ABD’de siyah Amerikalı George Floyd’un öldürülmesi isyana neden olurken, siyahlar ile beyazlar arasındaki ekonomik uçurum da tekrar gündeme geldi. Resmi verilere göre, ABD’de beyaz bir ailenin ortalama serveti, siyah bir ailenin ortalama servetinin 10 katı seviyede bulunuyor. Gelir, servet, işsizlik, istihdam, yoksulluk ve corona virüsü kaynaklı ölümlere dair veriler, eşitsizlikleri ortaya koyuyor.
ABD’nin Minneapolis kentinde 46 yaşındaki siyahi Amerikalı George Floyd’un polis tarafından öldürülmesi sonrasında başlayan protestolar devam ederken, ülkede siyahlar ile beyazlar arasındaki ekonomik uçurum dikkat çekiyor.
Bloomberg’ün resmi makamlardan derlediği verilere göre, ABD’de gelir, servet ve istihdam açısından piramidin en tepesindeki beyazlar ile en aşağıdaki siyahlar arasında büyük bir eşitsizlik bulunuyor. Siyahları, Hispanikler ve Asyalılar takip ediyor.
İşte 6 başlıkta ABD’de siyahlar ile beyazlar arasındaki büyük uçurum:
1- MINNEAPOLİS’TE SİYAHLARIN GELİRİ BEYAZLARIN ÜÇTE BİRİ
ABD Nüfus Sayım İdaresi’nin verilerine göre, Floyd’un öldürüldüğü Minneapolis’te siyah bir hanenin yıllık ortama geliri 26 bin dolar iken, bu rakam beyaz bir hanede 76 bin dolar seviyesinde. Yani siyahların gelir düzeyi beyazların yaklaşık üçte birine denk.
ABD genelinde yıllık hane geliri siyahlarda 41,5 bin dolar seviyesindeyken, beyazlarda bu rakam 65,9 bin
dolar seviyesinde. Yani ABD genelinde var olan gelir eşitsizliği, Minneapolis’te daha da keskin.
Minneapolis’te siyahların geliri ülke genelindeki ortalamalarından düşükken, beyazların geliri için tam tersi bir tablo
var.
2- BEYAZLARIN ORTALAMA SERVETİ SİYAHLARIN 10 KATI
ABD Merkez Bankası (Fed) verilene göre, ABD’de beyaz bir ailenin ortalama serveti 2016’da 171 bin dolar iken, siyah aileler için bu rakam 17 bin 150 dolar seviyesinde kaldı.
UBS Securities LLC’nin baş ekonomisti Seth Carpenter, “Eşitsizlikle başlıyorsunuz ve eşitsizlik kolayca artıyor” dedi. Carpenter, “Eşitsizliğe ek olarak, çeşitli politikalarla siyahların servet birikimini engelleyen fiili kurallar var” değerlendirmesinde bulundu.
3- SİYAHLARDA İŞSİZLİK BEYAZLARDAN YÜKSEK
ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu verilene göre, siyahlar arasında işsizlik oranının beyazların üzerinde olduğunu gösteriyor. Nisan itibarıyla siyahlarda işsizlik oranı yüzde 16,7 iken beyazlarda bu oran yüzde 14,2 puan düzeyinde bulunuyor.
ABD’de Nisan itibarıyla en yüksek işsizlik oranı, yüzde 18,9’luk oranla Hispanikler arasında bulunuyor.
ABD’de siyahlar arasında işsizlik oranı geçen sene Ağustos ayında yüzde 5,4 ile rekor düşük seviyeye gerilemişti ancak corona virüsü salgınıyla birlikte işsizlik oranları patladı.
4- SALGIN DÖNEMİNDE SİYAHLARDA İSTİHDAM KAYBI DAHA FAZLA
ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu verilene göre, Şubat-Nisan döneminde istihdam kaybı siyahlarda yüzde 17,7 olurken, beyazlarda bu oran yüzde 15,2 oldu.
Hispanikler bu dönemde yüzde 20,9’luk istihdam kaybıyla salgından en çok etkilenen etnik grup oldu.
5- SİYAHLAR ARASINDA YOKSULLUK ÇOK DAHA YAYGIN
ABD Nüfus Sayım İdaresi verilene göre, ABD’de siyahlar arasında yoksulluk seviyesinin altındakilerin oranı yüzde 20,8 iken, bu oran beyazlarda yüzde 8,1 seviyesinde. Yani siyahlar arasında yoksulluk, beyazlar arasındakine göre iki kattan daha fazla yaygın.
Bu oran Hispaniklerde yüzde 17,6, Asyalılarda 10,1 seviyesinde.
6- CORONA KAYNAKLI ÖLÜMLER SİYAHLARDA İKİ KAT DAHA FAZLA
Gelir ve servet dağılımı arasındaki büyük eşitsizlik, sağlık hizmetlerine erişim ve sağlıklı beslenme alanlarında da siyahlar ile beyazlar arasında büyük farklar yaratıyor. Nitekim, ABD’de siyahlar arasında nüfusa oranla corona virüsü kaynaklı ölüm sayısı, beyazların 2,4 katı seviyesinde oldu.
American Public Media Research Lab verilene göre, ABD genelinde siyahlar arasında 100 bin kişiye 54,6 ölüm düşerken, beyazlarda bu rakam 22,7 oldu.
