Corona virüsü salgınının ihracat ve turizm gelirlerinde sert düşüşe neden olması Mart ve Nisan’da cari işlemler dengesini olumsuz etkilerken, cari dengenin Mayıs ayında 4 milyar dolar açık vermesi bekleniyor. Yıl sonunda ise açığın 18 milyar dolar seviyesine yükselmesi öngörülüyor.
Reuters’ın toplam 12 kurumun katılımı ile gerçekleştirdiği ankette yıl sonu beklentileri geçen ay yapılan ankette 7.8 milyar dolar açık seviyesindeyken son ankette belirgin bir yukarı yönlü revizyonla açık beklentisi 18 milyar dolara yükseldi.
Revizyonda turizmin zayıf seyri, küresel ekonomik aktivitenin ihracat artışını sınırlaması dikkat çekiyor. Emtia fiyatlarındaki yükseliş de sınırlı da olsa etkili.
“BOZULMA MART-NİSAN’DA HIZLANDI”
QNB Finansbank Ekonomisti Deniz Çiçek, geçen sene sonlarından itibaren cari dengenin tekrar bozulma eğilimine girdiğini belirterek, Mart ayı ile birlikte corona virüsü salgınının ihracat ve turizm gelirlerinde çok sert düşüşe neden olduğunu ve Mart ve Nisan’da cari işlemler dengesinde bozulmanın hızlandığını söyledi.
Mayıs verilerinin dış ticaret açığının geçen yılın aynı ayından 1.7 milyar dolar yüksek olduğunu gösterdiğini kaydeden Çiçek, “Turizmde de geçen senenin aynı ayında 2 milyar dolar olan net seyahat geliri bu sene olmayacak. Ayrıca bavul ticareti ve çeşitli hizmet gelirleri de gerileyeceğinden, Mayıs’ta cari işlemler dengesinin 3.9 milyar dolar açık vermesini bekliyoruz” dedi ve ekledi:
“Salgının dünyada yayılmaya devam etmesi ve seyahat kısıtlamalarının sürmesi turizmin görünümünü olumsuz etkiliyor. Öte yandan uygulanan makroekonomik teşvikler iç taleple birlikte ithalat talebini de destekliyor. Bu gelişmeleri dikkate alarak, cari işlemler dengesinin yılsonunda 25 milyar dolar seviyelerine genişleyeceğini tahmin ediyoruz.”
AÇIK GEÇTİĞİMİZ KASIM’DA BAŞLAMIŞTI
Ödemeler dengesinin önemli bir bölümünü oluşturan dış ticaret açığı ise Mayıs’ta yıllık bazda %102.7 artarak 3.42 milyar dolara yükseldi.
Geçen yılın büyük bölümünde görülen cari işlemler fazlası ekonomik aktivitedeki toparlanma ile artan ithalatın etkisiyle Kasım itibarıyla yerini cari açığa bırakmıştı.
Ticaret Bakanlığı öncü verilerine göre, normalleşme sürecinin başlamasıyla beraber ihracat Haziran’da yaklaşık %16 artış gösterdi. Aynı dönemde ithalat artışı yaklaşık %8 ile daha sınırlı kaldı. Bu trendin ve normalleşme sürecinin takip eden aylarda da ne yönde gerçekleşeceği yakından izleniyor.
Mayıs 2018’de yıllık bazda $52.4 milyar yükselen cari açık, TL’nin sert değer kaybı ile birlikte önce ciddi bir düşüş kaydetti daha sonra ise açık yerini fazlaya bıraktı. Cari fazla ise ekonomik toparlanmanın da etkisiyle bu yıla girerken yerini yeniden cari açığa bıraktı.
TL bu yıl da dolar karşısında yaklaşık %13 değer kaybı yaşadı. Bu kayıpta ödemeler dengesine ilişkin olası problemlere yönelik endişeler de etkili oldu. Ancak son dönemde bu endişeler küresel risk iştahındaki artışla gündeme daha az geliyor.
TCMB, Mayıs ayına ilişkin ödemeler dengesi istatistiklerini 13 Temmuz’da saat 1000’da açıklayacak. REUTERS