Elektrik şirketlerine kıyak, vatandaşa zam / Haberin Peşinde Urfa
Salgın yüzünden işini kaybeden, geliri düşen, yoksullaşan halk elektrik fiyatlarında indirim beklerken, indirim elektriği dağıtan şirketlere yapıldı şirketlerin kasası doldu. Vatandaşın payına ise hep zam düştü.
Kamu kurumu olan Elektrik Üretim A.Ş (EÜAŞ) elektrik dağıtım şirketlerine sattığı elektriğin fiyatında nisan itibarıyla yüzde 17.5 oranında indirim yaptı. Ancak dağıtım şirketleri bu indirimi vatandaşın elektrik faturalarına yansıtmayınca milyonlarca liralık indirim özelleştirme yoluyla dağıtım işini alan şirketlerin kasasına girdi.
CHP Milletvekili Ednan Arslan’ın Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) İzmir Şubesi ile birlikte yaptığı teknik çalışmaya göre, 2017 yılının Mart ayından bu yılın mart ayına kadar geçen 4 yılda enflasyon yüzde 71.5 artmasına karşın aynı dönemde vatandaşın belini büken elektrik fiyatlarına yapılan zam yüzde 83.6’ya ulaştı. 4 kişilik bir aile Nisan 2017’de 94.7 lira elektrik faturası öderken aynı ailenin Nisan 2021 itibarıyla ödediği elektrik parası acımasız zamlar yüzünden 183.4 liraya çıktı. Arslan, şirketlere elektrikte sağlanan indiriminin aynı şekilde vatandaşın faturasına da yansıtılması gerektiğini belirtirken, “Elektrikte fiyat artışları salgına, işsizliğe, yoksulluğa rağmen hız kesmezken dağıtım firmalarına ayrıcalık sağlanması halkın yükünü daha da artırıyor” dedi.
ENFLASYONUN ÜZERİNDE
Arslan, elektrik fiyatlarına 4 yıllık dönemde TÜİK’in tüketici enflasyonunun 22 puan üzerinde zam yapıldığına işaret etti. 230 kWh elektrik tüketen bir ailenin Nisan 2017’de 94.7 lira olan elektrik faturasının hemen bir yıl sonra nisan ayında yüzde 12 zamla 106.1 liraya, 2019 yılında yüzde 16.6 zamla 123.6 liraya, Nisan 2020’de de yüzde 32.1 artışla 163.4 liraya çıktığını belirten Arslan, geçen yıldan bu yana yapılan yüzde 12.2 zamla da aynı ailenin faturasının bugün itibarıyla 183.4 liraya ulaştığını bildirdi.
Şirketlere yapılan indirimin küsuratı bile halka yansımadı
Ednan Arslan, EÜAŞ’ın dağıtım şirketlerine elektriğin kilovatsaatini Ocak 2020’de 27.5683 kuruştan verirken Nisan 2021’de 16.9149 kuruşa düşürerek yüzde 38.64’lik indirim yaptığını belirtirken, “Sadece bu yılın ocak ve nisan aylarında EÜAŞ’ın dağıtım şirketlerine yaptığı indirim yüzde 17.5 oldu. Buna karşılık sanayi ve tarımsal sulama aboneleri için uygulanan enerji bedelinde yüzde 0.1, ticarethane, mesken ve aydınlatma abonelerinde yüzde 0.2, şehit aileleri ve muharip malul gaziler için yüzde 0.4 indirime gidildi. Şirketlere yapılan indirimin küsuratı kadar bile indirim halka yansıtılmadı” dedi.
FATURANIN YARISI VERGİ VE FONA
EMO ile yapılan çalışmaya göre, 4 kişilik bir ailenin 183.4 lira olan aylık elektrik faturasının yüzde 49.7, yani 91.2 TL’lik kısmını enerji bedeli oluşturuyor. Geri kalan tutarın 56.9 lirası dağıtım bedeli olarak dağıtım şirketine giderken 35.3 lirası TRT payı da dahil olmak üzere vergi ve fonlara akıyor.