İşsizlik dalgası mı, devlet yardımına bağımlılık mı? İngiltere’nin zor kararı / Haberin Peşinde Urfa
Corona virüsü salgını nedeniyle İngiltere ekonomisi darbe üstüne darbe yiyor. Son olarak ikinci çeyrek rakamları açıklanmış ve ekonominin yüzde 20.4 daraldığı ortaya çıkmıştı. Şimdi İngiltere Hükümeti’nin önünde zor bir karar var. Maaş ödeme desteğini kesip, büyük bir işsizlik dalgasıyla karşı karşıya kalmak. Ya da destek planını uzatıp, iş dünyasında devlet yardımı konusunda bağımlılık yaratmak.
İngiltere, corona virüsü salgınında ekonomisi en çok etkilenen ülkelerden biri oldu. Bloomberg’de yer alan habere göre, şu anda Boris Johnson Hükümeti büyük bir ikilem ile karşı karşıya…
Maaşların büyük bir bölümünü devlet üstlendi. Ancak bu durum ekim ayına kadar sürecek. Uzmanlara göre hükümet bu desteğini olması gerekenden erken çekerse, işten çıkarma dalgası ülkenin dört bir yanına hızla yayılacak.
Yardımları devam ettirmek de sıkıntılı bir karar. Bu durumda da devlet desteğinin bağımlılık yaratması tehlikesi var. Ayrıca ekonomi için gerekli reformların önünde de büyük bir engel olarak duracak.
‘ZOMBİ İŞLETMELERİ DE KORUDU’
İki seçenekten hangisi tercih edilirse edilsin, bunun maliyeti büyük olacak. Maliye bakanı Rishi Sunak tarafından hayata geçirilen ‘maaş destek paketleri’nin şu ana kadar hazineye maliyeti 35 milyar pound oldu. Diğer ülkelerin büyük çoğunluğu mayıs ayında karantina tedbirlerini gevşetmeye başladı. İngiltere ise bunun için 4 Temmuz’a kadar bekledi. Haziran ayında, ülkedeki çalışanların beşte birinden fazlası geçici olarak işlerinden uzaktı. King’s College London’ın ekonomistlerinden Jonathan Portes, “Devletin maaş desteği, aslında ayakta kalması imkansız olan ‘zombi işletmeleri’ de korudu. İşlerin kaybedilmesi, yeni iş imkanları yaratılması dinamik ekonomilerin gerekli bir parçası” diye konuştu.
İŞSİZLİK ARTARSA, HARCAMALAR AZALACAK
Hükümetin borcu, ekonomik çıktının yüzde 100’ünü fazlasıyla aşacak gibi görünüyor. Ekonomi ikinci çeyrekte yüzde 20.4 daralsa da haziran ayında yüzde 8.7 gibi umut veren bir toparlanma sergiledi. Yine de İngiltere Merkez Bankası, toparlanmanın gücü ve sürdürülebilirliğinin ‘işlere’ bağlı olduğu görüşünde. İşsizliğin artması halinde insanların harcamalarının azalacağı vurgulandı. Ayrıca işsiz kalan insanların bir süre sonra yeteneklerini kaybetmeye başlayacakları ve bunun toplum üretkenliğine zarar vereceği kaydedildi.
HALKIN YÜZDE 40’I İŞSİZ KALMA KORKUSU YAŞIYOR
İkinci çeyrek verilerine göre yemek ve konaklama sektöründe daralma yüzde 86.7 gibi rekor düzeyde gerçekleşti. İngiliz halkı ekonomi konusunda son derece endişeli. YouGov’da yapılan ankete katılan İngiliz vatandaşlarının yüzde 40’ı işsiz kalma korkusu yaşıyor. Yüzde 60’ı ise ekonomideki durgunluğun en az 18 ay sürmesini bekliyor. Institute of Directors’ın baş ekonomisti Tej Parikh yaptığı yorumda, “İşsizlik her geçen gün artıyor. Ancak asıl patlama, devlet desteğinin bitmesiyle yaşanabilir. Şu an vermemiz gereken savaş, uzun vadeli yaralar oluşmasını önlemek” ifadelerini kullandı.