Beyin ve Sinir Hastalıkları Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ersin Erdoğan, “Ani sıcaklık değişikliklerinde özellikle 1-2 hafta risklidir. Bu sıcaklık 1-2 haftadan fazla devam ettiği zaman vücut buna alışıyor ve vücut kendi termometresini çalıştırıyor. Bu şekilde de kişinin sıcak çarpması hadisesinin ortaya çıkması azalıyor” dedi. Prod. Dr. Erdoğan, sıcaklardan en çok beynin etkilendiği uyarısını yaptı.
Beyin ve Sinir Hastalıkları Cerrahisi Uzmanı ve Türk Nöroşirürji Derneği üyesi Prof. Dr. Ersin Erdoğan, yüksek sıcaklıkların sıcak çarpması ve beyin kanamalarına neden olabileceğini söyledi. Vücut ısısının enfeksiyon dışında belli bir derecenin üzerine çıkmasının nedeninin de sıcak çarpması olduğunu belirten Prof. Dr. Erdoğan, özellikle vücut ısısının 40 derece olması halinde mutlaka acil müdahale gerektiğini kaydetti.
Erdoğan, “Sıcak çarpmasında ortaya çıkan hadise şudur; vücudun normalde dışarıdaki ısıyı dengelemesi gerekiyor. Örneğin; dışarıdaki ısı 45 derecede olabilir; ama vücut sıcaklığı 36-37 derece arasında devam eder. 2 yaşından küçük çocuklarda ya da 65 yaş üstü kişilerde, kronik hastalığı olanlarda veya bulunduğu pozisyon itibarıyla sıcağın etkisini vücudun tolera edemediği hallerde mutlaka vücut sıcaklığı yükseliyor” dedi.
‘BEYİN EN ETKİLENEN ORGAN’
Prof. Dr. Erdoğan, ani sıcaklık değişimlerinde dikkat edilmesi gerektiğini kaydederek, daha soğuk yerden sıcak bir yere seyahat edildiği zaman kişilerin vücut ısısının ortama alışabilmesinin en az 1-2 hafta içinde olduğunu söyledi. Erdoğan, şunları kaydetti:
“O yüzden ani sıcaklık değişikliklerinde özellikle 1-2 hafta risklidir. Bu sıcaklık 1-2 haftadan fazla devam ettiği zaman vücut buna alışıyor ve vücut kendi termometresini çalıştırıyor. Bu şekilde de kişinin sıcak çarpması hadisesinin ortaya çıkması azalıyor.
Sıcak çarpmasındaki olay şu; vücut ısısı çok yükseldiği ve vücudumuzun da büyük bir kısmı su olduğu için su kaybına bağlı sıkıntılar ortaya çıkıyor. Beyin de burada en etkilenen organlardandır. Bunun yanında kalp, böbrek ve akciğerler de etkileniyor; ama beynin etkilenmesi kişide sinirlenme, agresif hareketler, şuur durumunda değişiklikler, konuşma bozukluğu ve komaya kadar ileriye giden sıkıntılar ortaya çıkıyor.
MİDE BULANTISI VARSA…
Bu kişi başının çok ağrıdığını, mide bulantısı ve kusma şikâyetlerinin olduğunu söylüyor. Eğer kişide bu bulgular varsa, ölçülen ateş değeri yüksekse mutlaka acil yardım alınması gerekiyor. Acil yardım gelene kadar kişinin serin bir yere götürülmesi, soğuk su ya da buzla ısısının düşürülmeye çalışılması yapılması gereken durumlardan bazılarıdır.”
‘KANIN PIHTILAŞMASIYLA ORTAYA ÇIKABİLİR’
Kişinin sıcaktan etkilenmesiyle tansiyonun da yükselebildiğini, bu durumun beyin kanamasına neden olduğunu belirten Erdoğan, “Sıcaktan etkilenerek, sıvı miktarında azalmayla genelde damarların içerisinde dolaşan kanın pıhtılaşması ortaya çıkabilir. Ancak yüksek tansiyon durumunda ya da beyinde altta yatan bir problem varsa hasta kendini beyin kanamasıyla gösterebilir.
Bu durumda daha çok beyindeki tıkanma ve kanama, beynin belli bir bölgesinin fonksiyonunu yapmamasıyla kendini gösteriyor. Bu durumda da kişinin konuşmasının bozulması, bir bölgesinde felç olması gibi bulgularla ortaya çıkıyor. Böyle bir durum varsa hem sıcak çarpmasının etkisinin olabileceğini düşünerek, beyinde felç durumunu tetikleyen tıkanma veya kanamanın olduğunu düşünmek gerekiyor” diye konuştu.
‘PAMUKLU GİYSİLER TERCİH EDİLMELİ’
Prof. Dr. Erdoğan, kişilerin aşırı sıcak havadan kendilerini korumalarını, özellikle saat 11.00 ile 16.00 arasında daha dikkatli olunması gerektiğini belirterek, “Eğer sıvı miktarımızı iyi alırsak sıcak çarpmasına çok maruz kalınması mümkün değil. Sıcak ortamlarda çalışmak zorunda olan kişiler mutlaka dikkat etmeleri gerekiyor. Sıcaktan etkilenmemeleri için aldıkları sıvı miktarına dikkat edecekler. Giyilen kıyafetlere dikkat edilmeli, pamuklu giysiler tercih edilmelidir. Antipsikotik ilaçlar alan kişiler, illegal kullanılan ilaçlar sıcak çarpması riskini artırıyor. Sıcak havada alkol alımı da özellikle vücudun sıcağı dengelemesi fonksiyonunu ortadan kaldırıyor. Tabii ki bu durumda da sıcak çarpma riski yükseliyor” dedi. DHA