Google, ‘koronavirüs salgınıyla mücadele’ kapsamında karantinaya uyulup uyulmadığını anlayabilmek adına insan hareketliliğini gözlemlemeye başladı. Elde edilen verileri kamuoyuyla paylaşan Google’ın bu hizmeti verdiği 130 ülke arasında Türkiye de var.
Bilgileri sürekli güncellemeyi planlayan Google’ın amacı rakamların ve kalıpların iki ya da üç gün öncesine göre nasıl değiştiğini gözlemlemek. Şirket bunu yaparken bireylerin özel yaşamlarının gizliliğinin korunacağına söz verdi.
NASIL YAPILIYOR?
Analizler Google Maps ya da şirketin diğer cep telefonu uygulamalarından biri üzerinden gelen yerel verilerin kullanılmasıyla oluşturuluyor.
BBC Türkçe’de yer alan habere göre Google, hali hazırda belli müzeler, dükkanlar ve diğer bazı mekanların en kalabalık olduğu zamanları gösteriyordu. Farklı yolların trafik yoğunluğunu güncellemek suretiyle motorlu araç sürücülerine destek sağlıyordu. Şimdi aynı veriler, aşağıda sayılan yerlerdeki insan yoğunluğunu, salgın nedeniyle getirilen sokağa çıkma sınırlamaları öncesi dönemle karşılaştırmak için kullanılacak.
NERELER İZLENECEK?
– Perakende dükkanları ve vakit geçirilen diğer yerler
– Gıda ürünleri satan dükkanlar ve eczaneler
– Parklar, sahil ve plajlar, plazalar
– Otobüs, metro ve tren istasyonları
– Ofis binaları ve diğer çalışma mekanları
– Konutlar
SALGIN ÖNLEMLERİNE İLİŞKİN PLANLAMALAR KONUSUNDA FİKİR VERECEK
Google bu bilgilerin sağlık yetkilileri ve diğer uzmanlara salgınla mücadele amaçlı planlamalarında yardımcı olmasını ve umuyor. Şirketin blogunda “Bu bilgiler yetkililerin, insanların hareket kalıplarını anlamalarına ve çalışma saatleri, ya da evlere yapılacak servislerin saatleri gibi konulardaki tavsiyelerini şekillendirmelerine yardımcı olabilir” deniyor.
Aynı şekilde bu bilgilerin, örneğin ek otobüs ya da tren seferi koymak gibi kalabalıkları engelleyici önlemlere de veri oluşturabileceği düşünülüyor.
KONUM BİLGİSİ GİBİ KİŞİSEL BİLGİLER PAYLAŞILACAK MI?
Şirket, bireylere ait bilgilerin korunması için kullanıcılara ait kayıtların anonim bir şekilde tutulacağını ve rastgele oluşturulan başka verilerin içine gizleneceğini, ayrıca istemeyenlerin bilgi vermeyi reddedebileceğini söylüyor.
Sonuçta Google tarafından toplanan veriler en genel düzeyde bir bölgede evde kalma tavsiyesine ya da yasağına 48 saat öncesine göre ne ölçüde uyulduğunu ortaya koyacak.
VERİLER İNSAN HAREKETLİLİĞİNİ DEĞİŞTİREBİLİR Mİ?
Ancak bu verilerin kendisi de, insanların hareketlerini değiştirme potansiyeline sahip. Verileri görerek kalabalık yerlerden kaçınabilecekleri gibi, çok sayıda insan dışarıda diye düşünerek kendileri de çıkmaya karar verebilirler.
İLK VERİLER GELMEYE BAŞLADI: İNGİLİZLER ve FRANSIZLAR ARASINDAKİ FARKLAR
İlk veriler 29 Mart gününe ait ve o günkü insan hareketlerini 3 Ocak ve 6 Şubat arasındaki beş haftalık dönemle karşılaştırıyor. Örnek olarak İngiltere ve Fransa’daki sınırlamalar ve yarattığı farklı sonuçlar görülebiliyor.
İngiltere’de bu karşılaştırmanın sonuçları şöyle:
– Alışveriş ve vakit geçirilen mekanlara gidiş yüzde 85 daha az
– Gıda dükkanları ve eczanelere gidiş yüzde 46 daha az
– Parklara gidiş yüzde 52 daha az
– Durak ve istasyonlarda kalabalık yüzde 75 daha az
– İşyerine giden yüzde 55 daha az
– Konutlarda bulunan 15 daha yüksek
Aynı veriler Fransa için ise daha farklı sonuç veriyor:
– Alışveriş ve vakit geçirilen mekanlara gidiş yüzde 88 daha az
– Gıda dükkanları ve eczanelere gidiş yüzde 72 daha az
– Parklara gidiş yüzde 82 daha az
– Durak ve istasyonlarda kalabalık yüzde 87 daha az
– İşyerine giden yüzde 56 daha az
– Konutlarda bulunan 18 daha yüksek
TÜRKİYE’NİN VERİLERİ
Google Türkiye ile ilgili verileri de açıkladı. DHA’nın haberine göre işyerlerinde hareketlilik yüzde 45 azalırken, evlerde yüzde 17 artış oldu. Google Maps uygulamasından edinilen ve 16 Şubat-29 Mart tarihlerini kapsayan veriler şu şekilde:
-Restoran, kafe, alışveriş merkezi ve müze gibi yerlerde yüzde 75,
-Toplum taşıma noktalarında (otogarlar, metro istasyonları vb.) yüzde 71,
-Milli park, halk plajı ve limanlarda yüzde 58,
-İş yerlerinde yüzde 45,
-Bakkal, manav, eczane gibi perakende satış yapılan yerlerde ise yüzde 39 oranında hareketlilik azalması kaydedildi.
Şirket ayrıca, söz konusu istatistiklerin anonimleştirilmiş toplu verilerden çıkarıldığını, ülke nüfusunun tamamının davranış biçimini yansıtamayacağını bildirdi.
GOOGLE’IN ADIMI AB’NİN ÇAĞRISINDAN SONRA GELDİ
Google’ın yeni veri toplama ve analiz açıklaması Avrupa Birliği Adalet Bakanı Vera Jourova’nın teknoloji devi şirketlere yaptığı çağrıdan bir gün sonra geldi. Jourova şirketlerden virüsle mücadele amacıyla topladıkları bilgileri bilim insanlarıyla paylaşmalarını istemişti. AB Adalet Bakanı ayrıca büyük teknoloji şirketlerini sahte haber ve bilgilere engel olmak için yeterli çabayı göstermedikleri gerekçesiyle de eleştirmişti.
