Gıdada fiyat artışı dudak uçuklattı: Kazanan çiftçi olmadı / Haberin Peşinde Urfa
TÜİK’in açıkladığı enflasyon rakamlarında gıdadaki fiyat artışı dikkat çekti. Yüzde 24,62 olarak gerçekleşen yıllık gıda fiyat artışlarında zam şampiyonu salatalık ve ayçiçek yağı oldu. Ancak gıda ürünlerinin fiyatlarındaki artış çiftçilere yansımadı. Tarla ve market arasındaki fiyat farkı 4 kata yaklaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tüketici fiyat endeksini (TÜFE) bugün açıkladı. TÜİK’in yıllık yüzde 18,95, aylık yüzde 1,80 olarak açıkladığı enflasyon rakamlarında alt gruplara göre en yüksek artış gösteren ürün grubu gıda oldu
Enflasyon sepetindeki alkolsüz içecekler ve gıda ürünlerinden oluşan ürünler yıllık yüzde 24,62 arttı. Ayrıca gıda ve alkolsüz içeceklerden oluşan ürün grubundaki aylık fiyat artışı ise yüzde 2,77 olarak gerçekleşti.
AYLIK VE YILLIK ARTIŞTA ZAM ŞAMPİYONU SALATALIK
Gıdada aylık olarak en yüksek değişim sırasıyla salatalık, kuru soğan, kayısı, limon ve karpuzda gerçekleşti. Salatalık fiyatları önceki aya göre yüzde 19,63 artarken kuru soğan ve kayısı sırasıyla aylık yüzde 18,33 ve yüzde 16,12 artış gösterdi. Karpuzdaki aylık artışsa yüzde 13,66 oldu.
Buna göre en yüksek yıllık fiyat artışı salatalıkta görülürken ortalama salatalık fiyatları yüzde 82,9 arttı. Ayçiçek yağındaki yıllık artış ise yıllık yüzde 60,48 oldu. Seçili ürünlerde margarin ve tavuk eti, yıllık artışı yüzde 50’yi aşan ürünler arasına girdi.
Seçili ürünlerin 2020 ve 2021 Temmuz fiyatları ile yüzdelik artışları şöyle:
Kaynak: TÜİK (Ürünlerin ortalama birim fiyatlarındaki değişim)
Pek çoğu herkesin ulaşması gereken temel gıda ürünü olan bu maddelerin fiyat artışı, büyük çoğunluğu asgari ücretle çalışan çalışan nüfusun alım gücünü zorlarken fiyat artışlarının asıl kazananı çiftçiler olmadı.
Dün açıklanan TZOB raporuna göre market ve üretici fiyatları arasında büyük bir uçurum olduğu belirtildi.
Rapora göre tarla ve market fiyatları arasında patlıcanda 3,6 kat, salatalıkta 3,2 kat, kabak 3,1 kat, nohut ve maydanoz 3 kat fark olduğu belirlendi.
KAZANAN ÇİFTÇİ DEĞİL
Raporda üreticide ortalama 1 lira 22 kuruş olan patlıcanın markette 4 lira 38 kuruşa, 1 lira 40 kuruş olan salatalık 4 lira 43 kuruşa, 1 lira 41 kuruş olan kabak 4 lira 31 kuruşa, 4 lira 35 kuruş olan nohut 13 lira 7 kuruşa ve 60 kuruş olan maydanoz 1 lira 80 kuruşa satıldığı belirtildi.
Tarım faaliyetindeki girdilerin fiyatlarını gösteren tarımsal girdi fiyat endeksi 2021 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 24,43 ve on iki aylık ortalamalara göre ise yüzde 15,42 artış göstermişti. Gübre fiyatlarındaki yıllık artış yüzde 45, hayvan yemindeki artışlarsa yüzde 24,9 oranında gerçekleşmişti. Dolayısıyla tarım ürünlerinin girdi maliyetlerinin artması büyük oranda fiyatlara yansımış durumda.
