ABD’den doğalgazda Doğu Avrupa hamlesi / Haberin Peşinde Urfa
Son yıllarda doğalgaz üretimini artıran ABD, bunu Avrupa’ya satmak istiyor. Yunanistan’da kurulacak Dedeağaç LNG tesisi ile ABD bölgede Rusya’ya karşı “Ben de varım” diyor.
TürkAkım boru hattı projesi ve Karadeniz’deki 320 milyar metreküplük doğalgaz keşfi sonrası, Avrupa enerji piyasalarını etkileyecek yeni bir hamle ABD’den geldi. Son yıllardaki kaya gazı üretimi ile dünya doğalgaz liginde öncü rol almak isteyen ABD, Yunanistan’ın Dedeağaç (Alexandroupolis) şehrine inşa edilecek sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) terminali ile ürettiği doğalgazı Doğu Avrupa ülkelerine pazarlayacak. En son Bulgaristan da, Dedeağaç’taki LNG projesine yüzde 20 ortak oldu. Yunanistan’ın Gastrade şirketi ile Bulgaristan’ın Bulgartransgaz şirketi LNG projesini birlikte yürütecekler. Projenin 2023 yılında devreye girmesi planlanırken, Dedeağaç’tan Bulgaristan’a boru hattıyla taşınacak doğalgazın Avrupa ülkelerine gönderilmesi planlanıyor. Proje ile bu iki ülke Türkiye’den boru hattı ile gelen doğalgaza olan bağımlılıklarını da azaltacaklar.
Düzenlenen imza töreninde konuşan Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov, doğalgazda Rusya’ya olan bağımlılığı azaltmak ve Yunanistan ile birlikte Doğu ve Orta Avrupa için yeni hub olmak istediklerini açıkladı.
Mavi Akım’dan sonra Rusya’dan Türkiye’ye Karadeniz’in altından bağlanan ikinci boru hattı olan TürkAkım’da her biri yıllık 15.75 milyar metreküp doğalgaz kapasiteli iki hat bulunuyor. Bu hatlardan biri Türkiye’ye, diğeri de Avrupa’ya doğalgaz akışını sağlayacak. Dedeağaç’ta inşa edilecek LNG projesinin yıllık kapasitesinin ise 6.1 milyar metreküp olduğu açıklandı. ABD, Dedeağaç LNG projesi ile Rusya’nın enerjide Avrupa’daki etkinliğini kırmak istiyor.
GERGİNLİK YAŞANIYOR
Başta Almanya ve Fransa olmak üzere Avrupa ülkeleri, doğalgaz ihtiyacının büyük kısmını Rusya’dan karşılıyor. Doğalgazda büyük bir üretici konumuna gelen ABD de, Avrupa ülkelerinin müttefiklik nedeniyle kendisinden gaz almasını istiyor. Ancak Avrupa ülkeleri ABD’den LNG şeklinde gelecek gaza sıcak bakmıyor. Rusya’da çıkarılan doğalgazı Baltık Denizi altından Avrupa’ya taşıyacak olan yıllık 55 milyar metreküp kapasiteli Kuzey Akım 2 boru hattı projesi yüzünden Almanya ve ABD arasında ilişkiler gerilmişti. ABD’nin tehdit boyutuna varan baskılarına rağmen Almanya projeden çekilmedi.
TÜRKİYE, ABD’NİN MÜŞTERİSİ OLDU
Türkiye’de kullanılan doğalgazda LNG’nin payı hızla artıyor. Toplam doğalgaz ithalatında LNG 2017’de yüzde 19.5 pay alırken, bu oran 2018’de yüzde 22.5’e, geçen yıl ise yüzde 28’e çıktı. ABD, Katar’dan sonra en fazla LNG ithalatı yapılan ülke oldu. Türkiye’nin spot LNG ithalatında ABD’nin payı 2017’de yüzde 16 oldu. Bu oran 2018 yılında yüzde 8.6’ya geriledi. 2019 yılında ise ABD’den LNG alımı hızlı bir artış gösterdi ve ithalat oranı yüzde 23’e yükseldi. Türkiye’nin geçen yıl ABD’den ithal ettiği LNG’nin miktarı da 1.2 milyar metreküp oldu.
