Bas bas paraları binaya / Haberin Peşinde Urfa
TCMB’nin parasıyla İstanbul Finans Merkezi’ne Avrupa’nın en yüksek binası yapılıyor. Davet usulü .leyle Limak’a verilen kaba inşaatın maliyeti gizleniyordu. Söz konusu iş için ödenecek meblağ ortaya çıktı. İstanbul Finans Merkezi projesinin tam ortasınd…
TCMB’nin parasıyla İstanbul Finans Merkezi’ne Avrupa’nın en yüksek binası yapılıyor. Davet usulü .leyle Limak’a verilen kaba inşaatın maliyeti gizleniyordu. Söz konusu iş için ödenecek meblağ ortaya çıktı.
İstanbul Finans Merkezi projesinin tam ortasında yer alan 15 bin 960 metrekarelik arazide yükselecek Merkez Bankası (TCMB) binasının kaba inşaatının maliyeti ortaya çıktı. Yasal düzenlemeyle ‘zırh’ getirilen gizli .lenin sonucuna göre, Limak binanın kabuk ve çekirdeği için 2 milyar 285 milyon lira alacak.
YÖNTEM DEĞİŞTİ
TCMB’nin finans merkezindeki binasının inşaatı için TOKİ 2017’de “arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı” modeliyle iki kez .leye çıkmış, ancak tekliflerin yeterli bulunmaması nedeniyle .leler iptal edilmişti. Ağustos 2017’de yapılan üçüncü .leyi ise idare payı 180 milyon lira olmak üzere 1 milyar 440 milyon lira teklif veren İntaş Taahhüt Yapı Sanayi kazanmıştı. Ancak firma inşaata başlayamadı ve projeden çekildi. Bunun üzerine AKP iktidarı projenin TCMB’nin kasasından yaptırılmasına karar verdi. 12 Şubat 2020’de Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile de TCMB’nin yapacağı bazı mal, hizmet alımları ile yapım işleri, Kamu .le Kanunu kapsamı dışına çıkarıldı. Düzenleme ile TCMB’nin kendisinin belirleyip davet ettiği firmalarla pazarlık usulü .le yapması sağlandı. Genel müdürlük binası için Mayıs 2020’de TCMB “anahtar teslim” yöntemiyle “sır” bir .le gerçekleştirdi. Davet edilen isteklilerin teklif verebildiği .lede en düşük yapım bedeli Limak’tan geldi.
RAPORDA YAZIYOR
Limak ile 2 Haziran 2020’de imzalanan sözleşmenin detayları Sayıştay’ın raporunda ortaya çıktı. Buna göre TCMB, binanın kaba inşaatı için el
sıkıştığı Limak’a toplam 2 milyar 285 milyon lira ödeme yapacak. Eğer TOKİ’nin modeliyle inşaat yapılsaydı, bankanın kasasından bir kuruş çıkmayacak, gayrimenkullerin satışından da gelir elde edilecekti. Kaba inşaatın tamamlanmasının ardından yeni bir .le ile dış cephe ve iç tasarımın tamamlanması bekleniyor.
TCMB’nin binası bittiğinde böyle görünecek.
2015 yılında TCMB tarafından düzenlenen tasarım yarışmasını kazanan Almanya merkezli mimarlık firması HPP’nin hazırladığı mimari proje geçtiğimiz yılın başında iptal edilmişti. Ardından, TCMB’nin İstanbul Finans Merkezi’ndeki genel müdürlük binası için Ankara’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ile Marmaris’teki Yazlık Saray’ın mimarı olan Şefik Birkiye’nin şirketi VizzionArchitects ile el sıkışıldı. Birkiye’nin tasarladığı proje hayata geçirildikten sonra Merkez Bankası binası 310 metre yüksekliğindeki iskelet yapısıyla tamamlandığında Avrupa’nın en yüksek binası olacak. Bina anten kulesi ile birlikte 352 metreyi buluyor.
Yatay mimari vurgusu yapan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “İstanbul’a .net ettik, hâlâ da .net ediyoruz” demişti. İşte Erdoğan’ın uyarıları:
3 ŞUBAT 2019: Öyle 50 kat, 60 kat, 70 kat bir mimari, aslında bizim medeniyet ruhumuza da uygun bir mimari değildir.
21 EKİM 2017: 40 kat, 100 kat binalar yapmak sizi medeni yapmıyor ama biz de bu tuzağın içine düştük. İstanbul gerçekten müstesna bir şehirdir. Ama biz bu şehrin kıymetini bilmedik, biz bu şehre .net ettik. Ben de bundan sorumluyum.
1 TEMMUZ 2016: İstanbul’a çok yanlışlar yaptık. Onu da söyleyeyim. Ucube inşaatlar yaptık.