Dövize olan talebi azaltmak için binlerce ürünün ithalatına getirilen ek vergiler, sanayicinin maliyetlerini artırıyor.
Corona virüsünün ekonomiye olumsuz etkilerini azaltmak için alınan tedbirler arasında, ithalatın zorlaştırılması da yer alıyordu. Bu dönemde ihracat ve turizm gelirlerinin azalması sonucu yurtiçinde dövize olan talebi önlemek için ithalata ek vergiler getirildi.
İnşaat malzemelerinden otomotive, tekstilden tarıma kadar pek çok sektörde yaklaşık 5 bin ürünün ithalatında vergiler 30 Eylül’e kadar yüzde 30 artırıldı. 1 Ekim’den itibaren de bu vergiler yüzde 10 civarında uygulanacak. Bu vergiler her ne kadar geçici olsa da, iş dünyası bunların kalıcı olmasından endişe ediyor.
Takım Tezganları Sanayici ve İş İnsanları Derneği (TİAD) ilave gümrük vergilerinin ekonomiye olan etkilerini rapor haline getirdi. Ticaret Bakanlığı’na sunulan rapora göre ek vergiler, imalatta ana üretim malı olarak kullanılan ve sadece havacılık, savunma, otomotiv, beyaz eşya, kalıpçılık gibi Türkiye ihracatının lokomotif sektörlerine değer bazındaki katkısı 21 milyar dolar olan sektörü doğrudan etkileyecek.
Fatih Varlık
İHRACATA YANSIYACAK
TİAD Başkanı Fatih Varlık, “İlave gümrük vergisi nedeniyle, sanayici üretimde mutlaka ihtiyaç duyduğu takım tezgahı ve tamamlayıcı ekipmanlarını daha pahalıya alacak. Bu da ihracatçı sanayicimizin üretim maliyetlerinde en az yüzde 15’lik bir artışa neden olacak. Bu durumda ihraç edilen ürünlerin fiyatı da yüzde 15 civarında artmak zorunda kalacak.
Türk ihracatçısı özellikle Avrupa ve Rusya pazarında fiyat avantajı ile müşteri bulmaktadır. Bu durumun ihracatımıza yüzde 10 civarında negatif etki edeceği tahmin edilmektedir” dedi.
KATKI SAĞLAMAZ
Ek vergiler ile hem Türkiye’de üretimin sağlanması hem de ülkeden döviz çıkışının yavaşlatılmasının amaçlandığını hatırlatan Varlık, şöyle konuştu:
*İşçilik çıkartılarak bakıldığında, bu makinelerin yerlilik oranının yüzde 30’un altında olduğu görülmektedir. Bu nedenle de Türkiye’de üretimi olmayan bu komponentlerin üretimi yapılmadığı sürece ek vergilerin yerli üretime katkısı yok denilecek düzeyde kalacak, dolayısıyla düzenleme amacına ulaşmayacaktır.
*Bunun yanı sıra dünyadaki rakiplerimize göre oluşan yüksek maliyetler, sanayicilerimizi zor durumda bırakacağı gibi, iş kaybetmelerine de sebep olabilir.
YATIRIM MALLARINA ETKİ EDİYOR
Makine İmalat Sanayi Dernekleri Federasyonu (MAKFED) Başkanı Adnan Dalgakıran, ek vergilerle yerli makinelere talebin artacağını, ancak ithal edilen yatırım mallarındaki maliyet artışlarının sanayiciye olumsuz etkisi olacağını söyledi.
Türkiye’nin vergileri artırması sonrası başka ülkelerin de buna karşı benzer vergiler uygulayabileceğine dikkat çeken Dalgakıran, “Kısa vadeli olması nedeniyle etkisi uzun sürmez ama dikkatli hareket etmek gerekir. Dünyada dış ticaret duvarlarının örülmesi iyi bir şey değil” dedi.
