Bugün ekonomide ne oldu? (02.12.2020) / Haberin Peşinde Urfa
Dolar/TL 7.85 seviyesinde yatay seyretti. Dış ticaret açığı Kasım’da yüzde 155.4 artışla 5.07 milyar dolar oldu. Corona virüsü pandemisinin iş gücü piyasasına etkilerini en aza indirmek ve istihdamı desteklemek amacıyla kısa çalışma ödeneği, SGK primi ve vergi teşviklerinin uygulama süresi uzatıldı. İşte bugün piyasalarda yaşananlar…
1) DOLAR NE KADAR OLDU?
Dolar/TL 8 seviyesinin altında yatay bir seyir izlerken piyasalarda küresel gelişmeler corona virüste artan yayılım ve lokallerin döviz işlemleri izleniyor. Kur bugün 7.85 seviyesinde yatay seyretti.
TCMB’nin kamu bankaları aracılığıyla yaklaşık 1.5 yıl devam ettirdiği döviz satışları son dönemde görülmüyor. Ancak banka bu döviz arzı ile rezervlerinin yaklaşık 130 milyar dolarını kaybetti.
Bankacıların hesaplamalarına göre sahipliği TCMB’ye ait döviz rezervi eksi 50 milyar dolar civarında. TCMB’nin döviz rezervlerinin önemli bölümünü altın ve lokal bankalardan aldığı dövizler oluşturuyor. Bankacılar son dönemde herhangi bir rezerv satışı görmüyorlar. Aksine bu uygulamaların terse çevrilmesini bekliyorlar.
Piyasa TCMB’nin önümüzdeki dönemde rezerv birikimi yapması gerektiği konusunda hemfikir. Geçmişte rezerv artışı ile iligli en çok kulanılan yöntemler reeskont kredisi ve döviz alım ihaleleri. Hali hazırda reeskont kredileri ilk 11 ay itibarıyla TCMB rezervlerine yaklaşık 22 milyar dolar katkı yaptı. Döviz alım ihalesi ise 2020’de yapılmadı.
2) DIŞ TİCARET AÇIĞINDA BÜYÜK ARTIŞ
Ticaret Bakanlığı tarafından bugün açıklanan öncü verilere göre dış ticaret açığı Kasım’da %155.4 artışla 5.07 milyar dolar, ihracat %0.95 azalarak 16.09 milyar dolar ithalat ise %16.07 artarak 21.16 milyar dolar oldu.
Dış ticaret açığı yılın ilk 11 ayında 24.4 milyar dolar ile rekor düzeye ulaşan altın ithalatı öncülüğünde bir önceki yıl aynı döneme göre %82.51 artışla 45.34 milyar dolara ulaştı.
İhracat ilk 11 ayda %8.31 azalarak 151.7 milyar dolar, ithalat ise %3.55 artarak 197.05 milyar dolar oldu.
3) KÇÖ, SGK VERGİ PRİMİ VE VERGİ TEŞVİKLERİNİN UYGULAMA SÜRESİ UZATILDI
Corona virüsü pandemisinin iş gücü piyasasına etkilerini en aza indirmek ve istihdamı desteklemek amacıyla kısa çalışma ödeneği, SGK primi ve vergi teşviklerinin uygulama süresi uzatıldı.
Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan üç ayrı Cumhurbaşkanı kararı uyarınca, 31 Aralık’ta sona ermesi öngörülen kısa çalışma ödeneği uygulamasının süresi 30 Haziran 2021’e kadar uzatıldı.
Çalışma Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, “3 ay olan yararlanma süresi de 6 aya çıkarıldı. Normal çalışma düzenine geçen işyerlerimiz için Normalleşme Desteği adı altında bu desteklerimizi sürdüreceğiz. Böylece istihdamı korumaya devam edeceğiz” dedi.
Aynı gazetede yer alan diğer Cumhurbaşkanı kararına göre, işsizlik sigortası kanununun geçici 10. maddesiyle düzenlenen ve sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarın İşsizlik Sigortası tarafından karşılanmasına yönelik uygulamanın süresi, 31 Aralık 2022 tarihine kadar uzatıldı. Uygulamanın süresi 31 Aralık’ta doluyordu.
İşsizlik sigortası kanununun geçici 19. maddesinde (1) ve (10) fıkralarda yer alan kapsam dahilindeki iş yerlerinde çalışanlar için işverenlerin SGK’ya ödeyecekleri işveren prim desteği uygulamasının süresi 30 Aralık’tan 30 Aralık 2022’ye, Aralık 2020’ye kadar 12 ay süreyle uygulanması öngörülen prim desteği süresi de 2022 yılı sonuna kadar uzatıldı.
İşsizlik sigortası kanununun geçici 21. maddesiyle düzenlenen ve çalışanların gelir vergisinin asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra kalan kısmının verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilmesiyle damga vergisine yönelik teşvik uygulamasının süresi 31 Aralık’tan 31 Aralık 2022 tarihine kadar uzatıldı.
