70.8 milyar liralık deprem vergisi ne oldu? / Haberin Peşinde Urfa
İzmir depremi, halkın 21 yıldır ödediği deprem vergilerini yeniden gündeme getirdi. Geçici denilerek 2002’de getirilen ve alınmaya devam edilen vergilerden bugüne kadar 70 milyar 895 milyon 689 bin lira toplandı.
İzmir depremi, halkın 21 yıldır ödediği deprem vergilerini yeniden gündeme getirdi. 17 Ağustos 1999 depreminin ardından “geçici” denilerek alınmaya başlanan ve 2002’den itibaren de kalıcı hale getirilen deprem vergilerinden bugüne kadar 70 milyar 895 milyon 689 bin lira toplandı.
21 yıldır, cep telefonu, internet, bankacılık işlemleri, Spor Toto, Milli Piyango, uçak biletleri, gümrük ve pasaport işlemleri gibi birçok konuda deprem vergisi ödüyoruz. Bu paralar ile binaların güçlendirilmesi ve tüm Türkiye’de deprem güvenliğinin sağlanması gerekiyordu.
Dönemin Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, TBMM’de yaptığı açıklamada deprem vergilerinin sağlık, eğitim, duble yollar için harcandığını açıklamıştı. Bir önceki Maliye Bakanı Kemal Unakıtan da “Bu vergiler deprem için getirilmiş olsa, alınır biterdi. Bütçenin ihtiyacı olduğu için toplandı, milleti aldatmanın alemi yok” demişti.
“ŞOV YAPMAYIN”
İzmir’de incelemelerde bulunan CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, SÖZCÜ’ye yaptığı açıklamada yaşanan deprem sonrasında ardı ardına açıklama yapan bakanları eleştirdi ve şunları söyledi:
* Her büyük acı gibi düştüğü anda herkesin aklını başına getiriyor ama sonra unutuluyor.
* Enkazın üstünde telefonla şov yapan bakanlara ihtiyaç yok. Türkiye’nin yapı stokunu düzeltecek, deprem risk analizini ortaya koyacak, başka acılar yaşanmasın diye strateji koyacak çalışmalara ihtiyacımız var.
RUHSAT ALMIŞLAR
Bölgede bulunan CHP Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç ise “Deprem değil bina öldürüyor. İzmir’de yüz binlerce kişi imar barışından faydalanarak ruhsat almış. Deprem riskinin olduğu illerde tüm yapılar elden geçirilmeli. Kanal İstanbul gibi hayalperest projeler peşinde koşulacağına deprem gerçeği üzerine çalışılmalı. Bakanlar da şov yapmasın. Deprem enkazı şov yeri değildir” açıklaması yaptı.
TOPLANAN VERGİLERLE İSTANBUL’UN YARISI YENİDEN YAPILABİLİRDİ
Ekonomist Özcan Kadıoğlu, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, 1999 depreminden sonra kalıcı hale getirilen Özel İletişim Vergisi’nden bugüne kadar toplanan paranın 36.9 milyar doları bulduğuna dikkat çekerek, “Bu para ile her biri 100 metrekarelik 1 milyon 850 bin adet daire yapılabilirdi” dedi.
Kadıoğlu, bunun 7.7 milyon nüfuslu bir şehrin veya İstanbul’un yarısının yeniden yapılması anlamına geldiğine dikkat çekti. Her imar affında bütçeye gelir sağlanıp o günün kurtarıldığına da dikkat çeken Kadıoğlu, “Ama bu yanlışla deprem veya doğal afet esnasında canların yok olmasına sebep olunuyor” ifadelerini kullandı.
Ekonomist Özcan Kadıoğlu’na göre bugüne kadar toplanan Özel İletişim Vergisi’yle 100 metrekarelik 1 milyon 850 bin tane daire yapılabilirdi.
