Bugün ekonomide ne oldu? (27.11.2020) / Haberin Peşinde Urfa
Dolar/TL, 7.80 seviyesinin altına indi. Merkez Bankası (TCMB) zorunlu karşılıklarda (ZK) kredi büyümesine göre farklılaşmayı kaldırırken, TL ve yabancı para ZK’ları da belirli vadelerde artırdı. Ekonomik güven endeksi ekim ayında 92,8 iken, kasım ayında yüzde 3,5 oranında azalarak 89,5 değerine düştü. İşte bugün piyasalarda yaşananlar…
1) DOLAR NE KADAR OLDU?
Ekonomi ve hukuk politikalarında değişim yaşanacağı beklentileriyle 7.5’li seviyelere geriledikten sonra 7.90 sınırında tutunan dolar/TL, Merkez Bankası’nın zorunlu karşılık hamlesinden sonra 7.80 seviyesinin altına indi.
Lokal yatırımcılar Albayrak’ın istifasının ardından döviz ve altın varlıklarını 2 haftada 4 milyar dolar artırarak 228.2 milyar dolarla yeni tarihi zirveye çıkardılar. Yılbaşından beri artış 35 milyar dolara ulaştı.
Yabancılar ise aynı iki haftada 1.5 milyar doları portföy yatırımı olmak üzere bankacıların hesaplamalarına göre 6 milyar doların üzerinde Türkiye varlıklarını artırdılar. Yabancı portföy işlemleri, son iki haftadaki girişlerle yılbaşından beri çıkış 13.5 milyar dolardan 12.2 milyar dolara geriledi.
2) MERKEZ’DEN ZORUNLU KARLILIK HAMLESİ
Merkez Bankası (TCMB) zorunlu karşılıklarda (ZK) kredi büyümesine göre farklılaşmayı kaldırırken, TL ve yabancı para ZK’ları da belirli vadelerde artırdı.
TCMB’den yapılan açıklamada, adımın “fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda parasal aktarım mekanizmasının etkinliğini artırmak için” yapıldığına dikkat çekilirdi. Banka bu adımı atabileceğine ilişkin sinyali dün PPK özetlerinde vermişti.
TCMB ilgili değişikliklerle, rezerv opsiyon kullanım oranlarının aynı seviyede kalması halinde, sistemin zorunlu karşılık tesislerinin yaklaşık 12.3 milyar TL ve 5.7 milyar dolar karşılığı döviz ve altın cinsinden artmasını öngörüyor.
Öte yandan ZK’da reel kredi büyümesine göre farklılaşma ZK oranlarının yanı sıra faiz/nema oranları uygulaması da kaldırıldı. TCMB, ZK ve faiz/nema oranlarının tüm sektör için aynı oranlar üzerinden uygulanmasına ve TL cinsinden ödenen ZK faiz/nema oranının tüm sektör için % 12 olarak uygulanmasına karar verdi.
3) SWAP HARİÇ NET REZERV -48 MİLYAR DOLAR OLDU
Merkez Bankası (TCMB), ekim ayı “uluslararası rezervler ve döviz likiditesi” raporunu açıkladı. Buna göre, bankanın resmi rezerv varlıkları, bir önceki aya göre yüzde 6,1 artarak 84,5 milyar dolara yükseldi.
Bu dönemde alt kalemler itibarıyla, döviz varlıkları bir önceki aya göre yüzde 12,4 artarak 40,8 milyar dolar, altın cinsinden rezerv varlıkları da yüzde 0,8 artarak 42,1 milyar dolar oldu.
TCMB’nin bankalardan TL karşılığında belirli bir süre için ödünç aldığı döviz (swap) miktarı eylülde 62,9 milyar dolarken ekimde 66,9 milyar dolara yükseldi. Swap hariç net rezerv -45,9 milyar dolardan -48 milyar dolara geriledi.
4) EKONOMİYE GÜVEN AZALDI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2020 yılı Kasım ayı Ekonomik Güven Endeksi verisini paylaştı. Buna göre, ekonomik güven endeksi ekim ayında 92,8 iken, kasım ayında yüzde 3,5 oranında azalarak 89,5 değerine düştü. Ekonomik güven endeksinin 100’den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100’den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor.
Ekonomik güven endeksindeki düşüş, tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı.
Tüketici güven endeksi bir önceki aya göre kasım ayında yüzde 2,2 oranında azalarak 80,1 değerini, reel kesim güven endeksi bir önceki aya göre yüzde 2,1 oranında azalarak 107,4 değerini, hizmet sektörü güven endeksi yüzde 2,8 oranında azalarak 77,5 değerini, inşaat sektörü güven endeksi yüzde 5,7 oranında azalarak 79,0 değerini aldı. Perakende ticaret sektörü güven endeksi aynı seviyede kalarak 95,0 değerini aldı.