Kansızlık ya da tıp dilindeki ismiyle anemi, vücudunuzun dokulara yeterli oksijen taşımak için yeterince sağlıklı kırmızı kan hücresinden yoksun olduğunuz bir durumdur. Anemi dünya nüfusunun yaklaşık %25’ini etkilemektedir. Peki, kansızlık için nasıl beslenmeli? Kansızlık belirtileri ile ilgili merak edilenler haberimizde…
Anemi, vücutta dolaşan kırmızı kan hücrelerinin sayısında azalma olduğunda ortaya çıkar. Genel popülasyonda en yaygın kan bozukluğudur ve dünya genelinde 1,64 milyar insanı etkilemektedir. Anemi geçici veya uzun süreli olabilir ve hafif ila şiddetli arasında değişebilir. Şimdi, kansızlık için nasıl beslenmeli? Kansızlık belirtileri ile ilgili bilinmesi gerekenlere bir göz atalım.
KANSIZLIK (ANEMİ) NEDİR?
Kansızlık bir hastalık değil, rahatsızlıktır. Kan kaybı, alyuvar üretiminin yetersiz olması veya alyuvar yıkımı oranının yüksek olması kansızlığa yol açabilir. Kansızlık çoğunlukla başka hastalıkların sonucu olarak ortaya çıkar. Bu hastalıklar sonucunda, vücut ya alyuvar üretiminde yetersiz kalmakta ya da aşırı derecede alyuvar yıkımına neden olmaktadır. Çocuklarda, yetişkinlerde hatta kedi ve köpeklerde bile görülebilen kansızlık, en fazla okul öncesi çocukları etkilemektedir. Kansızlık; demir, vitamin açısından fakir beslenmeye, kan kaybına, kanser, böbrek hastalıkları, diyabet gibi uzun süreli, ağır hastalıklara bağlı olarak veya kalıtsal nedenlerle ortaya çıkabilir.
KANSIZLIK (ANEMİ) BELİRTİLERİ
Anemi belirtileri ilk başta o kadar hafif olabilir ki onları fark etmeyebilirsiniz.
Belirtiler genellikle aşağıdakileri içerir:
– Yorgunluk
– Zayıflık
– Sinirlilik
– Soluk veya sarımsı cilt
– Diş eti ve tırnaklarda kırılmalar
– Düzensiz kalp atışları
– Nefes darlığı
– Baş dönmesi
– Göğüs ağrısı
– Soğuk eller ve ayaklar
– Baş ağrısı
Foto: shutterstock
KANSIZLIK İÇİN NASIL BESLENMELİ?
Demir vücudumuz için önemli bir mineraldir, vücutta üretilmediği için besinler yoluyla yeterli miktarda alınması gereklidir.
Eğer kansızlık vücuttaki demir düzeyinin düşüklüğünden kaynaklanıyorsa, bunun tedavisi için genellikle kişinin beslenme şeklini değiştirmesi ve ek vitamin alması doktorlar tarafından önerilir. Kansızlığa iyi gelen yiyecekler ve demir bakımından zengin gıdalar arasında koyu yeşil yapraklı sebzeler, bezelye, mercimek, erik suyu, özellikle erik, kayısı ve üzüm gibi meyvelerin kurutulmuş halleri, soya peyniri bulunur. Bazı gıdalar demirle zenginleştirilmektedir. Mısır gevreği, ekmek, bebekler için demirle zenginleştirilen mamalar buna örnektir.
Doktorlar tarafından verilen vitamin takviyeleri arasında B12 ve folik asit de bulunmaktadır. B12 vitamini bakımından zengin besinler; kırmızı et, kümes hayvanları ve balık; yumurta ve süt ürünleridir. Folik asit açısından zengin gıdalar arasında ise ekmek, makarna, ıspanak, kuru baklagiller, yumurta, muz, portakal sayılabilir.
Kırmızı et ve karaciğer gibi sakatatların tüketilmesi önemlidir. Mümkünse her gün ortalama 100-120 gr. kadar yemelidir. Vitamin kaybına uğramaması adına pişirme şekli de önem taşır. 160 dereceyi geçen fırın ısıları veya 200 dereceye ulaşan yağlı kızartmalar uygun değildir, vitamin kaybettirir. Et ürünlerini tüketirken taze sebzelerden oluşan bir salata tüketimi uygun olur.
Fındık, ceviz, badem, kaju gibi yağlı tohumlar omega 3-6 gibi iyi yağ asitleri içerdiği gibi demir bakımından yine iyi bir kaynaktır. Küçük bir avuç kadar her gün tüketmek gerekir. Çiğ olanlar kavrulmuş olanlara göre daha yüksek besin değerine sahiptir. Ekmek seçimlerinde tam buğday olanlar tercih edilmelidir. Beyaz ekmeğin içersine kepek eklenmiş şekli olduğundan bağırsakta demir emilimini engelleyebilirler.
Yeşil yapraklı sebzeler diğer besinlere göre daha az olmakla birlikte demir içerirler. Bu nedenle çiğ olarak salatalarda bolca kullanılmalıdır. Ayrıca C vitamini de içerirler. Bu nedenle besleyici değerleri yüksektir. Tüm bu besin takviyeleri kansızlığın önlenmesi bakımından da gereklidir. Depolar düşükse ilaç takviyesi yapılmalı ve düzenli bir şekilde uygulanmalıdır.
