İstanbul Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, Kurban Bayramı süresince zoonoz hastalıklara ve Covid-19’a karşı alınması gereken önlemleri sıraladı.
İstanbul Veteriner Hekimler Odası Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, Covid-19 sebebiyle bu yıl Kurban Bayramı’nda daha çok önlem alınması gerektiğini vurguladı.
“Ülkemizde geçen yıl Kurban Bayramı’nda yaklaşık 3,5 milyon kurban kesildiği tahmin edilmektedir. Üç gün içerisinde hayvan varlığımızın yaklaşık yüzde 5’inin kesildiği Kurban Bayramı halk sağlığı, hayvan sağlığı, hayvan refahı ve ekonomik boyutları olan karmaşık bir organizasyondur. Böylesine karmaşık ve oldukça kısa bir sürede gerçekleşen organizasyonun sağlıklı ve huzur içerisinde geçmesi için pandemi koşulları da dikkate alınarak ciddi önlemler alınmalıdır. ” şeklinde konuşan Prof. Dr. Murat Arslan şu bilgileri verdi:
BU YIL KURBAN BAYRAMI CİDDİYETLE DEĞERLENDİRİLMELİ
Yine kurban bayramlarında şehir merkezlerine kurulan hayvan pazarlarından kaynaklanan koku, çevre kirliliği ve sinek, pire, kene, fare gibi vektörler ve bu vektörlerin aracılık ettiği zoonoz hastalıklarda artış görülebileceği unutulmamalıdır. Tüm bu risklerin yanında Covid-19 salgını nedeniyle bu yıl Kurban Bayramı’nın çok daha ciddiyetle değerlendirilmesini gerektirmektedir.
Kurban Bayramı öncesinde hayvanlar, oldukça uzun mesafeler katederek bölge veya şehir değiştirmektedirler. Bu seyahatlerde araç başına en az 3 kişi hayvanlara refakat etmektedir. Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ’e göre bu yıl kurbanlıklar kurban satış alanlarına 16 Temmuz tarihinden itibaren getirilecektir.
Kurban öncesi, sırası ve sonrasını da kattığımızda hayvanlar satış ve kesim alanlarında en az üç hafta kalmaktadırlar. Vatandaşların kurbanlık satın almak için çok sayıdaki kurban satış alanını ziyareti, kurbanlığın kesimi ve ihtiyaç sahiplerine dağıtımı sırasında önemli bir insan trafiği oluşacaktır. Bu hareketliliğin Covid-19’’un bulaşması açısından önemli bir risk oluşturacağı açıktır.
Resmi kurumların kayıtlarına göre 2019 yılı kurban bayramında İstanbul’da toplam 144.311 büyük ve küçükbaş kurban kesimi yapılmıştır. Ancak oldukça önemli sayıda kayıt dışı kesimler de yapıldığı bilinmektedir. Vatandaşlar, sayısı 200’den fazla olan kurban satış alanında oldukça sıkışık bir şekilde, hijyen kurallarının olmadığı bir ortamda bir arada bulunacaktır. Her kurbanın satışı, kesimi ve dağıtımı ile aile bireylerinin teması da düşünülürse yaklaşık bir milyon kişinin bulaş açısından risk altında olduğu düşünülebilir.
Diğer şehirlerden gelen çok sayıdaki üreticinin bayram sonrası dönüşleri de bu şehirlere hastalığın taşınmasına aracılık edebilir. Tüm bu riskler düşünüldüğünde yaklaşan organizasyonun Covid-19 tedbirleri açısından ayrıca değerlendirilmesi, bulaşmanın minimuma indirilmesi için önlemler alınması ve kamuoyunun konuya ilişkin bilgilendirilmesi önem arz etmektedir.
İNSAN TRAFİĞİ AZALTILMALI
*Öncelikle kurbanlıkların transportu yapılmadan, yetiştirildiği bölgelerde kesime sevk edilmesi için projeler geliştirilmelidir. Bu amaçla; büyük şehirlerde yaşayan vatandaşlar vekaletle memleketlerinde kesim yapmaya teşvik edilmeli ve bölgedeki ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması sağlanmalıdır.
*İstanbul’da yapılacak kesimlerde kurban sahibinin kesim yerine gelmeden, kurbanının vekalet verdiği kurum tarafından kesilerek kendisine ulaştırılması, yasalar ve altyapı imkanları elverdiği oranda, yerel yönetimlerin bağışlanan kurbanları kavurma vb. ürünlere işledikten sonra ihtiyaç sahiplerine ulaştırması gibi seçenekler değerlendirilmelidir.
*Kurban kesim ve satış yerlerinin kapasiteleri yarı yarıya düşürülmeli, sosyal mesafe kuralları ödünsüz uygulanmalıdır.
*Satış ve kesim yerleri bariyerlerle sınırlandırılmalı, giriş kapıları kontrollü olmalıdır.
*Kurban satış yerlerinde pazarlık yaparken tokalaşmanın önüne geçilmeli, maske ve ateş kontrolü mutlaka yapılmalı, tüm ziyaretçilerin galoş giymesi sağlanmalıdır.
*Kesimlerin üç güne yayılması ve randevulu yapılması için düzenleme yapılmalıdır.
*Kesim için özel sektörün işlettiği onaylı işletmeler kullanılmalı, kapasite arttırılmalıdır.
*Kurban satış yerleri ile kesim yerlerinde denetim yapmak üzere yeterli sayıda veteriner hekim bulundurulmalıdır.
*Kesimde görevli tüm personelin sağlık kontrolü yapılmalı, uygun kıyafetlerle çalışmaları sağlanmalıdır.
*Kesimde görevli tüm personel hayvan refahı, hijyen ve toplum sağlığı konusunda bilgilendirilmelidir.
*Kesilen kurbanlar hak sahiplerine ambalajlı verilmelidir.
*Kesim sonrası hayvansal atıkların usulüne uygun olarak bertaraf edilmesi sağlanmalıdır.
*Sürecin en sağlıklı şekilde yönetilmesi için yazılı ve görsel basın, billboardlar, broşürler vb kullanılarak vatandaşlar bilgilendirilmelidir.
*Tüm bu önlemlerin alınmasında Veteriner Hekim Odası’yla işbirliği yapılmalı ve meslek odası mutlaka Kurban Hizmetleri Komisyonu ve İl Pandemi Kurulu’nda yer almalıdır.
*Toplum sağlığını korumak adına kurban alanlarında bulunan Veteriner hekimlere karşı görülen şiddetin önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.
Ülkemizde zoonoz hastalıkların hala önemli bir toplum sağlığı sorunu olduğu unutulmamalıdır. Kurban Bayramı’nın sağlıklı ve huzurlu bir şekilde geçirilmesi için ilgili tüm kurumlar ortak hareket etmeli, projeler oluşturarak riski azaltmalı, vatandaşların sağlıklı bir bayram geçirmeleri için çaba harcamalıdırlar.
