Türkiye pandemi dolayısıyla olağanüstü bir dönemden geçtiği için işsizliğin patlamasından endişe eden hükümet işten çıkarmayı 17 Temmuz tarihine kadar yasakladı. Şimdi bu tarihin uzayıp uzamayacağı merak ediliyor. Cumhurbaşkanı işten çıkarma yasağını 17 Ekim’e kadar uzatabilir fakat o zaman çalışana verilecek yeni desteklerin gündeme gelmesi bekleniyor çünkü Kısa Çalışma Ödeneği’nin süresi dolacak. Yapılan bazı akademik çalışmalar ilerleyen dönemde işsiz sayısının 10 milyonun üzerine çıkabileceği ortaya konuyor.
17 Nisan tarihinde Resmi Gazete’de çıkan bir düzenleme ile işten çıkarmak üç ay süre ile yasaklanmıştı. Söz konusu süre içerisinde 3 milyonu aşkın çalışan için kısa çalışma ödeneğine başvuruldu.
Teknik olarak binlerce firma kısa çalışma ödeneğinden yararlandığı için herkesin tam zamanlı çalıştığı şekilde tam kadro olarak ofislerde çalışmaya 17 Temmuz tarihine kadar geçemeyecek.
Türkiye’nin kimi büyük firmaları 1 Haziran tarihinden itibaren kademeli olarak ofise geçerken bazı firmaların dönüş için henüz belirledikleri bir tarih yok, salgının seyri izleniyor.
YASAK 17 EKİM’E KADAR UZAYABİLİR
Pandemi sürecinde işten çıkarılmayıp ücretsiz izin desteği sunulan vatandaşlara ise günlük 39 TL aylık ise 1,177 TL değerinde bir destek veriliyor. Bu desteğin de işten çıkarma yasağının uzaması durumunda yeniden ele alınması bekleniyor.
17 Nisan tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan torba düzenlemeye göre işten çıkarma yasağı üç aydan altı aya kadar uzatılabiliyor. Yani gerekli görülmesi durumunda işten çıkarma 17 Ekim tarihine kadar uzayabilecek.
İşten çıkarmanın Cumhurbaşkanı kararıyla ötelenmesi durumunda kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin yardımının da yeniden düzenlenmesi gerekecek.
İŞSİZLİK YÜZDE 33’E ÇIKABİLİR Mİ?
ODTÜ Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ebru Voyvoda ve Bilkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Erinç Yeldan’ın hazırladığı Covid-19 Raporu, salgının gayri safi yurtiçi hasılada (GSYH) yüzde 26.7, toplam istihdamda ise yüzde 22.8’lik kayba neden olacağını ortaya koyuyor.
Çalışmaya göre işsizlik oranı yüzde 14 düzeyinden yüzde 33’e yükselecek. Çalışma, işsiz sayısının 4.7 milyon kişiden 11.7 milyona çıkacağına vurgu yapıyor. Tüm bu gelişmelerin sonunda hane halkı harcanabilir gelirlerinin 2019’a görece olarak yüzde 46 düşeceği tahmin ediliyor. Rapora göre, bu büyük çöküşün gelir eşitsizliklerini daha da derinleştirmemesi için halka dağıtılacak doğrudan bir gelir desteğinin faydası, maliyetinden çok daha fazla olur.
