Genellikle halk arasında göz tembelliği olarak da bilinen ambliyopi, 40 yaş altı insanlarda görme kaybına neden olur. Ambliyopi bebeklerde ve küçük çocuklarda görme kaybının en yaygın nedenidir. Peki, ambliyopi nedir? Nedenleri ve tedavisi hakkında merak edilen tüm detaylar haberimizde…
Ciddi ve kalıcı görme kusuru, derinlik algılamasında kayıplar ve eğer normal gözde hastalık veya yaralanma olursa, ömür boyu az görme gibi sonuçları olan ambliyopi nedir? Nedenleri ve tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik.
AMBLİYOPİ (GÖZ TEMBELLİĞİ) NEDİR?
Ambliyopi veya halk arasında bilinen adıyla göz tembelliği; reçeteli gözlükler veya kontakt lenslerle bile bir gözün normal görme keskinliğine ulaşamadığı bir görme gelişimi bozukluğudur. Sadece bir gözde meydana gelir.
Normal görme, yaşamın ilk birkaç yılında gelişir. Doğumda bebekler çok zayıf görüşe sahiptir, ancak gözlerini kullandıkça görme gelişir, çünkü beyindeki görme merkezleri gelişir. Bebekler çeşitli nedenlerle gözlerini kullanamazlarsa, görme merkezleri düzgün gelişmez ve gözlerin yapılarının normal görünümüne rağmen görme azalır.
AMBLİYOPİ NEDENLERİ
Ampliyopinin genel olarak nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak birçok vakada genetik yatkınlıktan söz edilebilir. Ailesinde sampliyopi hikayesi bulunan çocukların erken yaşta göz doktoruna görünmesi çok önemlidir.
Diğer nedenler şöyle sıralanabilir:
Şaşılık
Genellikle gözler bir çift olarak birlikte hareket eder. Ancak şaşılık olan çocuklarda gözler hizalanmaz. Bir göz içeri, dışarı, yukarı veya aşağı kayabilir. En sık görülen sebeptir.
Gözler arasındaki görüş netliğinde farklılık (refraktif ambliyopi)
Her gözdeki dereceler arasında önemli bir fark vardır. Amblyopi tek gözün diğerine göre daha fazla miyopik, hipermetropik ya da astigmatik olmasıyla oluşmaktadır. Bulanık gören göz yok sayılır ve ambliyopi gelişir. Gözler normal gözükmektedir ama tek göz diğerine göre daha az görmektedir. Bu en zor tanı konan ambliyopi nedenidir ve sıkı takibin yapılması gerekmektedir.
Göz dokularının geçirgenliğinin bozulması
Katarakt yada görüntünün net olarak odaklanmasını engelleyecek her türlü durumda ambliyopi gelişmektedir. Bu en ağır ambliyopi tipidir.
Kırma kusuru
Her iki gözde 3 dereceden fazla hipermetrop veya 7-8 derece miyopi varlığı her iki gözün birden tembelliği ile sonuçlanır.
AMBLİYOPİ TEDAVİSİ
Erken tanı ve tedavi ile göz tembelliği ile baş etmek mümkündür. Görme tembelliği çocukluğun ilk yıllarında tedavi edilmesi çok önemlidir. En iyi sonuçlar, 7 ila 17 yaş arasındaki çocukların yarısının tedaviye yanıt vermesine rağmen, tedavi 7 yaşından önce başladığında ortaya çıkar.
Ambliyopinin en önemli tedavilerinden biri, kırma kusurunu gözlük ve / veya kontakt lenslerin düzenli kullanımı ile düzeltmektir. Ambliyopi tedavisinin diğer ana dayanakları, mümkün olduğunca net bir görüntü elde etmeyi ve çocuğu daha zayıf gözü kullanmaya zorlamaktır. Bunun için hastanın yaşına ve görme tembelliğinin derinliğine göre belirlenen sürelerle sağlıklı göze kapama tedavisi planlanır. Göz kapama tedavisinde yapışkanlı göz kapatma pedleri ile iyi gören göz kapatılır ve kişinin tembellik olan gözü kullanması sağlanır. Göz doktoru tarafından önerilen sürenin sonunda görme keskinliğinde artış miktarı saptanır. Kapama tedavisinin gün içindeki süresi ve devam edilmesi gereken süre tekrar belirlenir. Düzenli takip ile görme keskinliğinde artış sağlanmaktadır.
Göz tembelliğinin cerrahi bir tedavisi yoktur. Buna neden olan şaşılık veya göz kapak düşüklüğü ise, öncelikle cerrahi ile tedavi edilir.
