Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) nedeniyle milyonlarca çiftçinin tarımsal desteklerden yararlanamadığı ve tabi afet sigortası yaptıramadığı bildirildi.
Ülkede ekilip biçilen tüm tarımsal alanları ve çiftçileri kapsamadığı için mağduriyete yol açan ÇKS yerine 2014 yılında geliştirilen ve sadece gübreden ‘bomba’ yapımını engellemek için kullanılan Tarımsal Üretim Kayıt Sistemine (TÜKAS) geçilmesi halinde milyonlarca çiftçinin desteklere kavuşacağı belirlendi.
CHP Tekirdağ Milletvekili Dr. İlhami Özcan Aygun, tarımsal destek ödemeleri ve doğal afet sigortalarında ÇKS ile birlikte TÜKAS’ın da dikkate alınmasını öngören bir yasa teklifini TBMM’ye sundu.
Aygun, teklifinin yasalaşması halinde tarımsal desteklerden yararlanan çiftçi sayısının artacağını, doğal afet sigortaları için engel kalmayacağını söyledi.
İlhami Özcan Aygun
ÇKS KAYDI ŞART
Türkiye’de bir çiftçinin tarımsal desteklerden yararlanabilmesi için mutlaka ÇKS’ye kayıtlı olması gerekiyor. ÇKS kaydı olmayan çiftçiler zirai kredi alamıyor, mazot ve ürün gibi desteklerden yararlanamıyor, doğal afet riskine karşı ürününe sigorta yaptıramıyor.
Hatta Covid-19 salgını kapsamında getirilen yasaklardan muaf kalmak için bile ÇKS kaydı gerekiyor. Ancak arazi parçalanması, miras sonrası arazi intikal sorunları, itilaflar, kayyum atamaları gibi birçok nedenle çiftçilerin ve arazilerin önemli bir bölümü ÇKS kaydı dışında görünüyor.
TÜKAS atıl kaldı
Tarım Bakanlığı, 2014’te 10 bin personeliyle Türkiye’nin tüm arazi varlığını, çiftçi sayısını, tarımsal makinaları adres ve kimlik bilgileriyle birlikte ortaya koyan TÜKAS isminde kapsamlı bir veri tabanı oluşturdu.
TÜKAS, ÇKS’den farklı olarak tarımsal faaliyetlerin tamamını kapsayacak bir boyuta ulaştı. Ancak bu geniş veri tabanı bugüne kadar bomba yapımının önlenmesi amacıyla Türkiye’nin sadece gübre ihtiyacının belirlenmesinde kullanıldığı için sistem atıl kaldı.