İki ay daha işten kovulamayacak çalışanlar ücretsiz izin tedirginliği yaşıyor / Haberin Peşinde Urfa
Resmi Gazete’de yayımlanan düzenleme ile işten çıkarma yasağı 2 ay daha uzatıldı. Çalışanlar 17 Kasım 2020 tarihine kadar işten kovulamayacak olsa da her an ücretsiz izne ayrılabilecek olmanın tedirginliğini yaşıyor. İşten kovulan vatandaş kıdem tazminatı ve işsizlik maaşı almaya hak kazanırken ücretsiz izne ayrılanlar ayda 1170 TL ile yaşam mücadelesi veriyor. Milyonlarca çalışan ekim ve kasım maaşını da eksik alacak, kasım ayının ortasından itibaren ise işten çıkarma yasağının uzayıp uzamayacağına veya ücretsiz izne ayrılıp ayrılmayacaklarına bakacaklar.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzası ile işten çıkarma yasağı iki ay daha uzatıldı. Böylece 17 Kasım 2020 tarihine kadar çalışanların işten çıkarılmasının önü kesilmiş oldu.
Aslında iş veren 2943 TL’lik brüt asgari ücret ödeyerek veya ‘yüz kızartıcı’ eylemlerden dolayı çalışanı işten çıkarabiliyor. Hatta sendikalar 2943 TL’lik işten çıkarma cezasını caydırıcı bulmuyordu. İşten çıkarma yasağı uzamış olmasına rağmen Haziran 2021’e kadar ücretsiz izin düzenlemesinin yürürlükte kalması milyonlarca çalışanın üzerinde tedirginlik yaratıyor.
ERKEN SEÇİM SÖYLENTİLERİ VARKEN İŞTEN ÇIKARMA YASAĞI KALKAR MI?
Çeşitli sebeplerle işsiz sayılmayan kişiler sayesinde işsizlik oranları azalmış gibi gözükse de son bir yılda çeşitli gerekçelerle 2,5 milyon kişi işini kaybetti. Erken seçim söylentileri konuşulurken 17 Kasım 2020 tarihinden sonra işsizlikte nasıl bir tablo ortaya çıkacağı merak ediliyor.
2020 YILINDA TAM MAAŞ OLMAYABİLİR
Öte yandan AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kararı ile Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) geçen günlerde yine uzatıldı. KÇÖ’ye başvuran şirketlerde çalışanlar eylül ve ekim maaşlarını da tam alamayacak. Kısa çalışma Aralık 2020’ye kadar uzatılabilecek. KÇÖ yine uzarsa çalışanların bir bölümü 2020 yılında ilk iki ay hariç hiç tam maaş almamış olacak.
1,9 MİLYON KİŞİ ÜCRETSİZ İZİNDE
Özel sektörde zamlı maaşlar genellikle şubat ayında yatırıldığı için çalışanların çoğu zamlı maaşını da sadece şubat ayında alabildi. İŞKUR kayıtlarına göre 2,3 milyon çalışan kısa çalışma ödeneği alıyor. Nisan-Temmuz arası 1,9 milyon kişiye ücretsiz izne çıkarılanlara ödenen nakdi ücret desteği verildi. Yani milyonlarca çalışan aylardır pandemi öncesi gelirlerinden uzakta yaşam sürüyor.
Geçen aylarda Sozcu.com.tr’ye konuşan Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Kocaeli Bölge Temsilcisi Yakup Yıldız, “İşten çıkarmaların 2021 Haziran ayına kadar ertelenebilecek olması bir makyaj. Bizim beklentimiz kamuya verilen güvencenin özel sektöre de verilmesi ve kanunun 25. Maddesindeki kusurlar işlenmedikçe iş güvencesi olması. İşçilerin patronun isteğine göre işten çıkarılmaması.” demişti.
‘CORONA VİRÜSÜ FIRSAT OLARAK KULLANILDI’
Corona virüsünün bir fırsat olarak kullanıldığını belirten Yıldız, “Ücretsiz iznin yasalarımıza girmiş olması da corona virüsü sürecinde bir fırsatmış gibi kullanıldı. Bizim yasalarımız işçinin talebi doğrultusunda alınabilen bir haktı. Ama ne yazık ki biz corona virüsü süreci içerisinde ücretsiz izni işverenlere kullanabilecekleri bir imkan olarak sunmuş olduk. Bu bizim penceremizden kabul edilebilir değil. Ücretsiz izne tabi tutulan işçiye ödenen ücret işsizlik fonundan ödenecek. Günlük 39 lira ücretsiz izin parası ödeniyor. İnsanca yaşam koşullarını sağlayacak bir rakam değil bu. İşte bu sosyal devlet olma anlayışından uzak bir anlayışla hareket edildiğinin en bariz örneği.” ifadelerini kullanmıştı.