Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Ticaret Bakanlığınca emlakçılık faaliyetlerine yönelik Resmi Gazetede yayımlanan yeni düzenlemeye ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Emlakçılık sektörüne yönelik Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik değişikliğinin, sektör temsilcilerinin yanı sıra ilgili tarafların görüş ve katkılarının alınarak hazırlandığını anlatan Pekcan, düzenleme ile emlakçılık faaliyetlerinde hizmet kalitesinin artırılmasının, haksız rekabetin ortadan kaldırılmasının ve kayıt dışılığın önlenmesinin amaçlandığını vurguladı.
Pekcan, düzenleme ile emlakçılık faaliyetlerinin adil rekabet koşulları altında, kolay, hızlı ve güvenli bir ortamda yapılmasını sağlamayı ve sektörün daha nitelikli hale getirilerek sağlıklı bir işleyişe kavuşturulmasının hedeflendiğini bildirdi.
2019 yılında yaklaşık 2 milyon 400 bin gayrimenkul satışı yapıldığına, bu satışların kayıtlı ekonomik değerinin yaklaşık 390 milyar lira olduğuna işaret eden Pekcan, şunları kaydetti:
“Ülkemizde gayrimenkul satışlarının %50’si emlak işletmeleri aracılığıyla yapılıyor ve emlakçılık faaliyetinde bulunan 60 binin üzerinde işletme bulunuyor.Ancak, kayıt dışı faaliyetler nedeniyle bu sayının çok daha üzerinde kişinin taşınmaz alım satımı ile kiralanmasına aracılık ettiği tahmin ediliyor. Yaptığımız düzenleme ile şeffaf, hesap verebilen ve kayıt altında bir emlakçılık sektörü oluşturulmasını ve sektörün yakından takip edilerek haksız rekabetin ortadan kaldırılmasını amaçlıyoruz.”
Kayıtlı ve nitelikli emlakçılığın kapıları açılıyor
Hali hazırda faaliyette olan emlak işletmelerine yetki belgesi almaları için verilen geçiş sürecinin 31 Ağustos 2020 tarihinde sona erdiğini hatırlatan Pekcan, yetki belgesi almadan emlakçılık faaliyetinde bulunulamayacağını, yetki belgesi olmadan emlakçılık yapanlar hakkında idari yaptırım uygulanacağını kaydetti.
Daha önce bir iş yerinde birden fazla emlak işletmesi faaliyet gösterse dahi bunlardan yalnızca biri için yetki belgesi verildiğini hatırlatan Pekcan,bundan böyle aynı iş yerinde faaliyet gösteren tüm işletmeler için ayrı ayrı yetki belgesi verileceğine dikkat çekti.
Pekcan, bu sayede, hem işletme ve sözleşmeli işletme ilişkisinin takip edileceğini, hem de sektördeki tüm aktörlerin belgelendirilerek sektörde faaliyet gösterenlere ilişkin net verilere ulaşılacağını belirtti.
Gelişmiş emlak piyasası bulunan ülke örneklerinde olduğu gibi Türkiye’de de emlakçılık faaliyetlerinin eğitimli, gerekli yetkinliğe ve iş tecrübesine sahip kişiler marifetiyle yürütüleceğini vurgulayan Pekcan, “Bundan böyle, yeni bir emlak işletmesi açılabilmesi için taşınmaz ticareti konusunda en az 100 saatlik eğitim alınması ve mezuniyet durumuna göre en az 12 ay veya 6 ay emlak danışmanlığı yapılmış olması gerekmektedir. En az 100 saatlik mesleki eğitim almayanlar ve mesleki deneyime sahip olmayanlar emlak işletmesi açamayacak.
Ayrıca, emlak işletmesi sahipleri ile şirket yetkililerinin Seviye 5, emlak işletmesinde sigortalı çalışanların ise Seviye 4 mesleki yeterlilik belgesi ile faaliyet gösterme yükümlülüğü olacak. Bu sayede sektördeki işgücünün niteliğine önemli katkı sağlanacak ve tüketicilerin daha kaliteli hizmet alması mümkün olacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Hizmet bedeli sınırı etkin şekilde denetlenecek
2018 yılında alım satıma aracılıkta hizmet bedeli üst sınırının %4, kiralamaya aracılıkta ise bu sınırın bir aylık kira bedeli olarak belirlendiğini hatırlatan Pekcan, geçtiğimiz iki yıllık süreçte, vatandaşlara ek hizmetler veriyormuş gibi göstererek bu sınırların üzerinde hizmet bedeli tahsil eden emlak işletmelerinin görüldüğünü ve bu duruma kesinlikle müsaade edilmeyeceğini vurguladı.
Pekcan, “Emlak alım satımına aracılıkta %4 olan hizmet bedeli üst sınırı ile kiralamaya aracılıkta bir aylık kira bedeli olarak uygulanan hizmet bedeli üst sınırı etkin şekilde denetlenecek ve vatandaşlarımızdan bu sınırların üzerinde hizmet bedeli tahsil eden emlakçılara idari yaptırım uygulanacak ve bu uygulamada ısrar eden işletmelerin yetki belgeleri iptal edilecek” ifadesini kullandı.
Bakan Pekcan, bu sayede, hizmet kalitesinin artırılmasına ve tüketici mağduriyetlerinin önlenmesine katkı sağlanacağını ve mevzuata uygun faaliyet göstermeyen işletmelerin sektörden arındırılacağını söyledi.
“Tüketiciyi yanıltıcı ilanlara son”
Taşınmaz ticaretine yönelik ilanlara ilişkin de ilk kez düzenleme yapıldığını anlatan Pekcan, yetki belgesine sahip olmayan işletmelerin ilan sitelerine üye olamayacağını kaydetti.
Pekcan, verilen tüm ilanlarda yetki belgesi numarasına yer verilmesinin ve yetki belgesindeki işletme adı veya unvanının kullanılmasının zorunlu olacağına dikkati çekti. Bakan Pekcan, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Taşınmaz ilanlarında, taşınmaza ilişkin bilgilerin eksik veya yanlış verilmesi ya da harita üzerinde taşınmazın yerinin hatalı işaretlenmesi gibi tüketicileri yanıltıcı hiçbir bilgiye yer verilemeyecek. Bu yükümlülüklere uymayan işletmelere Bakanlığımızca idari para cezası uygulanacak.
Diğer taraftan, işletmelerin taşınmaz satış ilanlarının yayınlandığı ilan siteleri; yetki belgesine sahip olmayan işletmeleri üye yapamayacak, ilanlara ilişkin talep ve şikâyetleri etkin şekilde sonuçlandıracak, ilan ve üyeliklere ilişkin ihtiyaç duyulan tüm bilgileri Bakanlığa iletecek. Vatandaşlarımızın, ticari faaliyet kapsamında olmayan taşınmaz ilanlarına ise herhangi bir kısıtlama getirilmemektedir, bu ilanlar eskiden olduğu gibi verilmeye devam edecek.
Yapılan düzenlemeler sayesinde yetkisiz verilen ve aldatıcı niteliği bulunan ilanların sebep olduğu haksız rekabet ve tüketici mağduriyetleri önlenirken, yetki belgesiz ticari faaliyetler de Bakanlıkça takip edilerek, cezalandırılabilecek.”
“Yetki belgesine ilişkin süreçlerde dijitalleşme artırılarak bürokrasi azaltıyor”
Pekcan, “Bugüne kadar hem belediyeler hem de ticaret il müdürlükleri tarafından iki ayrı iş yeri kontrolü yapılmakta iken, bundan böyle bu kontrol yalnızca belediyeler tarafından ruhsat düzenlenmeden önce yapılacak.” ifadesini kullandı.
Yetki belgesine ilişkin işlemlerin tamamının Bakanlığın internet adresi üzerinden ulaşılabilen Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi (TTBS) üzerinden gerçekleştirileceği bilgisini veren Pekcan, “İl müdürlüklerimiz, ilgili tüm kurumların mevcut elektronik sistemleriyle sağlamış olduğumuz entegrasyonlar sayesinde başvuruları hızlı biçimde sonuçlandıracak; ayrıca vatandaşlarımız da bu sistem üzerinden bir emlak işletmesinin yetki belgesine sahip olup olmadığını sorgulayabilecektir. Bu sayede daha kolay, hızlı, güvenli ve şeffaf emlakçılık sektörünün temelleri atılmış olacak.” dedi.
Taşınmaz ticaretine konu hizmetlerin çerçevesi çiziliyor
Düzenleme ile taşınmaza yönelik alım satım ve kiralama hizmetleri ile birlikte verilebilecek hizmetlerin çerçevesinin çizildiğini ifade eden Pekcan, sektörün en çok talep ettiği konuların başında gelen yetki belgesine sahip işletmelerin tapu ve kadastro müdürlükleri, vergi dairesi müdürlükleri, belediyeler ve diğer kurumlardaki işlemlere aracılık etme ve bu kurumlardan bilgi ve belge temin etme taleplerinin de Yönetmeliğe eklenen hüküm ile karşılandığını sözlerine ekledi.