Esnafın hali: Salgından önce 20 çalışan vardı, şimdi tekim / Haberin Peşinde Urfa
Salgın öncesinde iğne atsan yere düşmeyecek derecede cıvıl cıvıl olan Beşiktaş Çarşı’da esnafa bir sorduk bin ah işittik. Bir esnaf, “Salgından önce 20 çalışanım vardı, tek ben varım şu an” sözleriyle durumu özetledi.
SÖZCÜ, İstanbul Beşiktaş Çarşı’da esnafın dertlerini dinledi. Kiralarını ödemekte zorlandıklarını söyleyen esnaf, salgın sürecinde devletten destek alamamaktan şikayet etti.
“BU DESTEKLER KİME VERİLİYOR?”
Esnaf içinde bulunduğu durumdan oldukça şikayetçi. Özel izinle dükkanını açtığını söyleyen butik işletmecisi Mehmet Çoban, “Salgın sürecinde işler 3’te 2 düştü. Çevredeki esnafların kapanması bizim işlerimizi de etkiliyor. Bu süreçte müracaat etmeme rağmen devletten hiç destek alamadım. Bu destekler kimlere veriliyor? Bütün esnaf zor durumda. Ben 76 yaşındayım, normalde dışarı çıkmam yasak ancak özel izin alarak geldim, dükkanımı açtım. Yasakları ise yeterli bulmuyorum. Daha uzun süreli olmalıydı. Tam kapanma uygulanabilirdi. Bu şekilde bir sınırlandırmanın yararlı olacağını sanmıyorum” dedi.
“SATIŞLARIMIZ YÜZDE 70 DÜŞMÜŞ DURUMDA”
73 yaşındaki Aktar Bahri Kılıç, “Destekleyici gıda satışı da yaptığımız için diğer esnafa göre az da olsa satış yapma şansımız oluyor. Ancak buna rağmen satışlarımız yüzde 70 düşmüş durumda. Salgın süreci boyunca da devletten hiçbir destek alamadık” sözleriyle durumunu anlattı.
“SAĞLIK AÇISINDAN RİSKLERİ GÖZE ALIP DÜKKANIMIZI AÇIYORUZ”
Eşi ile birlikte dükkanı işleten 72 yaşındaki Alim Kılıç da, “Yaşımız 70’lere gelmesine rağmen özel izin alarak dükkanımızı açmak zorundayız. Çalışmak zorundayız. Gün içerisinde 5 defa maske değiştiriyoruz, elimizi sürekli dezenfektanla temizliyoruz. Bunların hepsi ekonomik olarak bir yük. Sağlık açısından da riskleri göze alıp dükkanımızı açıyoruz” açıklamasında bulundu.
“DESTEĞİ BİZİM TALEP ETMEDEN ÖNCE DEVLETİN SAĞLAMASI GEREKİYOR”
İçeride satış yapılması yasak olduğu için kafesinin önüne koyduğu tezgahta meşrubat satmak zorunda kalan 25 yaşındaki Batuhan Güzerhan, “Salgının ilk görülmeye başladığı mart ayından beri zaten oldukça etkilenmiştik. Salgın öncesinde, yoğun olan günlerde, 12 kişi çalışıyordu dükkanda ancak şimdi iki çalışana düştük. Bu sürecin en başından itibaren de hiç devlet desteği alamadık. Bu desteği de bizim talep etmeden, istemeden, devletin kendiliğinden sağlaması gerekiyordu. Bunun böyle olması lazımdı. Son yasaklarla birlikte günde 10-15 bardak meşrubat ancak satıyoruz ya da satmıyoruz” dedi.
“BU ŞEKİLDE BİR YASAĞIN HİÇBİR ANLAMI OLDUĞUNU DÜŞÜNMÜYORUM”
Aynı kafenin 25 yaşındaki diğer bir işletmecisi Kubilay Sardaç ise, “İşlerimiz kötü durumda. Bence işlerin düzelebilmesi için 20 gün tam kapanma uygulanmalıydı. Bu şekilde bir yasak bence çok sağlıklı değil. Bir kere tam kapanma uygulansa sonrasında vakalar azalır ve işlerimiz de toparlayabilir. Bu şekilde bir yasağın hiçbir anlamı olduğunu düşünmüyorum” diye dert yandı.
“RESMEN ZARARINA AÇIYORUZ ŞU AN DÜKKANI”
Esnafın, salgının etkili olmaya başladığı mart ayından itibaren zorlu bir sürece girdiğini dile getiren 40 yaşındaki büfeci Abdullah Ercemal, “Şimdi kirayı ödeyemez hale geldik. Gidişat ne olacak onu da bilmiyoruz. Bu süreçte de devletten hiçbir destek alamadık. Pandemiden önce dükkanda 6 kişi çalışıyorduk, şimdi 2 kişiye düştük. Resmen zararına açıyoruz şu an dükkanı. Kime satış yapacağız ki? Giderimiz çok ama gelirimiz yok. 3-4 aydır kira veremiyorum” diyerek yaşadığı sorunlarını anlattı.
“SALGINDAN ÖNCE 20 ÇALIŞANIM VARDI ŞİMDİ HEPSİ İŞSİZ KALDI”
İçeride satış yapılması yasak olduğu için kafesinin önüne koyduğu tezgahta boza satan 43 yaşındaki Celal Şengel, “Satış yapamıyoruz. Yasaklardan dolayı dükkanı kapattık ama faturalar, kiralar gelmeye devam ediyor. Benim salgından önce 20 çalışanım vardı, şimdi hepsi işsiz kaldı, tek ben varım şu an. Bu süreçte devletten hiçbir destek görmedim” açıklamasında bulundu.
ESNAF PLATFORM KURDU, PARTİ LİDERLERİYLE GÖRÜŞECEKLER
SÖZCÜ’ye konuşan Kadıköy Esnaf Derneği (KADIDER) Başkanı Tuncay Savaşlı, Beyoğlu Eğlence Yerleri Derneği (BEYDER) Başkanı Aydın Ali Kalaycı ve Beşiktaş Esnafları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkan Yardımcısı Hasan Durmuş, diğer esnaf derneklerinin başkanlarıyla birlikte, ‘Türkiye Esnaflar Platformu’nu kurduklarını ve İstanbul’da sırasıyla bütün belediye başkanlarına sorunlarını aktardıktan sonra Ankara’da siyasi partilerin liderleriyle görüşeceklerini belirtti.
“ÇALIŞANLARA EN AZINDAN ERZAK KOLİ YARDIMI YAPILMALI”
Salgının ilk dönemlerinde KADIDER olarak personel için Kızılay’dan ve Kadıköy Belediyesi’nden erzak, koli yardımı aldıklarını hatırlatan Savaşlı, “Şimdi yine aynı süreci sürdürmek istiyoruz. En azından garsonlara, komilere, bulaşıkçılara erzak, koli yardımı yapılırsa iyi olur” ifadelerini kullandı.
“DEVLET ESNAFA EKONOMİK DESTEK VERMEZSE ÇOK CENAZE KALDIRIRIZ…”
“Devlet bizi her türlü kısıtlayabilir ancak bize ekonomik destek versin” diyen Beyoğlu Eğlence Yerleri Derneği (BEYDER) Başkanı Aydın Ali Kalaycı, “Şu anda esnaf içinde boşanmalar, aile davaları başladı. Şu anda esnaf, çare olarak ailesini memleketine gönderdi, bakamadığı için. Devlet bu esnafa ekonomik destek paketi vermezse çok cenaze kaldırırız Türkiye’den. Cenazeden kastım kapanan mekan. Çok cenaze kaldırırız” açıklamasında bulundu.
“DEVLET DESTEK VERİRSE BİZ KISITLAMALARA KARŞI DEĞİLİZ”
Salgının en başından beri kısıtlamalara karşı olmadıklarını dile getirdiklerini söyleyen Beşiktaş Esnafları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkan Yardımcısı Hasan Durmuş, “Biz sadece, bu yasaklar yapılırken esnafın düştüğü bu durumu da düşünüp, devletin desteğini vermesini istiyoruz. Örneğin; vergi muafiyeti, kira desteği, faizsiz kredi desteği, çalışanlarımız için kısa çalışma ödeneğindeki koşulların kaldırılması… Bu tür destekleri devlet verirse biz kısıtlamalara ve kapanışlara karşı değiliz” diye konuştu.
