Delta varyantına hangi aşı etkili? Delta ile Delta plus varyantı farkı ne? / Haberin Peşinde Urfa
Delta varyantı, İngiltere, Portekiz, Almanya, Fransa, Rusya ve İspanya olmak üzere Avrupa’nın birçok ülkesinde görülmeye devam ediyor. Son dönemde ise delta varyantının yeni bir mutasyonu olan Delta plus yayılıyor. Delta plus, delta varyantına göre daha hızlı bulaşıcı olduğu belirlendi. Uzmanlar delta varyantına karşı Biontech aşısının etkisinin Sinovac aşısına kıyasla biraz daha iyi olduğunu belirtiyor.
Corona virüse karşı aşılma süreci devam ederken mutasyona uğramış virüsler salgını daha tehlikeli hale getiriyor. Birçok ülkede görülmeye başlanan delta varyantı endişe yaratıyor. Grip hastalığına benzer belirtiler gösteren delta varyantı hastalığın seyrinin daha ağır ilerlemesine neden olabilir.
DELTA VARYANTI NEDİR?
Mutasyon virüsün genel yapısındaki değişikliklerdir. Varyant ise mutasyonla gelişen yeni virüse denir. Delta varyantı da corona virüsüne mutasyon geçirmiş türleri arasında yer alıyor.
DELTA PLUS MUTASYONU NEDİR?
Hindistan’da Delta Plus adı verilen corona virüs mutasyonunun varlığı ilk olarak 11 Haziran’da İngiltere’de yayımlanan kamu sağlığı bülteninde bildirildi.
Hindistan’da görülen Delta mutasyonunun bir alt türü olan Delta Plus, ilk olarak Güney Afrika’da tespit edilen Beta varyantında görülen K417N isimli spike proteinin mutasyonuna sahip.
Bazı bilim insanları bu mutasyonun, Delta varyantında görülen diğer özelliklerle de bir araya geldiğinde bulaşıcılığı artıracağından endişe duyuyorlar.
Hindistan Sağlık Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “K417N adlı mutasyon, bağışıklık sisteminden sıyrılma özellikleri bulunan Beta varyantında (B.1.351) da görüldüğü için mercek altına alınmıştır” ifadesi yer aldı.
Hindistan’ın önemli virologlarından Shahid Jameel, K417N’in tedavi edici monoklonal antikor karışımının etkinliğini azalttığının bilindiğini söyledi.
DELTA VARYANTI BELİRTİLERİ NELER?
Pandemi devam ederken virüsü engellemeye çalışan ve bir yandan da yeni varyantlarla ilgili incelemeler yapan araştırmacılar son olarak Delta varyantını mercek altına aldılar.
Zoe Covid Semptom çalışmasını yürüten Prof Tim Spector, Delta varyantına yakalanmanın genç insanlar için daha çok kötü bir soğuk algınlığı gibi hissedilebileceğini söylüyor. Prof. Spector, Delta varyantına yakalanan gençlerin, kendilerini çok hasta hissetmeseler de virüsü bulaştırıp başkalarını riske atabileceklerine dikkat çekiyor.
Prof Tim Spector, aynı zamanda virüsün belirtilerindeki değişiklikleri de yeniden değerlendiklerini belirtiyor.
SEMPTOMLAR DEĞİŞİYOR
NHS, insanların dikkat etmesi gereken klasik Covid belirtilerini öksürük, ateş, koku veya tat kaybı olarak sıralamıştı. Ancak Prof Spector, semptomlarını bir uygulamaya kaydeden binlerce kişiden aldığı verilere dayanarak bunların artık daha az yaygın olduğunu söylüyor: “Mayıs ayının başından beri, uygulama üzerinden kullanıcıların en önemli semptomlarına bakıyoruz ve bunlar eskisinden farklı.”
Prof Spector; semptomlardaki değişikliğin ilk olarak Hindistan’da tanımlanan ve şu anda Birleşik Krallık’taki Covid vakalarının yüzde 90’ını oluşturan Delta varyantındaki artışla bağlantılı göründüğünü belirtiyor.
SOĞUK ALGINLIĞI OLMAYABİLİR
Prof Spector, ateşin oldukça yaygın olduğunu ancak koku kaybının artık ilk 10 semptom arasında olmadığını söylüyor:
“Bu varyant biraz farklı çalışıyor gibi görünüyor. İnsanlar bir tür mevsimsel soğuk algınlığına yakalandıklarını düşünebilir ve hayatlarına devam ederken virüsü başka insanlara yayabilirler. Eğer gençseniz, daha hafif semptomlar alabilirsiniz. Kötü bir soğuk algınlığı gibi gelebilir ama evde kalın ve test yaptırın.”
Alpha veya UK varyantının baskın olduğu İngiltere’de bir milyondan fazla insan üzerinde yapılan Imperial College London React araştırması, Covid ile bağlantılı çok çeşitli ek semptomlar buldu.
Klasik semptomların yanı sıra; titreme, iştahsızlık, baş ağrısı ve kas ağrıları gibi etkiler de görünebilir.
BELİRTİLERİ SOĞUK ALGINLIĞI GİBİ
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Ali Vefa Öztürk ise belritleri hakkında şu görüşleri dile getiriyor; “Delta varyantının en sinsi özelliği, enfekte olanların boğazlarında çok hızlı bir şekilde, çok yüksek bir viral etkiye yol açmasıdır. Bu yüzden insanlar enfekte olduklarını fark etmeden virüsü başkalarına bulaştırabilir. Hastaların klinik şikayetleri daha çok grip-nezle gibi burun akıntısı, ateş, yorgunluk, kas ağrısı gibi başlayıp, akciğeri etkilediğinde de kuru öksürüğe ve nefes darlığına neden olur.”
DELTA VARYANTI İLE DELTA PLUS FARKI NEDİR?
Delta plus, Delta varyantının yeni mutasyonudur. Tıbbi literatürde bu mutasyonun adı K417N‘dir. Delta Plus varyantı daha hızlı bulaşıcı özelliğe sahiptir. Delta plus, virüsün daha kolay yayılacağını ve antikor tedavisine karşı daha dirençli olabileceğini gösteren araştırmalara dayanarak Hindistan’da “endişe verici varyant” kategorisinde değerlendirilmektedir.
DELTA VARYANTINA AŞI ETKİLİ Mİ?
Enfeksiyon hastalıkları ve bağışıklık sistemi alanında dünyada ABD’de Jackson Laboratuvarı Enstitüsü’nde baş araştırmacı olarak çalışmalarını yürüten Prof. Dr. Derya Unutmaz ise konuyla ilgili sosyal medya hesabından şu değerlendirmeyi yaptı:
“Sinovac aşısı olan sağlık personeli ve 65 yaş üstüne, 3. doz Biontech olanağı bir an önce sağlanmalıdır. Delta varyantına Sinovac büyük ihtimalle durduramıyor ama Biontech çok etkili. 2. doz Sinovac aşısından 1-6 ay sonra 3. doz Biontech veya başka bir aşı olunması uygundur.”
“AŞI OLANLAR KORUNUR”
Biontech ve Sinovac aşılarını karşılaştıran Unutmaz, delta varyantına karşı Biontech aşısının etkisiz olduğu iddialarının doğru olmadığını belirterek, “Biontech aşısı özellikle 2. dozdan sonra, delta varyanta da aynı şekilde etkili. Bu varyant çok daha bulaşıcı ve tehlikeli, bunu defalarca söyledik, ama aşı olmayanlar için böyle! Aşı olanlar alpha, beta, gamma varyantlarına karşı da korunur” diye kaydetti.
“SİNOVAC OLANLARA BİONTECH ÖNERİYORUM”
Hong Kong’da yapılan bir çalışmayı örnek gösteren Unutmaz, “Biontech aşısının Sinovac’a göre çok daha yüksek antikor yaptığı yayınlandı. Gerçi aylardır bildiğimiz, söylediğimiz durumun bir teyidi. Bundan, Sinovac olan risk grubundakilerin 3. doz Biontech olmasını tavsiye ediyorum-bulaştırmayı da önlüyor” dedi.
AŞILARIN ETKİSİ AZALIR MI?
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Ali Vefa Öztürk’e göre aşılar arasında mRNA aşılarının koruyuculuk oranı ve varyant virüslere karşı etkinliği inaktif aşılara göre biraz daha iyi olduğu eldeki çalışmalarda görülmektedir. Üçüncü bir aşılamanın zamanla azalan bağışıklığımız için Delta virüsüne karşı daha koruyucu olacağı kesin. Ancak altını çizmek isterim ki bu çalışmaların kanıt düzeyleri yüksek değildir.
