İspanyol gribi dünyayı baştan aşağı değiştirdi. Aradan geçen bir asıra rağmen yine benzer olaylar yaşanıyor
İspanyol gribi, 2 milyarlık dünya nüfusunun üçte birine yani yaklaşık 700 milyon kişiye bulaşmıştı. 50 milyon kişi bu salgında öldü.
Dünyayı saran Covid-19 ya da yaygın kullanılan adıyla corona virüsü salgınının ise ne zaman son bulacağını kestirmek şu an için mümkün değil. Şimdilik 4 milyondan fazla insana bulaştı, 300 bine yakın can aldı.
BAŞTA İKİSİ DE CİDDİYE ALINMADI
İspanyol gribinin bilinen ilk vakası Mart 1918’de görüldü. Zaten Birinci Dünya Savaşı sürüyordu ve kimsenin gribe odaklanacak hali yoktu. Durumun vahameti geç anlaşıldı, ilk önlemler ağustosta alındı. Corona virüsü de Çin’de aralık ayında etkili olmasına rağmen
Batı ülkelerine hızla yayıldığı şubat ayına kadar dünya ciddi bir adım atmadı.
TEDAVİSİ DE YOK AŞISI DA
İspanyol gribi ortaya çıktığında tıbbi imkanlar oldukça yetersizdi. İlk antibiyotik için 10 yıl, ilk grip aşısı içinse 22 yıl beklemek gerekecekti.
Genel, ücretsiz sağlık hizmeti yoktu. Corona virüsüne karşı imkanlar çok daha fazla. Ancak aşı ve ilaç için bir süre daha beklemek gerekiyor.
Karantina yöntemi corona virüsüyle mücadelede en etkili çözüm olarak sunuluyor. ABD’li bir öğretmen karantinada geliştirdiği özel sistem ile sarılmayı mümkün kılarak geçen haftalarda gündem olmuştu.
ÖNLEMLER MASKE VE KARANTİNA
İspanyol gribine karşı karantina uygulamaları ve maske kullanımına başvuruldu. Corona virüsü ortaya çıkınca da tablo değişmedi.
8 milyar nüfuslu dünyanın yarısından fazlası evlerine kapandı. Birçok ülkede maskesiz sokağa çıkmak yasaklandı.
KURTARICI YİNE SOĞAN OLDU
İspanyol gribi karşısında ilaç olmayınca halk da kendi tedavi yöntemlerini geliştiriyordu.
O dönem en çok başvurulan yöntem göğse soğan sürmekti. Elbette bunun bir etkisi yoktu. Corona virüsü salgınında da soğan yine en gözde sebzeler arasına girdi.
Hatta odalara soğan koymanın virüsü engellediği gibi bilimsel dayanağı olmayan söylentiler bile çıktı.
VERİLERİ GİZLEYEN ÜLKELER OLDU
Adı dolayısıyla İspanyol gribinin İspanya’dan çıktığı gibi bir inanış var. Ancak ilk vaka ABD’de çıktı. Birçok ülke savaş sırasında halkın moralini bozmamak için verileri gizlemişti. Dünya Savaşı’nda tarafsız kalan İspanya ise hastalığa daha çok önem veriyordu.
Bu nedenle hastalıkla ilgili ha berler de genellikle İspanya’dan çıkıyordu. Bu nedenle griple İspanya özdeşleştirildi. Corona virüsü salgınında da birçok ülkenin verileri gizlediği, diğer ülkelerle paylaşmadığı gibi iddialar ortaya atıldı.
Corona virüsü çıkmaya başladığında, “Havalar ısınınca geçer” diyen Trump geçen hafta ziyaret ettiği bir fabrikada ağzını kapatan bir maske takmadığı için eleştirilerin odağı olmuştu.
BELİRLİ BİR YAŞ GRUBUNU ETKİLİYORDU
İspanyol gribi en çok 15-35 yaş grubu erkekleri etkilemişti. Bunda erkeklerin o dönem cephede olmasının da etkisi var. Corona virüsü ölümleri ise 65 yaş üzerindeki erkeklerde daha fazla görüldü.
ERKEN GEVŞEMENİN BEDELİ AĞIR OLDU
İspanyol gribinde salgın Aralık 1918’de yavaşlayınca önlemler kaldırıldı. Ocak sonunda virüs yeniden şahlandı. Mayıs 1919’da
salgının son bulduğu ilan edilmişken, önlemlerin gevşemesiyle Japonya’da salgın yeniden baş gösterdi ve 1920 yılına kadar
sürdü. Corona virüsü önlemlerinin de gevşetilmeye başlaması yeni dalga korkusu yaratıyor.
BAŞKANLAR ÖNEMSEMEDİ
Dönemin ABD Başkanı Woodrow Wilson İspanyol gribi karşısında tamamen sessiz kaldı. ABD Başkanı Donald Trump ise henüz aşı bile yokken virüse karşı zafer ilan etti.
