Dolar ne kadar oldu? (15.09.2020)

Dolar ne kadar oldu? (15.09.2020) / Haberin Peşinde Urfa

Dolar/TL dün 7.5010 ile tarihi zirvesini yenilerken piyasalarda küresel merkez bankalarının faiz kararları öncesi TCMB’nin yeni sıkılaştırma adımları, veri gündemi, Hazine ihaleleri takip edilecek. Euro/TL ise 8.91’in üzerinde seyrine devam ediyor. 

Hazine eylül ayı borçlanma programına 7 yıl vadeli değişken faizli tahvilin yeniden ihracı ile dün başlarken 1.6 milyar TL’si piyasadan yaklaşık 2.1 milyar TL borçlanma gerçekleştirildi.

Hazine eylül ayında toplam 25.7 milyar TL’lik iç borç servisine karşılık 7.3 milyar TL’si piyasadan 10 milyar TL’lik iç borçlanma öngördü. Bu veriler geçmiş aylara kıyasla Hazine’nin borçlanmasını ciddi ölçüde azaltacağını gösteriyor.

Haftanın kalanında ise TCMB beklenti anketi takip edilecek. Dış gündemde ise ABD, İngiltere ve Japonya merkez bankası faiz kararları yer alıyor. Dolar/TL geçen hafta 7.4970 seviyesine kadar yükseldikten sonra kalıcı olmasa da 7.42’ye kadar gerilemiş ancak haftayı zirveye yakın tamamlamıştı. Euro/TL’de ise zirve 8.91’in hemen üzerinde.

Küresel piyasalarda ise dolar, COVID-19 aşı umutları ve büyük şirketler arasındaki satın alma anlaşmalarıyla güçlenen risk iştahına paralel olarak riskli para birimleri karşısında sınırlı da olsa geriledi. Dolar endeksi geçen hafta çarşamba günü gördüğü bir ayın zirvesi olan 93.664’ten biraz daha uzaklaşarak 92.910 seviyesine düştü.

YUNANİSTAN VE AB GERİLİMİNDE OLASI YAPTIRIMLAR İZLENİYOR

Türkiye ile yaşanan anlaşmazlıklarında üye ülkeler Yunanistan ve Kıbrıs’ı tam olarak desteklediğini söyleyen AB diyalog başlamazsa olası yaptırımları planladığını açıkladı. AB liderleri 24-25 Eylül’de yapılacak zirvede karar alabilir. Piyasalarda Yunanistan ve AB ile ilişkilerde olası bir gerilim ve yaptırım ihtimali zaman zaman satış baskısı olarak hissediliyor. Olası yaptırımların ekonomiyi etkileyecek düzeyde olup olmayacağı takip ediliyor.

TÜİK tarafından açıklanan sanayi üretim verilerine göre takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi temmuzda bir önceki yılın aynı ayına göre %4.4 arttı.

TCMB SIKILAŞTIRMAYI KUVVETLENDİRMEYE DEVAM EDİYOR

Merkez Bankası sıkılaştırma adımlarının ardından önceki hafta %10.15 seviyesinde yatay seyreden ortalama fonlama maliyetini geçen hafta itibarıyla yeniden artırmaya başladı. Ortalama fonlama maliyeti dün %10.32’ye yükseldi.

Bu seviye geçen hafta başına göre yaklaşık 15 baz puanlık yeni sıkılaştırma anlamına geliyor. Öte yandan dün %11.75 seviyesindeki geç likidite penceresi depo piyasasında 14 milyar TL tutarında kullanım da gerçekleşti.

TCMB’nin sıkılaştırma adımları bankaların kredi ve mevduat faizlerine de yansırken bu süreç lokallerin dövize altına ya da bunları barındıran fonlara hızlı yöneliminin de şimdilik önüne geçiyor. Öte yandan bankalar, kamu bankaları öncülüğünde ithal tüketimi tetikleyen kredi genişlemesini durdurdu. Bireysel kredilerde vade de 36 aya indirildi.

Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi Hakan Kara

KARA: KAMU BANKALARI KREDİLERDE FRENE BASTI

Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi Hakan Kara dün Reuters’da yayımlanan söyleşi de TCMB dışındaki kurumların da katkısıyla finansal koşulların önemli ölçüde sıkılaştığını belirterek bunun kısa vadede TCMB’nin elini rahatlatabileceğini söyledi.

Kara, “Kamu bankalarının son dönemde kredilerde frene basmaya başladığını görüyoruz. BDDK’nın aktif rasyosundan kademeli olarak çıkma eğilimi hissediliyor. Hazine, borçlanma faizlerinin olması gerektiği şekilde yükselmesine izin veriyor. Ayrıca özel bankaların giderek kredi ve mevduat fiyatlamalarını daha gerçekçi bir şekilde yapabildiğini izliyoruz. Sistemin kendini düzeltmesi sonucu genel finansal koşullar sıkılaşıyor, krediler hala güçlü artsa da daha ılımlı bir eğilime doğru geliyor. Bütün bu süreç geçtiğimiz aylarda yaşanan hızlı parasal genişlemeyi sınırlayarak TCMB’nin radikal bir sıkılaşma yapma gereğini azaltmakta” dedi.

Bankacılar artan cari açık ve bunun kamu rezervlerinden finanse edilmeye devam edilmesinin endişe kaynağı olarak görmeye devam ediyor. Bankacıların hesaplamalarına göre 2019 yılından beri kamunun sağladığı döviz arzı 120 milyar dolar civarında. Bu adımlar TCMB rezervlerinin yeterliliğini sorgulanır hale getiriyor. Piyasalarda TCMB’nin mevcut sıkılaştırma adımlarını destekleyecek  şekilde aktif rasyosunun gevşetilmesi, mevduat stopaj oranlarının aşağı yönlü güncellenmesi ve enerji keşfinin yukarı yönlü revize edilebileceğine yönelik beklentiler de TL cinsi yatırım araçlarını son dönemde destekleyen ya da destekleyebilecek beklentiler olarak öne çıkıyor. (REUTERS)