Borsa başladığı yere döndü… / Haberin Peşinde Urfa
Borsa İstanbul’da bu yıl sıra dışı gelişmeler yaşandı. Yabancılar 5,6 milyar dolarlık hisse satıp çıkarken, yabancı oranı 16 yıl sonra yüzde 50’nin altına geriledi. Geçen sene 24 bin artan yatırımcı sayısı, bu yıl 648 binle astronomik seviyede arttı. Borsaya olan inanılmaz ilgiye rağmen şirketlerin toplam değerini yansıtan endeks hâlâ yıl başındaki seviyesinde.
Borsa İstanbul’da bu yıl sıra dışı bir gelişme yaşandı ve yatırımcı sayısında adeta patlama oldu. Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre, yıl başında 1 milyon 203 bin 438 olan Borsa İstanbul’daki toplam yatırımcı sayısı, 8 Ekim itibarıyla 1 milyon 851 bin 763’e yükselmiş durumda. 9 ayda borsaya giriş yapan yatırımcı sayısı 648 bin 325 oldu.
Geçtiğimiz yıl yatırımcı sayısının sadece 24 bin 519 arttığı düşünüldüğünde, 2020’deki artışın sıra dışılığı daha açık görülüyor. Ancak bu dönemde BİST 100 endeksi, sert dalgalanmaların ardından başladığı noktaya döndü. Yıla 115 bin puan seviyelerinden başlayan endeks, bugün de aynı noktada. Sadece iki sıfır atıldığı için rakam “1150”.
Bu dönemde endeks, kapanış rakamları olarak ocakta 123 binle zirveyi, martta 84 binle dip seviyeleri gördü ancak şu an yıla başladığı noktada. Ocak-Eylül dönemi enflasyonunun yüzde 8,33 olduğu düşünüldüğünde, hisse bazında büyük farklar olsa da borsa yatırımcısına reelde (yani enflasyondan arındırılmış rakamla) kaybettirdi.
YABANCI KAÇTI, YERLİNİN AKINI YETMEDİ
2020’nin Borsa İstanbul açısından en olumsuz yanı, yabancı kaçışı oldu. Yıl başında 32 milyar 421 milyon dolar olan yabancıların (yurt dışı yerleşikler) elindeki hisse senetlerinin stok değeri, 2 Ekim itibarıyla 20 milyar 980 milyon dolara gerilemiş durumda. 9 aylık düşüş oranı yüzde 35,3 oldu.
Yabancıların elindeki hisselerin stok değerindeki 11 milyar 441 milyon dolarlık erimenin 5 milyar 561 milyon doları yabancıların ellerindeki hisseleri satıp çıkmasından, 5 milyar 880 milyon doları ise TL’nin dolar karşısındaki sert değer kaybının getirdiği değerleme farkından kaynaklandı.
Yabancı kaçışıyla birlikte, Borsa İstanbul’da yabancı payı yıl başındaki yüzde 66’lık seviyeden yüzde 47’ye geriledi. Bu rakam son 16 yılın en düşüğü olarak kayıtlara geçti. Halka açıklık oranı yüzde 0,12 gibi çok düşük bir seviyede olan QNB Finansbank çıkarıldığında, yabancı oranı daha düşük seviyelere iniyor.
Bu yıl borsaya görülmemiş şekilde yerli yatırımcı girmesiyle birlikte bazı vatandaşlar büyük maddi kayıplar yaşadı. Borsa İstanbul ise hazırladığı videoda vatandaşlara, “Borsa oynanmaz borsada yatırım yapılır” uyarısında bulunmuştu.