Corona virüsü salgını nedeniyle el temizliğine sık sık vurgu yapan uzmanlar, temizliğin doğru bir şekilde ve doğru malzemelerle yapılması gerektiğinin de altını çiziyor. Peki kolonyalı mendil işe yarar mı? Antibakteriyel sabun kullanmak şart mı? Jeller virüsün bulaşıcı etkisini azaltır mı? El temizliği sırasında sıcak su kullanmak gerekiyor mu? İşte uzmanlardan önemli uyarılar…
Corona virüsünden korunmanın en etkili yöntemlerden biri el temizliğine dikkat etmek. Bu konuda birçok uzmanın önerdiği ortak yöntem, sabun ve su ile el yıkamak.
Su ve sabunla yapılan temizliğin çok önemli olduğunu ancak bu koşullarda cilt sağlığına ve bütünlüğüne de dikkat etmek gerektiğini vurgulayan Dermatoloji Uzmanı Dr. Figen Akın, virüsün ciltte oluşan çatlaklardan daha çabuk girdiğine dikkat çekti.
“NEMLENDİRİCİ KULLANILMALI”
“El yıkama virüsten korunmak için en etkili yöntem. Parmak araları, bilek bölgeleri dahil, el içleri sabunla mutlaka çok iyi bir şekilde 20 saniye boyunca yıkanmalı. Her el yıkama sonrası da mutlaka üzerindeki derinin kuruluğunu önlemek amacıyla nemlendirici kullanılmalı. Çünkü çok fazla el yıkama bir süre sonra deride tahriş ve buna bağlı dermatitlere neden oluyor.” şeklinde konuşan Akın, bütünlüğü bozulan derinin her türlü virüs ve bakteriler için giriş yolu oluşturabildiğine dikkat çekti. Temizlik konusunda tırnaklara da önem verilmesini ve kısa kesilmesini öneren Akın, antibakteriyel sabun, kolonyalı mendil ve jellerle ilgili şu bilgileri verdi:
*Antibakteriyel sabunlar sadece bakterilere etkili olduğu için kullanımı deri florasını baskılar. Ortamın mikrobiatasını bozduğu için olumsuz etkileri bile gözlenebilir. Normal temizlik için kullanılan sabunların tercih edilmesi daha doğrudur.
*Alkollü mendillerin içerdiği alkol yüzde 60’ın altında ise virüslere karşı hiçbir etkisi olmamaktadır. Alkolün antiviral etkisi yüzde 60-90 oranlarında ortaya çıkmaktadır. Yüzde 50’nin altında alkolün mikroorganizmalar üzerindeki etkisi belirgin olarak düşmektedir. Bu nedenle kullandığımız kolonya ve alkollü ürünlerde içeriğindeki alkolün yüzde 60-90 arasında olmasına özen gösterilmelidir.
*El yıkama sonrası süreceğimiz jeller bariyer etkisi yapar ama jellerin nemlendirici etkisi olmadığı için ellerde ciddi kuruluğa neden olabilmektedir. Bunun dışında corona virüsü gibi dirençli virüslerde öldürücü bir etkisi yoktur.
SICAK SU İLE YIKAMAK GEREKİYOR MU?
Peki ellerimizi temizlerken suyun sıcak olması gerekiyor mu? Hangi sabun daha iyi; katı mı sıvı mı? Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Öner Dikensoy, corona virüsünden korunmak için el yıkamanın her zaman yaptığımız gibi ya da hızlıca yapılan sosyal el hijyeni ya da rutin el yıkama gibi bir işlem değil daha uzun ve detaylı bir uygulama olması gerektiğine dikkat çekti.
“El yıkarken suyun çok sıcak olmasına gerek yok, ılık su olabilir. Normal, herhangi bir parfüm ve renklendirici içermeyen, güvenilir markalardan alınan sıvı veya katı sabunlar el dezenfeksiyonu için rahatlıkla kullanılabilir.” şeklinde konuşan Dikensoy, antibakteriyel sabunların şart olmadığını söyledi. Dikensoy da 20 saniye kuralını vurgulayarak tüm elin yıkanmış olması gerektiğinin altını çizdi.
Dikensoy, kolonyalı mendiller konusunda ise şu uyarıları yaptı: Elin her tarafını kolonyalı mendille aynı ölçüde temizlemek çok zor. O nedenle kolonyalı mendilleri el temizliğinde önermiyoruz. Ancak sabunla temizliğin yerini tutmasa da zorda kaldığımız durumlarda, güvenilir markaları ve alkol oranı yüksek olanları tercih etmek gerekiyor. Zira güvenilir olmayan ürünlerde de zararlı bakteriler olabilir.
JEL KULLANIRKEN DİKKAT!
Peki jeller el temizliğinde etkili mi? Dikensoy, jel ile yapılan temizlikten sonra bile ellerin yüze değdirilmemesi gerektiğine dikkat çekiyor. “Jelleri küçük kutular içerisinde, ceplerde, çantanın içerisinde taşınabilen formlarda hemen hemen her yerde bulmak mümkün. Ancak bunların da gerçekten içerikleri önemli. Dolayısıyla antiseptik özelliği olan, güvenilir jelleri alıp kullanmak gerekiyor. En iyisi el yıkamak ama el yıkayamadığımız durumlarda, örneğin metroya gittiniz elinizi sağa sola değdirdiniz. Ellerinizi yüzünüze, gözünüze sürmeden; elinizi trenden indikten sonra jelle temizleyebilirsiniz. Ama yine de elinizi yüzünüze sürmeyin. Jellerle el temizliği yaparken de aynı şekilde, aynı el yıkadığımız gibi yaklaşık 3 ml avucumuzun içerisine alıp, yine ellerin iç ve dış yüzünde, parmak aralarında, parmak uçlarında hiçbir yeri boş bırakmadan temizlik yapmak şarttır.” açıklamasını yapan Dikensoy, antibakteriyel sabunların daha çok hastanelerde kullanıldığına vurgu yaptı ve şunları söyledi:
El dezenfektanında dikkat edilmesi gereken noktalardan biri de; en az yüzde 60 veya üzerinde alkol içeren ürünleri kullanmak.
Antibakteriyel sabunlar daha çok ameliyathanelerde, hastanelerde özel işlemlerden önce kullandığımız sabunlar olup; halk arasında, günlük yaşantıda kullanılması gerekmeyen sabunlardır.
sözcü