Bugün ekonomide ne oldu? (03.11.2020) / Haberin Peşinde Urfa
Dolar/TL 8.54 seviyesinin üzerine çıkarak rekor kırdı. TÜFE aylık yüzde 2.13, yıllık ise 11.89 arttı. Devletin maktu vergi ve cezaları ile parasal limitlerinin yıl başından itibaren artacağı düzeyi ifade eden yeniden değerleme oranı yüzde 9.11 oldu. Merkez Bankası döviz ve altın karşılığı TL verdiği swap piyasasındaki TL faizini 150 baz puan artırarak %11.75’ten %13.25’e yükseltti. İşte bugün piyasalarda yaşananlar…
1) DOLAR NE KADAR OLDU?
Dolar/TL 8.54 seviyesinin üzerine çıkarak bugün de rekor kırmaya devam etti. TL’de benzer para birimlerinden negatif ayrışma ile birlikte görülen sert değer kaybı TCMB’nin beklentilerin aksine politika faizini sabit tutup sıkılaştırmayı faiz koridorunu genişleterek yapması ile belirginleşti.
Son dönemde jeopolitik gelişmelerle AB ve ABD ile gerilimin artabileceği endişeleri ve ABD seçimleri de TL’de değer kaybına etki eden unsurlara eklendi. ABD seçimlerinde bugün oy vermenin sona erecek olması küresel piyasalarda geçen hafta baskı unsuru oluşturmuştu.
TCMB’nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti dün 5 baz puan artışla %13.45 seviyesine yükseldi. Temmuz ortasından beri 600 baz puan civarında sıkılaştırmaya gidildi ve fonlama maliyeti 2020’de uygulanan en yüksek orana çıktı.
2) ENFLASYON RAKAMLARI AÇIKLANDI
TÜFE’de 2020 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 2,13, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 10,64, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11,89 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 11,74 artış gerçekleşti.
Ekim 2020’de, endekste kapsanan 418 maddeden, 52 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 42 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 324 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
3) YENİDEN DEĞERLEME ORANI BELLİ OLDU
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Yurt İçi Üretici Fiyatlarının ekim ayı itibariyle 12 aylık ortalamasını yüzde 9.11 olarak açıkladı. Yeniden değerleme oranı (YDO) olarak kabul edilen bu oran devletin maktu vergi ve cezaları ile parasal limitlerinin yıl başından itibaren artacağı düzeyi ifade ediyor.
1 Ocak 2021’den itibaren devletin halktan topladığı vergi ve harçlarla başta trafik cezası olmak üzere her türlü para cezaları yüzde 9.11 oranında artacak.
Halkın üzerine yağacak zamlar yüzde 9.11 olarak belirlenirken hükümet memurlarla memur emeklilerinin maaş ve aylıklarına yıl başında yüzde 3, temmuz ayında yüzde 3 olmak üzere toplamda yüzde 6.1 zam yapacak.
4) MERKEZ, SIKILAŞTIRM ADIMLARINA DEVAM ETTİ
TCMB fonlama maliyetini artıran sıkılaştırma adımlarına devam etti. Merkez Bankası döviz ve altın karşılığı TL verdiği swap piyasasındaki TL faizini 150 baz puan artırarak %11.75’ten %13.25’e yükseltti.
TCMB likidite kanalıyla para politikasında yaptığı sıkılaştırma adımları çerçevesinde, piyasadaki faizleri belirleyen bankaların ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini yükseltecek adımlar atıyor. TCMB şu anda yüzde 10.25 seviyesindeki politika faizinden fonlama yapmıyor.
TCMB bugünkü adımıyla bankalara TL likidite sağladığı bir kanalın daha maliyetini yükseltmiş olacak. Bankacıların verdiği bilgiye göre sistemin fonlama ihtiyacının yaklaşık %60’ı döviz-TL swap işlemleriyle sağlanıyor.
