Milyonlar hibe desteği ve faizsiz borç ertelemesi istiyor / Haberin Peşinde Urfa
Türkiye’deki milyonlarca esnafın en büyük mesleki örgütü olan Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK) kademeli normalleşmenin beklentilerini karşılamadığını açıkladı. TESK Başkanı Bendevi Palandöken, esnafın yarasına merhem olacak şekilde karşılıksız hibe desteği ve tüm borçların faizsiz, yıl sonuna kadar ertelenmesini istedi.
TESK Başkanı Bendevi Palandöken, ‘Kademeli normalleşme’ ye ilişkin yayınlanan İçişleri Bakanlığı Genelgesi’ni değerlendirdi. Yayınlanan genelgede mağduriyetlerin sınırlandırılmadığını, aksine arttırılarak devam etti, esnafın borçlarının yıl sonuna kadar faizsiz ertelenmesini istedi. Faturanın yine esnafa çıkarıldığını söyleyen Palandöken, şunları vurguladı:
“YÜKÜ ESNAFIMIZ ARTIK KALDIRACAK DURUMDA DEĞİL”
* Yeni kademeli normalleşme sürecinde yine fatura 415 meslek dalında çalışmakta olan 2 milyonu aşkın esnaf ve sanatkarlar ile çalışanlarına çıkarıldı. Verilen destekler çok yetersiz kaldı. Borçlar hep faizli ertelendi. Şimdi bu saatten sonra esnafın yarasına merhem olacak şekilde karşılıksız hibe desteği ve tüm borçların faizsiz yıl sonuna kadar ertelenmesi kaçınılmaz oldu. Çünkü bu yükü esnafımız artık kaldıracak durumda değil. Havayoluna hiçbir kısıtlama getirilmezken şehiriçi ve şehirler arası toplu ulaştırma araçlarına yüzde 50 kapasite kısıtlaması getirilmesi artık esnafımızın taşıyacağı bir yük değil. Bu kesimde hizmet veren esnafımıza KDV ve ÖTV den arındırılmış ticari akaryakıt verilmelidir”
“YİNE FATURA ESNAFA ÇIKARILDI”
* Genelge yayınlandı. Dolayısıyla yine fatura esnafa çıkarıldı. Tahmin ediyorum ki en zor durumda olan esnaf ve zanaatkar, bu yeni genelgede de mağduriyetleri sınırlandırılmadı. Artırılarak devam ediyor. İnsanlar gerçekten işlerinde güçlerinde sıkıntının ne kadar vahim boyutlara ulaştığını ifade ediyorlar. Yetkililere de biz bunları aktarıyoruz. Ancak bildiğiniz üzere tabi ki insan sağlığı en önemlisi. Bir haksız uygulama var. Bugün taksiler, minibüsler, otobüsler, şehirlerarası otobüsler yarım kapasiteyle gidiyorlar. Amenna ama havayollarında böyle bir uygulama yok. İşte bu adaletsizlikten esnaf yakınıyor.
* Beş yıldızlı otellerde yeme içme, mesafe kurallarına riayet edilip edilmediği belli değil. Bir taraftan AVM’ler açılıyor diğer taraftan indirimlerin sınırlandırılması getiriliyor, ama kaldırılmıyor. İndirimdeki, nereden, ne şekilde ithal edilip vasfının ne olduğu belirlenemeyen ürünleri sadece indirim yapmak suretiyle sadece halkın yoğunlaştığı alanlar olarak görülüyor. Aslında bunların bir haksız rekabet olduğunu ifade etmek istiyorum. Herkes bu pandemiyle mücadele edecek. O zaman biz de bu mücadelede yalnız kalmamalıyız.
“ESNAFIN KREDİ ÖDEYECEK HALİ KALMADI”
* 415 mesleğin neredeyse tamamına yakını, yeme-içme sektörünün kısmen açık olması dolayısıyla diğer kesimlerin, kahvehaneler, kıraathaneler, açık alanlar, kafeler, restoranlar, esnaf lokantaları bu vaziyette müşteriye nasıl hizmet verecek? Herkesin böyle ‘getir götür’de hizmet edecek yanında çalışanı da yok. Aile işletmeleri bunlar. Milyonlarca insanın mağduriyeti söz konusu. İnsanların en azından bırakın para kazanmayı bu hizmeti verebilmek için ayakta kalmalarının gerekliliği var. Yoksa bu işyeri kiraları, elektrik, doğalgaz gibi, sosyal güvenlik destekleri gibi primleri hem yanımızda çalışan hem kendimizin, bugün altıncı aya girdik, neredeyse ramak kaldı.
* Bir lira kazanmadık. Kapalı işyeri. Nereden vergi ödeyecek? Devlet kredi verdi. Kredilerin süresi geldi. Esnafın ödeyecek hali kalmadı. Dolayısıyla birçok esnaf, kepenklerini açmak yerine kepenklerini kapatmak üzere. Çare arıyor, ‘ne yapacağız?’ diyor. Devletten, keşke bize iş verseler de biz de devletin yanında çalışsak gibi serzenişte bulunuyor. Onlarca işçi çalıştıran insanlar, gerçekten bugün sıkıntı içerisindeler. Bu sektörlerin sıkıntılarının mutlak giderilmesiyle ilgili bir an evvel adımların atılması lazım. İnsanlar gerçekten sıkıntı içerisindeler.
“BİR SÜRÜNTÜNÜN BEDELİNİN 300 LİRA OLDUĞU ÜLKEMİZDE NASIL İNSANLAR TEST YAPTIRACAK”
* Pazarda, hafta içerisindeki alışverişlerdeki Pazar yerlerinde açık olmasına rağmen marketlerdeki, hipermarketlerdeki kısıtlama süreciyle sınırlandırılması, bence hakkaniyetle bağdaşmıyor. Bir an evvel küçük işletmelere gerekli desteklerin verilmesi hem de hibe olarak verilmesi gerekliliğine inanıyorum. Bu sektörün yanlarında çalışan milyonlarca insan, kafeler, barlar, ses sanatçıları, sahne sanatçıları… Dolayısıyla kümülatif baktığınız zaman düğün sektöründe, kır bahçelerinde yapılamayan dolayısıyla bu tür mekanların kapalı kalmasının maliyeti hem ekonomiye hem de haksız rekabete sebep oluyor.
* Bunun için bir an evvel yetkililerin bu soruna bir çare bulması veya ortak akılla birlikte nasıl, ne yapabilirizin gündeme gelmesi lazım. Bilim Kurulu açıklıyor. Doğru. İnsan sağlığı ön planda diyor, ama bir sürüntünün bedelinin 300 lira olduğu ülkemizde nasıl insanlar test yaptıracak. Nasıl o yoğunlukta gidip de bu aldığı günlük 100 lira, 150 lira yevmiyeden bu parayı verecek? En azından, bunların devlet tarafından karşılanması, insanların sağlık gereksinimlerindeki aksaklıkların bir an evvel giderilmesi, söylediğim bu esnaf kesiminin, yaklaşık 2 milyon işyerinin bir an evvel aşılanması dolayısıyla hizmet sektörünün durağanlığının önüne geçilmesi için gereken çalışmaların yapılmasını bekliyoruz.
