar ve düzeltilmedikçe normal spermatogenezis sağlanamaz.
-
Malignansi riski: Normal popülasyona göre inmemiş testis olgularında seminom sıklığı 30-40 kat daha fazladır. Yukarı lokalizasyonlardaki ve atrofik inmemiş testislerde malignansı olasılığı daha da yüksektir.
-
Kontralateral etki: Tek taraflı inmemiş testis durumlarında, otoimmun reaksiyonlar sonucu karşı taraftaki inmiş olan testiste de etkilenme olabilmektedir. Bu nedenle yerine indirilmemiş tek taraflı kriptoşidizm olgularında da infertilite söz konusu olabilmektedir.
-
Torsiyon: İnmemiş testisler skrotuma fikse olmadıkları için kolayca torsiyone olabilmektedir. Skrotuma indirilen testislerin fiksasyonu da sağlanmış olduğundan torsiyon olasılığı azalmış olur.
-
Herni: İnmemiş testislerde genellikle indirekt inguinal herni veya kapanmamış bir prosesus vajinalis söz konusudur. Herni tespit edildiği zaman herni tamiri yanında testislerin skrotuma indirilmesi işlemi de yapılır.
-
Travma: Özellikle testis inguinal kanalda kalmışsa, travma riski çok yüksektir.
-
Psikolojik sorunlar: Özellikle okul çağında ve puberte öncesi, eğer testisler hala skrotuma indirilmemişse bu çocukların çoğunda psikolojik problemler olabilmektedir.
İnmemiş testis tanısını nasıl koyacağız?
Testisler skrotumda palpe edilemez. Genellikle inguinal kanalda palpe edilirler. İnguinal kanalda palpe edilemiyorsa, daha yukarılarda kalmış olabilir. Palpe edilemeyen testis durumlarında, testisin olup olmadığını veya lokalizasyonunu göstermek için HCG testi, ultrasonografi, komputerize aksiel tomografi, sintigrafi, venogram ve laparoskopi gibi teknikler tarif edilmiş olmakla beraber, böyle durumlarda cerrahi eksplorasyonun gerekli olduğuna inanılmaktadır.
Hiçbir tedavi gerektirmeyen retraktil testisten ayrımının yapılması gerekir. Retraktil testisler normal inişlerini tamamlamış ve skrotuma fikse olmuş testislerdir; ancak kramester adalesinin hiperaktivasyonu sonucu, özellikle soğuk ile temas halinde inguinal kanala doğru çekilebilirler. İyi yapılan bir inguinal muayenede, retraktil testis durumunda testisler skrotumda palpe edilebilirler.
Peki tedavi nedir?
Testislerin inişinde hormonal durumun rolü olması nedeniyle, medikal tedavinin üzerinde durulmuşsa da, kriptoşidizm tedavisinde en çok tercih edilen yol orşiopeksi, yani testislerin cerrahi olarak skrotuma indirilmesidir. Medikal tedavi olarak gonadotropin (HCG) ve gonadirelin (LHRH) tedavileri uygulanmakla beraber neticeler her zaman yüz güldürücü değildir. Ancak medikal tedavinin cerrahi öncesi ve/veya sonrası verilmesiyle testis fonksiyonlarında olumlu etki sağlanabileceği öne sürülmektedir.
Bilateral testisin palpe edilemediği ve hipospadias gibi ekstragenital yapı bozukluğu olan çocuklarda endokrin ve genetik değerlendirme yapılmalıdır. 6 aylıktan itibaren inmemiş testis tanısı konuldu ise operasyonun yapılması uygun olur.
Fıtık ve tedavisi
Çocukların en sık cerrahi girişim gerektiren hastalıkları inguinal bölge ile ilgilidir. İnguinal herni, inmemiş testis, hidrosel çocuklarda sıkça karşılaştığımız inguinal bölge hastalıklarıdır.
Kasık fıtığı nasıl oluşur?
İnguinal kanal içinden geçen prosesus vajinalis, testisler skrotuma inişini tamamladıktan sonra, normal şartlarda doğumda kapanır. Prosesus vajinalisin açık kalması daha ileri yaşlara kadar bazen devam edebilmekle beraber, her açık prosesus vajinalis durumunda fıtık ortaya çıkmayabilir. Özellikle bağırsak, kız çocuklarında bazen overlerin, prosesus vajinalis içine herniasyonu sonucu indirekt herniler oluşur. Direkt ve femoral herniler çocuklarda çok nadirdir.
Fıtık hangi yaş grubunda sıktır?
Fıtık prematürelerde daha fazla olmak üzere, daha çok bir yaşın altında görülmektedir. Görülme sıklığı erkek çocuklarda, kızlardan 8-10 defa daha fazladır. Her 40-50 erkek çocuktan birinde görülür.
Çocuklarda ne gibi yakınmalara neden olur?
Kasık bölgesinde ağrısız bir şişliğin görülmesi ilk bulgudur. Şişliği fıtık kesesi içine girmiş olan karın içi yapıları oluşturmaktadır. Ağlama, öksürme, fazla ayakta durma halinde bu şişlik artabilir. Uyku halinde ve elle dıştan bası uygulanınca şişlik kaybolur. Olguların %60 kadarı sağ, %25’i de sol tarafta görülür; % 15 kadarı iki taraflıdır.
Fıtığın tedavisi nedir?
Çocuklarda inguinal herni teşhis konulduktan sonra en kısa süre içinde cerrahi olarak tedavi edilmelidir. Ameliyat açık ya da kapalı yöntemle yapılabilir. Günübirlik bir operasyondur.
Fıtık ameliyat edilmezse ne olur?
İnguinal herniler teşhis edildiği zaman tedavi edilmemişse inkarsere olabilir. Buna halk arasında boğulma denir. İnguinal fıtıkların, çocuklarda üçte birinden fazlasında strangülasyon tablosu ortaya çıkabilir. Bu tablonun oluşma olasılığı küçük çocuklarda ve bebeklerde daha fazladır. Bu durumlarda fıtıklaşmış bağırsak segmenti sıkışarak ağrı, huzursuzluk ve bağırsak tıkanıklığı bulguları verebilir. Redüksiyon gecikirse, klinik tablo ağırlaşır ve o kısım bağırsak nekroze olabilir. İnkarsere herninin testise ve sprematik damarlara basısı sonucu da testislerdeki hemorajik infarkt bulguları gelişebilir ve bu da ilerideki fertiliteyi olumsuz yönde etkiler.
Sünnet
Sünnet, erkeklerde penis baş kısmını örten fazla derinin çıkarılması ameliyatıdır. Herkese yapılması gerekliliği konusunda görüş birliği yoktur. Daha çok dinsel ya da geleneksel nedenlerle yapılmaktadır. Steril şartlar altında yapılmalıdır çünkü sünnet bir ameliyattır, lokal ya da genel anestezi ile yapılabilir.
Sünnet her yaşta yapılabilir. 2-6 yaşlarda cinsel kimliğin belirlendiği dönem olması nedeni ile sünnet önerilmez. Bu yüzden 2 yaşın altında veya 6 yaşından itibaren ilkokul dönemi esnasında yapılmalıdır. Sünnet derisinde önlenemeyen klinik enfeksiyon ve yapışıklık nedeniyle koruyucu amaçlı daha erken yaşlarda da sünnet yapılabilir. Özellikle yenidoğan döneminde ağrı eşiğinin farklı olması ve yara iyileşmesinin hızlı olması nedeni ile sıklıkla yenidoğan sünnetini öneriyoruz.
Ameliyat ve anesteziye engel durumu olan, kanama ve pıhtılaşma sorunu olanlar, şeker hastalığı, hormonal bozukluğu olanlar, tıbbi önlemler ile hazırlandıktan sonra sünnet olabilir. Bu kişilerin sünnet sonrası hastanede gözlem altında tutulmaları uygun olur.
